Vejetaryen beslenme ne demek?

Vejetaryen demek, bu temellerden yola çıkarak, hayvansal bir veya birden çok besin maddesini yemek planından çıkarmak demektir. Vejetaryenliğin de tek bir kuralı yok, vejetaryen beslenmenin bugünkü durumunu aşağıdaki şekilde sınıflandırmak mümkün.

Vejetaryenimsi: Bu tip vejetaryen belirli bir plana dayanmadan tamamen kişisel düşünce ve isteğiyle hayvansal gıdaları yemiyor. Belirli katı kurallar yok, örneğin kırmızı et çıkarılabiliyor, tavuk veya balık kalabiliyor, yumurta vb. çıkıyor, süt kalıyor gibi. Genel olarak dikkat edilen, beslenmenin sebze meyve ekseninde olması ve hayvanî gıdaların oranının mümkün olduğunca minimumda tutulması.

Ovo-Lakto-vejetaryen: Bu tip vejetaryenler, süt ürünleri (Lakto) ve yumurta (Ovo) yiyor, kırmızı ve beyaz et ve ürünlerini yemiyor. Kendi içinde de sadece Lakto ya da sadece Ovo olarak ayrılabiliyor.

Vegan: Bu sınıf en katı kurallara sahip sınıf. Hayvanî hiçbir gıda yemiyor, yani sadece kırmızı ve beyaz et mamulleri değil, yumurta, süt vb. ürünler de yasak. Bu durum zaman zaman bal yememeye kadar gidebiliyor. Vejetaryen bir beslenmenin sporcular için daha yararlı veya daha zararlı olduğu ispatlanmış değil. Vejetaryen yolu seçtilerse pek çok noktaya dikkat edilmelidir. Ne de olsa vejetaryen bir beslenme sadece et ve süt yememek değil.

Spordaki performansım nasıl etkilenir?

Beslenmenin vejetaryen olup olmaması bir kenara, insan organizması sağlıklı ve verimli çalışmak için normalde de belirli besin maddelerine düzenli olarak ihtiyaç duyuyor. Yani et ve süt ürünlerinden vejetaryen bir beslenme uğruna vazgeçenler bu şekilde kaybedecekleri maddeleri yeterli miktarda almaya devam etmek için başka besinlere yönelmek durumundalar.
Protein: Bir sporcunun günlük protein ihtiyacı her kilosu için ortalama 0,8-1,8g.dır. Yani 80kg ağırlığında bir sporcu, bir günde harcadığı güce göre değişmekle birlikte 64- 144g proteine ihtiyaç duyar. Gram cinsinden alınan proteinlerden ziyade özellikle proteinin yapıtaşı olan amino asitler hayati önem taşır.

Aşağıdaki grupları değiştirerek birbirleri ile karıştırmak protein açısından faydalı:

• Tahıllar (mümkünse kabuklu/ gevrek olanlar)
• Süt ürünleri (yağsızlar)
• Sebze (baklagiller)
• Fıstık-fındık

B12 Vitamini: Vejetaryen beslenme sonucunda eksikliği hissedilecek bir başka besin maddesi ise B12 vitaminidir. Bu vitamin, bitkiler tarafından oluşturulamıyor ve sadece hayvansal gıdalarda yüksek miktarda (et veya süt) bulunuyor. İleri seviyede bir eksiklik ise kemik iliğinde hücre yapımını olumsuz etkiliyor ve kansızlığa neden oluyor. Buna ek belirtiler: Eller ve ayaklarda hissizlik, yorgunluk, genel olarak halsizlik. B12 et dışında yumurtada, sütte, peynirde ve balıkta bulunur.

Demir: Vejetaryen beslenmeyi seçenlerde demir eksikliği çokça rastlanan bir problemdir. Vücutta demir eksikliği, performansı fazlasıyla olumsuz etkileyebiliyor. Demirden zengin kaynaklar, ıspanak, rezene, pazı, baklagiller ve gevrek, yani işlenmemiş tahıllar (arpa, işlenmemiş un, buğday). Vejetaryenler vücutlarının demir alımını arttırmak için yeterli derecede C vitamini almaya da özellikle dikkat etmeliler.

Uygun besin takviyeleri sağlığınızı koruyup, eksiklerini giderecek ürün önerileri için Tıklayınız…