‘Poşet ücreti fiyatı artırır’

Çevre kirliliğini önlemeye yönelik önemli düzenlemeler tartışma yarattı. Sanayiciler, kanun teklifindeki geri kazanım katılım payının sanayiciye yük getireceğini, enflasyon baskısı yapabileceğini ifade etti. Bir diğer çekince de depozitoda çifte ödeme ve boş şişelerin neye göre toplanacağı konusunda oldu.

TBMM’ye sunulan kanun teklifine göre plastik poşet, lastik, akü, taşınabilir pil ve bataryalar, otomotiv pilleri, madeni yağ, bitkisel yağ, elektrikli ve elektronik eşya; plastik, metal, kompozit ve cam ambalaj ürünlerini yurt içinde piyasaya arz eden üreticilerden, ithalatçılardan geri kazanım katılım payı tahsil edilecek. Teklifte tartışmalara neden olan bir diğer düzenleme de marketlerde plastik poşetlerin en az 25 kuruş ücretle tüketiciye sunulması oldu.

TBMM Çevre Komisyonu, düzenlemeleri içeren kanun teklifini görüşmek için toplandı. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Bakan Yardımcısı Mehmet Emin Birpınar, Türkiye’de yılda 45 milyar poşet kullanıldığını, bunun kişi başına 457 poşet anlamına geldiğini söyledi. Birpınar, çöplüklerin, denizlerin poşetle dolduğunu, Karadeniz’deki bütün derelerin poşetten geçilmez hale geldiğini, geçmişte file, pazar çantalarıyla daha çevreci bir anlayışla hareket edildiğini belirtti. İstanbul’daki çöp miktarının 22 bin tonu bulduğunu ifade eden Birpınar, belediyelerin bütçe masraflarının yüzde 80’inin çöpün toplanması ve bertarafına ayrıldığını kaydetti.

TÜSİAD: Yük getirir

Daha sonra sanayicilerin görüşleri alındı. TÜSİAD temsilcisi, düzenlemenin sanayiciye önemli yük getireceğine dikkat çekerek, geri kazanım katılım payının nasıl işleyeceğinin belirsiz olduğunu ifade etti. TÜSİAD temsilcisi; poşet ücreti, depozito ve katılım payı uygulamasının bulunduğu maddeye de dikkat çekerek, geçiş süresi konusunun aydınlatılması gerektiğini ifade etti.

Esnek Ambalaj Sanayicileri Derneği, geri kazanım katılım payının tahsilatının sanayici ve dolayısıyla tüketici için maliyetleri yükselteceğini, Düzenlemenin, ambalaj ihracatını zorlaştıracağını, dolayısıyla, katılım payı ile ilgili listenin tekliften çıkarılmasını istedi.

‘25 kuruş olan bedel aşağı çekilmeli’

Komisyonda, 25 kuruşluk poşet ücreti de gündeme geldi. TÜKÇEV Vakfı Genel Sekreteri Özcan Pektaş, poşet ücretin daha önce 11, 12, 15 kuruş civarında konuşulduğunu, daha sonra 25 kuruş olarak teklife girdiğini ifade etti. Pektaş, ücretin 25 kuruştan aşağıya çekilmesinin uygulanabilirlik açısından faydalı olacağını kaydetti.

Litre mi kg mı esas alınacak?

Meşrubatçılar Derneği, düzenlemede litre, kg ve adet başına katılım payı öngörüldüğünü belirterek, hangi ambalaj için hangi payın uygulanacağı konusunda belirsizlik olduğunu ifade etti. Dernek, uygulamanın maliyetler ve dolayısıyla gıda enflasyonu üzerindeki kaçınılmaz etkisine dikkati çekti.

Ambalajlı Süt Sanayicileri Derneği, ambalajlı ürünlere gelecek ekstra maliyetin süt tüketimini azaltabileceği uyarısında bulunurken, Bitkisel Yağ Sanayicileri Derneği de düzenlemede hem ithalatçı, hem de üretici için katkı payı öngörüldüğünü, bu konuda bir belirsizlik olduğunu savundu.

Türkiye Gıda ve İçecek Sanayii Dernekleri Federasyonu da katılım payının kayıtlı üreticiye mükerrer maliyet getireceğini ifade ederek, halihazırda zaten uygulanan depozitolu sistemlere dikkat çekti.