Trump’a karşı cephe

Pazar günü Fransa’nın başkenti Paris’te Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron’un ev sahipliğinde, aralarında Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın da bulunduğu 70’in üzerinde devlet ve hükümet başkanının katılımıyla gerçekleştirilen Birinci Dünya Savaşı’nın sona ermesinin 100. yıl dönümü etkinlikleri sona erse de, yaşananların yankıları sürüyor. Dünya kamuoyu, özellikle ABD Başkanı Donald Trump’a karşı takınılan tavır ve yapılan açıklamaların üzerinde duruyor.

Avrupalı liderlerin milliyetçilik karşıtı mesajlar vermesi, Başkan Trump’ın “müttefikleri tarafından yalnız bırakıldığı” yönünde yorumlandı. Özellikle Macron’un yaptığı konuşma, doğrudan ABD Başkanı’na yönelik mesajlar içeriyordu. Macron, konuşmasında, dünya liderlerine milliyetçiliği reddetmeleri çağrısında bulunmuş, milliyetçiliği “vatanseverliğe ihanet” diye tanımlamış ve “’Bizim çıkarlarımız önce gelir ve diğerlerine aldırmayız’ diyerek, bir ulusun en değerli şeyini söküp atıyorsunuz, ahlaki değerlerini” ifadelerini kullanmıştı. Bu sözler Trump’ın “Önce Amerika” söylemine bir yanıt olarak algılandı.

Öte yandan ABD Başkanı’nın yağmur gerekçesiyle ABD askerleri için düzenlenen anma törenine katılmaması da tartışma konusu oldu. Amerikan mezarlığında düzenlenen ve Trump’ın katılmadığı törende Kanada Başbakanı Justin Trudeau yağmur altında şemsiye kullanmadan bir konuşma yaptı. Trudeau konuşmasında “Burada yağmurda otururken ıslanan kıyafetlerimiz ve saçlarımız nedeniyle ne kadar rahatsız hissettiğimizi düşünün. Ama unutmayın ki o gün yağan şey yağmur değil kurşunlardı” dedi. Trump’a göndermede bulunan İngiltere Savunma Bakanı Tobias Ellwood, “Yağmur kahramanlarımızın görevlerini yapmalarını engelleyememişti” ifadelerini kullandı. Trump’ın bu törene katılmaması ABD içinde de tepkiyle karşılandı.

Beyaz Saray ise Trump’ın törene katılmamasıyla ilgili bir açıklama yaptı. Sözcü Sarah Sanders, “yağmur yağdığı için görüş mesafesinin çok düşük olduğunu, bu nedenle karayolunun trafiğe kapatılması gerektiğini” belirtti ve “Trump, şehri ve insanları mağdur etmemek için törene katılmak istemedi” dedi.

Trump ise Fransa dönüşü Twitter hesabı üzerinden seyahati öncesinde gündeme getirdiği savunma harcamaları konusunu tekrar gündeme taşıdı. Hem savunma hem de ticaret konusunda ABD’ye adil davranılmadığını belirten Trump, “Diğer ülkelere askeri koruma için çok büyük ödemeler, yüz milyarlarca dolar para ödemesi yapıyoruz. Bu durumun devam edemeyeceğini söyledim. Bu durum her zaman saçma bir şekilde ABD’nin aleyhine oldu” ifadelerini kullandı. Trump, “Bu çok zengin ülkelerin ABD’ye askeri koruma için para ödemesi ya da kendilerini koruması zamanı geldi” şeklinde bir çıkışta bulundu.