Özay Şendir

Özay Şendir

ozay.sendir@milliyet.com.tr

Tüm Yazıları

- Ocak 2018’de ihraç ettiği kabaktan yüzde 14 daha azını ihraç etmiş Ocak 2019’da Türkiye. Patlıcan ihracatında azalma oranı yüzde 23.Patateste yüzde 49. Biber de yüzde 22, salatalık ve kornişonda yüzde 21. Yani marketteki fiyatları ürünler ihracata gitti diye açıklayamıyoruz.

- Her yıl 50 milyon ton civarında meyve-sebze üretiyor Türkiye. Ürettiğinin yüzde 30 ile yüzde 40 arasındaki bir bölümünü üretim, dağıtım, tüketim zincirinde kaybediyor. Bu sene de kaybedilen ürün diğer senelerden fazla değil. (ihraç ettiğimizin 4 katı kadar ürünü kaybetmek de büyük sorun.)

Haberin Devamı

- Market raflarındaki fiyatları kontrol ettiğimiz kadar üreticiye satılan gübrenin, tohumun da fiyatını kontrol etmek gerekiyor. O fiyatları makul seviyeye çekmeden market raflarının düzelmesinin imkanı yok.

- Market-lerin pahalı ürünleri satmama kararı hatalı bir karar. Çiftçinin malı elinde kalırsa gelecek sene ya hiç ekim yapmaz ya da yerine başka ürün eker ki, o zaman fiyatlar daha da yükselir.

- Çare planlı ekime geçilmesi ve ve ekilmeyen arazilerin hızla tarım sektörüne kazandırılması diyor tüm uzmanlar ama bugün başlasak yarın sonuç verecek önlemler peşinde koşuyoruz şu an. Oysa ihtiyaç daha uzun soluklu önlemler almakta.

KABAK TADI VERMEK...

EGEMENLİK SORUNUMUZ BU...

- Tarım alanlarının toplamı Türkiye’nin sadece yüzde 4’ü kadar olan Hollanda tarım ihracatında ABD’den sonra dünyada ikinci sırada. Nasıl başardıkları sorusunun tek cevabı var, tarım işini sadece çiftçinin sırtına yıkmamışlar.

- Dünyanın en iyi tarım üniversitesi Wageningen Üniversitesi, üretici birlikleri, KOBİ’ler durmadan birlikte çalışıyor, AR-GE için harcanan para her yıl artıyor.

- Uzun yola dayanıklı, sert ama lezzetsiz olan Hollanda domates tohumlarına karşı, daha lezzetli domates tohumları ıslah etti İsrail ve pazardan önemli bir pay aldı. Bunun üzerine tüm tarım firmaları toplanıp, moleküler ıslah laboratuvarı kurdular ve pazar paylarını geri almayı başardılar.

- Çok az olan topraklarını nadasa bırakmak yerine ekim nöbeti uyguluyor adamlar. Yani buğday hasadından sonra ayçiçeği, ayçiçeğinden sonra soya soyadan sonra şekerpancarı yetiştirmek gibi bir seçeneğimiz var aslında.

Haberin Devamı

- Tarım ürünleri kadar da tarım ve hayvancılıkta kullanılan ürünler de Hollanda’ya büyük gelir sağlıyor. Bunların için süt sağma makineleri de var, robotik meyve toplayıcıları da...

- Frankfurt Ekonomi Üniversitesi her sene Türkiye tarım sektörüne dair saha çalışmaları yapıyor. Bu sene çiftçiye danışmanlık hizmeti alıp almadıklarını sormuşlar. Can yakan cevap, çoğu çiftçi sadece ilaç satanlara danışarak tarım yapıyor.

- Türkiye’de ziraat alanında fayda sağlayacak çok fakülte çok mezun var ama bilim ile tarım buluşmuyor bir türlü. Ara eleman meselesine gelince Türkiye’de 10 bin civarında lise var ama bunlardan sadece 20 kadarı tarım lisesi

- Sonuç mu, tarım ve hayvancılığı sadece üreticinin sırtına yıkmak gibi bir hata yapıyor Türkiye. Bu da giderek bir egemenlik sorununa dönüşüyor.

ÇEVRECİ OLMAK KOLAY DEĞİL...

Plastik poşet yerine geçen kese kağıdını üretmek için 4 kat fazla enerji ve kimyasal kullanılıyor.

Haberin Devamı

Üstelik kese kağıtları naylon poşetlerden ağır olduğu için nakliyesi de daha fazla karbon salınımına sebep oluyor.

Pamuklu bez çantalar da durum daha vahim, en fazla enerji bu çantaların üretimi için harcanıyor.

İngiltere Çevre Ajansı, araştırmasına göre, plastik poşet yerine bir pamuklu çantayı 131 kez ya da büyük kese kağıdını en az 3 kez, kullanmadıkça çevreye zarar vermeye devam ediyoruz.

Çevreci olmak kolay değil yani..

KABAK TADI VERMEK...

TÜRK YAHUDİLERİNE HAKSIZLIK...

İsrail, Türk vatandaşlarının Kudüs’e ziyaretine artık yılda bir kere izin verecekmiş.

Ayıp ve kötü niyetli bir karar bu.

Haksızlık kısmına gelince en büyük haksızlığa uğrayan Türkiye Yahudileri olacak.

İnsanlar akrabalarını, eş dostlarını senede sadece bir kere görebilecek İsrail’in kafasına göre.

İsrail güvenlik birimlerinin, Türkiye’deki İsrail Konsolosluğu’nda çalışan Türk Yahudisinin kefaletini kabul etmediğine de şahit oldum ben.

Yani dinine göre değil pasaporta göre değerlendiriyor İsrail insanları.