Türkiye’de geçtiğimiz sene girişimlere yapılan yatırımların ciddi şekilde düştüğünden bahsetmiştim. Bunun ekonomik konjonktür ile çok ilgili olmadığından da bahsetmiştim. Bazı fonların sürelerinin dolmuş olması ve geçen sene kurulan kurumsal fonların da yatırımlara henüz başlamamış olması geçen seneki yatırım miktarlarının düşmesindeki en büyük sebeplerdi.
Etrafımdaki kişilerden bu aralar en çok duyduğum sorulardan biri ise “Yabancı yatırımcı Türk girişimlerine ilgili mi ? Kaçıyorlar mı yoksa daha çok mu ilgilenmeye başladılar?” gibi sorular sıkça karşıma çıkmaya başlamıştı. Bunun cevabını araştırmak için önce son beş yıldaki yatırım adetlerini ve oranlarını inceledim. 2018 yılı enteresan bir şekilde son 5 yılda en çok yabancı yatırımcının dahil olduğu yıl olmuş. Her 6 erken aşama yatırımdan 1’ine yabancı yatırımcı da para koymuş. Yüzde olarak söylersek 2018 yılındaki erken aşama yatırım turlarının %17.2’sinde yabancılar da var. Önceki senelere baktığımızda ise 2017’de bu oran %8.1, 2016’da %11 , 2015’te %12.1, 2014’te %12.1 olarak karşımıza çıkıyor.
Geçtiğimiz sene bu kadar yüksek oran çıkmasını sağlayan yabancı yatırımcılar kimlerdi derseniz isimleri ise şunlar : Amadeus Capital, Aucfan, Beenext, Beenos, DAAL, DG Incubation, Dubai Angel Investors, Endeavor Cataylst, FJ Labs, IFC, MEVP, Monkfish Equity, Next Ventures, Pasha Holding, Rolf Schroemgens, sente.link, Sequoia Capital, Sterk, Vostok Emerking Finance, Wamda Capital ve Wassim Matar. Bu isimleri en azından yatırım ararken aklınızda tutmakta yarar var. Belki bir sonraki yatırımları sizin girişiminize olabilir.
Peki yukarıda adı geçen bu yatırımcılar hangi ülkelerden derseniz; Amerika, Almanya, Azerbaycan, Birleşik Arap Emirlikleri, Hindistan, İsveç, Japonya, Romanya, Sinagapur karşımıza çıkıyor. Fransa, İspanya, İtalya gibi ülkelerden yatırımcılar geçen sene ülkemizdeki girişimlere yatırım yapmamış. O ülkelerden nasıl yatırımcı çekilir o konuda uzun uzun düşenmek, üzerine tartışmak gerekiyor. Mevcut bize yatırım yapan ülkelerden de Almanya ve İngiltere’den çok daha büyük yatırımlar çekmemiz gerekiyor.
En aktif yabancı yatırımcıları incelediğimizde ise yatırımcıların çoğu Orta Doğu’dan. Wamda ve Middle East Venture Partners (MEVP) Türkiye pazarı ile en çok ilgilenen yabancı yatırımcılar.
Geçtiğimiz sene girişimlerin satışları anlamında çok iyi bir sene olduğunu söylemiştim, bu sene de girişim satışları anlamında çok iyi başladı. Satışların sayısı ve miktarı arttıkça yabancı yatırımcıların ilgisi artacaktır hatta şu anda bir çok yatırımcının ajandasına da girdik. Bu ilgiyi sıcak tutmak, artırmak için ülke ülke gezip oradaki yatırımcıların dikkatini çekmemiz şart. Oradaki yatırımcılara yatırım yaparlarsa Trendyol gibi Gram Games gibi daha bir çok güzel örnek çıkabileceğini iyi anlatmamız gerekiyor. Hatta belki de başarılı girişimlerimizin kurucularını da alıp onlarla beraber turlar düzenlemek gerekiyor. Biz yatırım alarak başardık, gelin Türkiye’deki diğer girişimlere yatırım yapın, onlar da bizim gibi 4-5 yılda çıkış yapsın, hem girişimcisine hem sizlere kat kat para kazandırsın demek gerekiyor.
2019 yıl diğer ülkere Türkiye’deki girişim ekosistemindeki güzel gelişmeleri anlatmak için güzel bir sene. Sevdiğim bir Çin atasözü var. "Bir ağaç dikmek için en iyi zaman 20 sene öncesiydi. İkinci en iyi zaman ise şimdi…” 5 yıl sonraki Trendyol’u, Gram Games’i, OpsGenie’i bulmak için en doğru zaman şimdi fakat sulamazsak hiç bir anlamı kalmıyor.
