AYM, CHP’nin talebini oy birliğiyle reddetti: Müftülerin nikah kıyması laikliğe aykırı değil

AYM, CHP’nin, “laiklik ilkesine aykırı olduğu, din ve vicdan özgürlüğü bakımından ayrımcılık oluşturduğu, Diyanet İşleri Başkanlığı kanununa da aykırı olduğu” gerekçesiyle müftülere nikâh kıyma yetkisi veren maddesinin iptali ve yürürlüğünün durdurulması talebini reddetti. Gerekçeli kararda özetle şöyle denildi:

TARAFSIZ, AMA KAYITSIZ DEĞİL: Laik devlet, dinler karşısında tarafsız olmakla birlikte toplumun dini ihtiyaçlarının karşılanması konusunda kayıtsız değildir. Diyanet İşleri Başkanlığı (DİB), İslam dininin inançları, ibadet ve ahlak esasları ile ilgili işleri yürütmek, din konusunda toplumu aydınlatmak amacıyla kurulmuştur. Evlendirme memurluğu yetkisi verilen il ve ilçe müftülükleri ise başkanlığın taşra teşkilatını oluşturmaktadır.

DİYANET, DİNİ TEŞKİLAT DEĞİL: Evlilik işlemlerinin gerçekleştirilmesi bakımından müftülüklerle diğer evlendirme memurları arasında bir fark bulunmuyor. DİB, dini bir teşkilat değil, genel idare içinde yer almış bir kamu kuruluşudur. Personel Devlet Memurları Kanunu’na tabidir. İl ve ilçe müftülüklerinde görevli personel diğer evlendirme memurlarından farklı bir statüde değil. DİB’in il ve ilçe müftülüklerine evlendirme memurluğu yetkisi verilmesinin resmi evlilik işlemlerine dini bir nitelik kazandırması söz konusu değil. Müftülere evlendirme memurluğu yetkisi verilmesi, resmi evlilik işlemlerinde bir değişiklik öngörmediğinden hukuk düzeninin din kurallarına dayandırılmasına sebebiyet vermediği gibi evlenmenin dini töreninin yapılmasını kolaylaştırmak suretiyle bireylerin din ve vicdan özgürlüğünü koruyucu bir işlev görmektedir.

AYRIMCILIK SÖZ KONUSU DEĞİL: Evlilik işlemlerinin sadece müftülüklerde yapılması gibi zorunluluk da bulunmuyor. İslam dini dışındaki inanç sahipleri veya İslam dini inancına sahip olmakla birlikte müftülüklerde evlilik işlemlerini yaptırmak istemeyenler yönünden zorlayıcı bir hüküm de içermiyor. Dolayısıyla gerek resmi evlilik işlemleri gerekse de evlenmenin dini töreni bakımından farklı inanç grupları arasında herhangi bir ayrımcılık yapılması söz konusu değil.