Bilim adamları arama ve kurtarma çalışmaları için elektronik burun geliştirdi

Onur Binay/milliyet.com.tr

ETH Zürih bilim adamları, deprem ya da çığ gibi felaketlerin ardından arama kurtarma çalışmalarında kullanılmak üzere dünyanın en küçük ve en ucuz elektronik burnunu geliştirdi. Burun, insan yaşamının varlığını gösteren çok önemli maddeleri tespit etmek için bir dizi sensöre sahip.

Algılayıcılar, insan metabolizmasının tüm yan ürünleri olan, nefes aldıkça ya da cildimiz aracılığıyla vücutlarımızı terk eden aseton, amonyak ve izopreni tespit edebiliyor. Bu kimyasalların bir insanın hapsedildiği yerde hızla birikebildiği de tespit edildi.

Yeni "burun", bu sensörleri, bir kişinin varlığını da gösterebilen, karbondioksit ve nemi belirleyen maddelerle birleştiriyor. Burun, elde taşınabilen bir cihaza veya erişilemeyen yerlere ulaşmak için bir robot ya da drone'a takılabilir.

Kimyasal bileşikler için sensörlerin kombinasyonu önemli. Çünkü her bir madde insanlar dışındaki kaynaklardan gelebilir. CO2, örneğin, gömülü bir insandan veya bir ateş kaynağından gelebilir.

Sensörler, tırnak büyüklüğünde olsa da çok daha pahalı olan bavul boyutundaki spektrometreler kadar hassaslar.

Araştırmacı Sotiris Pratsinis, "Kullanımı kolay sensör kombinasyonumuz, insanları tespit etmek için yeterince hassas olan en küçük ve en ucuz cihazdır. Bir sonraki adımda, deprem veya çığ sonrası aramalarda kullanılmak için uygun olup olmadığını görmek için bunu gerçek koşullar altında test etmek istiyoruz." dedi.

Eğitimli köpekler, karda veya molozda sıkışıp kalmış insanları bulmakta usta olsalar da, bunun da bazı dezavantajları var. Her zaman felaket bölgelerine yakın konumda bulunmazlar. Ya da bir depremden sonraki ilk saatlerde hayatta kalma şansı çok düşüyor. Bilim adamları, çoğu dezavantajın kendi cihazlarıyla aşılabileceğini söylüyor.