Borç kamçı deyip ödeyemiyorlar

Türkiye’de bankaların elinde bulunan kötü alacakları satın alan ve takibine düşen 14 varlık şirketi bulunuyor. Bunlar içinde piyasa payı en büyük olan şirket Hayat Varlık. Bireysel borçluların davranış ve profillerini konuştuğumuz Hayat Varlık Genel Müdürü Hilmi Güvenal, toplumsal huzur ve borç veren - borç alanların iki taraflı sorumlulukları için genel bir bilinç kampanyasının başlatılması gerektiğini söyledi.

Türkiye’de şu anda mahkemelerde bekleyen 25 milyon icra dosyası bulunduğunu ifade eden Güvenal, “Kredi borcunu ödemeyenlerin icraya düşmüş, banka ve diğer finans kuruluşlarından bize satılmış icra aşamasındaki borçlu dosyası 2 milyon civarında. 2 milyon kötü alacak dosyası da bankaların elinde bulunuyor. Dosya olarak değil, tekil kişi olarak düşünülürse en az 3.5 milyon kişi kredi kartı ve ihtiyaç kredisinden dolayı icraya düşmüş” dedi.

Türkiye finansal sisteminde tek bir ekran üzerinden bireylerin tüm borçlarının görülmediğini belirten Güvenal, “Kirasını, elektrik, su, doğal gaz ve dijital yayın şirketlerine olan borçlarını ödemeyen insanları da düşürseniz rahat 5 - 7 milyon kişinin icrada olduğu söylenebilir” dedi. İcraya düşecek olan borçlu sayısında artış beklediğini ifade eden Güvenal, “Sistem buna açık. Finansal sistemde kişilerin bütün borçlarını gösteren tek bir ekran yok. Kredi Kayıt Bürosu’nda (KKB) görülen kişilerin bankalara olan borçları. Kira, su, doğalgaz, elektrik borçlarını göremiyorsunuz” yorumunu yaptı.

‘Borç alansın, kaçma’

İcraya düşmüş insanların genel olarak ortadan kaybolduklarını, telefon numaralarını değiştirdiklerini ve gelen postayı yırttıklarını belirten Güvenal, “Aslında ‘Öderim, borç yiğidin kamçısıdır’ diyerek borç alıyorlar. Sonra 1 yıl geçiyor, 3 yıl geçiyor, ödeyemiyorlar. Banka alamıyor. İcra takibi başlıyor. Kötü alacak bize satılınca, arıyoruz. ‘Günde 5 kez aranıyoruz’ diyorlar. Tamam, günde 5 kez aranıyorsunuz, peki ne oluyor? Telefonu bir kere açıp yanıt veriyor musunuz? Hayır, peki borcu kim aldı?” diye konuştu.

Memur borçluların az olduğunu kaydeden Güvenal, icraya düşmüş kişilerin daha çok serbest meslek sahibi, turizm ve inşaat sektörü çalışanları ve tarımsal alandaki mevsimlik çalışanlar olduğunu kaydetti.

Toplumsal huzuru dikkate alan bir şirket olduklarını ifade eden Hilmi Güvenal, borçluya yaklaşımlarının pozitif ve uzlaşmaya açık olduğunu söyledi.

‘Kadın borçtan korkuyor’

Hayat Varlık’ın borçlu müşteri sayısının 800 bin olduğunu ve kredi ana para alacağının 8 milyar Türk Lirası (TL) olduğunu belirten Hilmi Güvenal, borçluların kimliğine bakıldığında genelde icralık olanların erkek ve 37 yaşlarında kişiler olduğunun görüldüğünü söyledi. 25 ile 35 yaşları arasındaki gençlerin borç almaktan çekinmediklerini belirten Güvenal, “Herhalde gözün karardığı yaşlar” dedi.

Kadın borçlu sayısının az olduğunu, bunun hem kadınların iş hayatında az yer almalarından hem de borç almaktan korkmalarından kaynaklandığını ifade eden Güvenal, “Kadın borçlanmaktan endişe duyuyor. Kadınların çoğu kocası, babası, abisi için kredi alıyor. İş kurmaları veya borçtan kurtulmaları için değil ” dedi.

Küfür eden cumhuriyet savcılığına verilecek

Şirket olarak bugüne değin kendisine borcu hatırlatılan borçluların küfür ve hakarette bulunmalarını cumhuriyet savcılarına şikayet etmediklerini ama son günlerde gencecik insanlara yapılan ağır hakaretlere tahammül etmenin mümkün olmadığını belirterek, “Artık kendisine borcu hatırlatılan kişinin çalışanlarımıza yaptıkları küfür nedeniyle kendileri hakkında cumhuriyet savcılarına suç duyurusunda bulunacağız. Borcu alıp ödemeyen, uzlaşmaya yanaşmayan onlar. Çalışanlarımızın ne kusuru var” diye konuştu.