Dr.Eser Alptekin

Dr.Eser Alptekin

dreseralptekin@gmail.com

Tüm Yazıları

El bileği yaralanmaları, basketbol yaralanmaları içinde yüzde 2-9.6 dolaylarındadır ve sık rastlanır. Sık el bileği yaralanmalarına yakından bakalım

İlk sakatlık sırasında el bilek kemikleri, kolayca dokunmayla muayene edilebilir. Tıpkı stres kırıklarında olduğu gibi grafilerde kırıklar gözden kaçabilir.

Skafoid kırığı: Skafoid kırıkları tüm el bilek yaralanmaları içinde yüzde 60-70 oranıyla yer bulurken sporla ilgili kırıkların da yüzde 2-7’sini kapsar. Bu sakatlık, genellikle el bileğinin üzerine, el açık halde düşüldüğünde ortaya çıkar. Özellikle böyle bir düşmeden sonra enfiye çukuru olarak tarif edilen baş parmak ve ikinci parmak arasındaki ilk eklem bölgesinde ağrı varsa skafoid kırığından şüphe edilmeli. Bu sakatlık sırasında sinir ve damar yaralanmaları da ortaya çıkabilir. Kırığı tespit edebilmek için iki hafta sonra film tekrarlanmalı, sporcunun ağrısı devam ediyorsa MRG ile görüntüleme yapılmalı.

Parmak sakatlıkları: Parmakta ezilme basketbolcularda sık gözlenir. Parmağın açık bir şekilde çarpması sonucu ortaya çıkar. Parmağın kenarında yer alan bağ dokuları da bu şekilde zarar görebilir. Bu tür parmak yaralanmalarında küçük kopma şeklinde kırıklar oluşabilir. Küçük çaplı kırıklarda parmak üç hafta boyunca özel pozisyonda splint denilen cihazlarla koruma altına alınır. Sporcu 4-6 hafta sonra spora dönebilir. Ağrısız parmak hareketleri başladıktan sonra splinti çıkararak spora devam edebilir. Parmak yaralanmaları kabaca üçe ayrılabilir. Birinci derece sakatlıkta, 20 derecenin altında bir açılanma mevcuttur ve de yanındaki parmağa 2-4 haftalık bir sabitlemeyle tedavi edilebilir. İkinci derece sakatlıkta 20 derecenin üzerinde bir açılanma söz konusudur. Bu durumda 2-4 haftalık splintin ardından 6-8 haftalık dönemde yanındaki parmağa sabitleme önerilir. Üçüncü derece yaralanmadaysa eklem hareket açıklığının yüzde 75’i kaybolmuştur ve cerrahi müdahale gerekir.

Mallet parmağı: Bu sakatlık, tırnak altındaki eklemde tendonun kopması sonucu oluşur. Bu durumda parmak aktif olarak düzleştirilemez. Tedavisinde parmağın altı hafta boyunca splintle düz bir şekilde tutulması önerilir. Başparmakta bu tür bir sakatlık söz konusuysa cerrahi önerilebilir.

Jersey parmağı: Bu sakatlık daha önce rugby oyuncularında mücadele sırasında parmaklarının diğer oyuncunun formasına takılması sonucu ortaya çıkmıştır. Daha çok dördüncü parmakta eklemin içe bükülmesinin zorlaşmasıyla meydana gelir. Tendonun kopması sonucu kısalmayı engellemek için erken dönemde cerrahi önerilebilir.

Yüz ve çene bölgesi yaralanmaları: Yüz bölgesindeki yaralanmalar, basketbolcularda sık gözlenir ve sakatlıkların yüzde 7-11’ni kapsar. Bir sezon sırasında basketbolcuların yüzde 50’den fazlasında yüz ve ağız bölgesinde sakatlıklar oluşur. Dişlerde de sorunlar izlenir. Basketbolcuların yüzde 36.4’ünde herhangi bir dönemde dişle ilgili sorunlar tespit edilirken bu oran futbolculardakinin yaklaşık 13 katıdır.

Bu sakatlıklarda yumuşak doku yaralanmaları yüzde 50, diş yaralanmaları yüzde 38.7, kırıklar yüzde 8.1 ve çene eklemi yaralanmaları yüzde 3.2 oranında. Eğer oyun sırasında atletin dişinde bir kopma olursa hemen yerine konmalı. Bu başarılamıyorsa diş, izotonik bir solüsyona alınmalı. Bu bir bardak süt olabilir. Ya da oyuncu dişini dilinin altında ya da yanağının kenarında tutmalı. Eğer diş, su gibi hipotonik bir sıvıda tutulursa sonradan yerine yerleştirilmesi zor olur. Ağız ve diş yaralanmalarına karşı en iyi koruma, ağızlıkların kullanılması, oyuncuların sadece yüzde 2’si tarafından kullanılmasına rağmen sakatlıkları önler.