MASUMiYET ÇAĞIMIZA SEVGiLERLE
Bir oyuncak asla sadece oyuncak değildir çocuk için… Gerçek bir dosttur!
Portekiz’in başkenti Lizbon’da 185 yıllık bir hastaneyi ziyaret ediyorum. Göz nakli geçirenler, beyin ameliyatı olanlar, ses tellerindeki sorunu gidermek için sıra bekleyenler, plastik cerrahiden medet umanlar…
Her birinin kaydı yapılmış, hasta kartları doldurulmuş, yatak numaraları bile verilmiş. Sessizce sıralarını beklemekteler öylece; kimilerinin yüzünde endişeli bir bakış... Azıcık tutkal, gereken yere silikon, peluş ya da pamuk, boya ve cilayla iyileşecekler. Zira bu hastanenin sakinleri birilerinin hayatında ‘yeri doldurulamaz’ oyuncaklar!
Oyuncak Hastanesi
‘Hospital de Bonecas’ yani ‘Oyuncak Hastanesi’ Lizbon’un Figueira Meydanı’nda 7 numarada bulunuyor.
Dünyada sayılı örnekleri olan bu mekan, türünün öncüsü ve en iyi temsilcisi. Turistler bile oyuncaklarını kapıp soluğu Lizbon’da alıyor son bir umutla. Çocukluklarının en kıymetli yadigarlarını, hatıralarındaki hallerine döndürebilmek adına…
Hastanedeki usta eller yani oyuncak doktorları önce hızlı bir muayene yapıyor. Hasta kolayca tedavi edilebilecek gibiyse kısa bir işlemin ardından onu taburcu ediyor. Ancak ameliyat olması gerekenlerse birkaç günlüğüne hastaneye yatırılıyor.
Ve tıpkı ağır bir hastanın hayata yeniden tutunmasına şahit olan yakınları gibi bu oyuncakların sahipleri de onlara sağ salim kavuşunca doktorlara sarılıp gözyaşı döküyormuş… “O eşsiz anı görmek bizim bu işi yapma sebebimiz!” diyor hastanenin sahibi Manuela bana.
Gerçek bir dost
O kadar iyi anlıyorum ki! Çünkü bütün oyuncaklarımı sakladım ben, hepsi evimde… 31 yıllık tavşanım var mesela. Vitrinden aldığımız günkü sevincimi hiç unutamam… Kış gelince üşür diye ilk kez örgü örmeyi onun için öğrendim! Yıkanmaktan gözlerindeki boyalar soyulunca kör oldu diye ağladım! Annem ojeyle gözünü tamir edince dünyalar benim olmuştu…
Bir oyuncak asla sadece oyuncak değildir çocuk için… Gerçek bir dosttur! Ona sarılır uyur, saçını tarar, karnını beslersiniz… Giydirir, temizler, özlersiniz…
Peki bu masumiyet neden gider zamanla? Onu ne zaman ‘sadece bir nesne’ gibi görmeye başlarsınız? İşte kimileri için içindeki ruh asla terk etmez o oyuncağı, asla nesneleşmez. Ve Oyuncak Hastanesi de onlar için var...
Hızlı tüketim çağı
Bir oyuncağın bir hafta oynanıp atıldığı, çocukların bağ kuracağı, isim vereceği, büyüyünce hatırlayacağı küçük dostlarının artık olmadığı tüketim çağında bu oyuncak hastanesinin bana ifade ettiği çok fazla şey var! Masumiyet çağımıza geri dönmek, ruhumuza şifa aramak gibi bir duygu, sevdiğimiz bir oyuncağı hastaneye götürmek…
Beş kuşaktır sürüyor
1830’larda Lizbon’un Figueira Meydanı’nda kurulan pazarda Carlota adında bir hanımefendi, aileleriyle birlikte pazara gelen çocukların oyuncakları için elbiseler diker satarmış. Zamanla hem yırtılan, sökülen oyuncak elbiselerini onarmaya; hem de kırılan, bozulan oyuncakları tamir etmeye başlamış. O gün bugündür, beş kuşak bu mesleği icra ediyor, bayrağı Manuela Cutileiro hanım devralmış.