Çöpe para yağacak!

Plastik alışveriş poşetlerinin tüketiciye parayla satılmasına 20 gün kaldı. Yeni uygulamayla birlikte tüketicilerin alışkanlıklarında da değişim olması bekleniyor. Birçok tüketici alışveriş poşetlerini aynı zamanda fazladan alarak çöp torbası olarak da kullanıyordu. Sektör temsilcileri de uygulamanın yürürlüğe girmesiyle çöp torbası satışlarının artacağını öngörüyor.

Türkiye’nin yıllık 200 bin ton yani ortalama 5 milyar adet çöp torbası üretim kapasitesi bulunuyor. Sektör temsilcileri, çöp torbasının geri dönüşüm malzemesinden yapıldığını belirterek, piyasada geri dönüştürülecek malzemeye de ihtiyacın artabileceğini kaydediyor.

Çevrenin korunması ve çevre kirliliğinin önlenmesine yönelik kanuna göre plastik alışveriş poşetleri tüketiciye 25 kuruşa satılacak. Plastik poşetleri ücretsiz veren satış noktalarına da kapalı satış alanının her metrekaresi için 10 lira idari para cezası uygulanacak.

Poşetçi etkilenecek

Yeni uygulamayla birlikte plastik alışveriş poşeti üreticilerinin etkileneceğini söyleyen Türk Plastik Sanayicileri Araştırma Geliştirme ve Eğitim Vakfı (PAGEV) Başkanı Yavuz Eroğlu, şunları söyledi:

“Birleşmiş Milletler’in bir raporunda paralı poşete geçen ülkelerin alışveriş poşeti satın almasındaki düşüş gösteriliyordu. Türkiye’de de uygulamanın ilk yılında yüzde 60’a varan düşüş bekliyoruz. Alışveriş poşeti üretenlerde de kayıp olacak.”

Uygulamayla birlikte çöp poşeti kullanımının da artmasını beklediklerini dile getiren Eroğlu, “Daha çok Anadolu’daki üreticiler çöp torbasını ihraç ediyor. Bunun içinde hem endüstriyel, hem de evsel kullanım için yapılan ürünler var. Plastik sektörünün ihracatına bakıldığında ortalama yüzde 25 civarında çöp torbası ihraç ediyoruz” diye konuştu.

Dönüşüm olmalı

Poşet üreticilerinin de hızlı bir dönüşüme ihtiyacı olduğunu belirten Eroğlu şöyle konuştu:

“Türkiye’deki mevzuatta biyoplastik poşetler bulunmuyor. Onları sunduk mevzuata girmesini öngörüyoruz. Bu poşetler mısır nişastasından yapılıyor. Öte yandan mevzuatta bu paranın genel bütçeye gideceği yazıyor. Biz bu paranın çevre için kullanılmasını talep ediyoruz. Çevreciler de bizimle aynı fikirde.”

82 bin ton ihracat

Poşet bedellerinin vergi olarak marketlerden alınacağını söyleyen İstanbul Kimyevi Maddeler ve Mamulleri İhracatçıları Birliği (İKMİB) Başkanı Adil Pelister ise şu bilgileri verdi:

“Uygulama sanayicilere ek finansman yükü getirecek. 2016 verilerine göre, Türkiye’de yılda yaklaşık 200 bin tonluk alışveriş poşeti üretildi. Sektörümüz plastik taşıma torbalarında net ihracatçı pozisyonda. 2016’da 82 bin ton poşet ihraç ettik. 2017 ihracatımız da 256 milyon dolar.”

Reyon poşeti bilmecesi

Avrupa Birliği’ndeki plastik poşet uygulamalarında market reyonlarında kullanılan ince poşetlerin parayla satılmadığını söyleyen PAGEV Başkanı Yavuz Eroğlu şöyle konuştu:

“AB’deki poşet uygulamalarına göre 0-15 mikron (poşet kalınlığı) poşetler kanun kapsamının dışında tutuluyor. Bu ayrım Türkiye’deki mevzuatta yer almıyor. Sektör temsilcileri olarak bu ayrımın da mevzuatta yer alıp, belirlenmesi gerektiğini düşünüyoruz. Aslında burada karşı olunan şey, bedava verilen poşetlerin kullanımında aşırıya kaçılıp sonuçta doğaya zarar verilmesi.”

Belediye ‘bez torba’ dağıttı

Adana Seyhan Belediyesi de ‘Bez Torba Kullan Doğayı Koru’ projesi kapsamında pazarlarda alışveriş yapan vatandaşlara bez torba dağıttı. Üçüncü kez bez torba dağıtan belediye, yılbaşından sonra da bez torba dağıtmaya devam edecek.