Dünya, Türkiye'de tek bir binanın yıkılmadığı ilçeyi konuşuyor
19.02.2023 - 15:34 | Son Güncellenme:
milliyet.com.tr
New York Times gazetesi, 'Bir Türk şehri diğerleri yıkıldığında depreme nasıl dayandı?' başlığıyla özel bir haber yayımladı. Uluslararası haber ajansı AFP ise, ilçeyi kadrajına aldı.
Türkiye ve Suriye'de büyük yıkıma yol açan depremleri onlarca haberle sayfasına taşıyan Amerikan New York Times gazetesi, bu kez hiçbir binanın yıkılmadığı Hatay ilçesine odaklandı. 'Bir Türk şehri diğerleri yıkıldığında depreme nasıl dayandı?' başlığıyla özel bir haber yayımlayan New York Times, Hatay'ın kuzeyindeki Erzin ilçesinin depremi hiç can kaybı olmaksızın ve küçük hasarlarla atlattığını kaydetti.
USGS verilerine göre 7.8 büyüklüğündeki depremle Türkiye'nin küçük şehri Erzin'in çevresinde yüzlerce kilometrelik yüzeyin parçalandığını ve binaların yerle bir olduğunu belirten gazete, Amanos Dağları'nın eteğindeki ilçenin ise ayakta kaldığını yazdı.
Erzin'in Akdeniz yakınındaki 'istikrar vahası' olarak niteleyen New York Times, Türkiye ve Suriye'de on binlerce can alan depremin birçok şehri yıkarken ilçenin sarsıntıyı ve artçı şokları nasıl atlattığı sorusunun sorulduğunu aktardı. Tek bir binanın bile yıkılmadığı Erzin'de belediyenin ruhsatsız inşaatlara izin vermediğini ve başkanın bununla övünme fırsatını hemen hayata geçirdiğini bildiren gazete, bilim insanları ve mühendislerin ise inşaat planlarının yanı sıra ilçenin zeminine odaklandığını dile getirdi.
Bilim insanları ve mühendislere göre çok sağlam bir zemine sahip Erzin şanslı bir konumda yer alıyor. 40 yıldır bölgenin fay hatlarını inceleyen yüzey bilimci Ömer Emre, "Toprağın durumu ağır hasar görmememizin asıl nedeni" dedi.
New York Times, 40 binden fazla insanın yaşadığı Erzin'in depremin merkez üssüne yaklaşık 80 kilometre mesafede olduğunu, yerle bir olan İskenderun ve Antakya'nın ise daha uzakta konumlandığını hatırlattı.
Jeomorfolog Ömer Emre, İskenderun gibi yumuşak kıyı zeminine inşa edilen yerlerin sarsıntıdan daha kolay etkilendiğini belirtti:
"Bu yumuşak ve su dolu tortular, şehirleri ve köyleri depremlere karşı emsalsiz bir biçimde savunmasız yapıyor."
Jeolog Tamer Duman ise, Erzin'in İskenderun'dan farklı olarak deniz seviyesinden yüksekte olduğunu, ana kaya ile kumdan daha iri sağlam zemine inşa edildiğini söyledi. Duman'a göre, sert zemin deprem dalgaları ve binalar arasında bir şok sönümleyici rolü oynar, binaların sallanmasını azaltır.
New York Times'ın haberinde, 1999 depreminde yine tek bir binanın yıkılmadığı Kocaeli'nin Tavşancıl kasabasına da değinildi. Yer bilimciler, sert zemin üstünde yükselen Tavşancıl'ın 1999 depremine dayandığını kaydediyor. Yanı sıra, tarihi depremler ve yüzlerce artçı şokla sarsılan şehirlerde birkaç binanın yıkıldığı bazı mahalleler de çarpıcı örnek teşkil ediyor.
Dünyanın en aktif sismik bölgelerinden birinde yer alan Türkiye'de 1990'lardan itibaren inşaatçılar için yenilenen birçok deprem yönetmeliği olduğunu kaydeden New York Times, okuyucularına şimdiden çok sayıda müteahhidin gözaltına alındığı bilgisini verdi. Erzin'de belediyenin izinsiz inşaatlara izin vermediğini ve ruhsatsız inşaatlar için suç duyurusunda bulunduğunu aktaran gazeteye konuşan bir müteahhit ise, İskenderun'da incelediği bir bina enkazında betonun parmaklarından kum gibi döküldüğünü söyledi.
39 yaşındaki Hasan Aksoy, Erzin'in en yüksek binalarından birinin son katında yaşıyordu. Depreme altıncı kattaki evinde yakalandı. Sarsıntıyla uyandı, "Bina dans ediyordu" diyor. Depremin geçmesini bekledi, sonra eşi ve çocuklarını dışarı çıkardı. Bir gün sonra ise binayı yapan ve aynı zamanda arkadaşı olan mühendise teşekkür telefonu açtı.
Depremin 10 gün sonrasında bile halen çadırda yaşayan Erzin sakini Ayşe Al ise, 6 Şubat gecesi yaşananları "Kıyametin koptuğunu sandık" cümlesiyle anlattı. 46 yaşındaki Al, birçok Erzinlinin halen evlerine dönmekten korktuğunu da sözlerine ekledi.
Cora Engelbrecht ve Nimet Kıraç imzalı New York Times haberi, Erzin'de birçok yerde depremin izlerinin görüldüğünü yazdı: Şehrin en büyük caddesindeki binalarda görülen çatlaklar, mağaza vitrinlerine yansıyan çatlaklar ve kaldırımdaki bir cami minaresinin enkazı.
Amerikan gazetesindeki haber, Yunan medyası tarafından da alıntılandı. Kathimerini, 'Erzin şehri depreme nasıl direndi?' başlığıyla sunduğu haberde jeologların kayalık zeminin hasarsızlığa yardım ettiği tahminini öne çıkardı.
Uluslararası haber ajansı AFP ise, New York Times'ın haberinden sonra Erzin'i kadrajına aldı. AFP'nin karelerine, ilçenin genel görünümünün yanı sıra sokaklardan insan manzaraları ve günlek hayat yansıdı.
