13.07.2017 - 11:15 | Son Güncellenme:
milliyet.com.tr
Elinde tuttuğu en büyük kent Musul'u 9 Temmuz'da kaybeden terör örgütü IŞİD'in son militanları da Eski Şehir bölgesinde teslim oldu.
Irak ordu birlikleri, neredeyse tamamen enkaza dönen labirent gibi dar sokaklara sahip Eski Şehir'de teslim olan teröristlerden üstlerindeki kıyafetleri çıkarmalarını istedi. Sadece iç çamaşırlarıyla kalan teröristlerin oturarak yerde beklediği görülüyor.
Bir başka noktada ise, elleri arkadan bağlı militanlar tek sıra halinde yürütüldü.
Halen evlerin bodrumlarına gizlenen tek tük bazı militanlar, geceleri ortaya çıkarak saldırı düzenlemeye çalışıyor. Örgüt, kentin güneyindeki köylere de gerilla taktiğiyle saldırı teşebbüslerinde bulunuyor.
ABD savaş uçakları, bölgede teröristlerin saklandığı son mevzileri iki gün önce bombardımana tutmuştu.
Maaş 72 dolardan başlıyor
Musul'da ele geçirilen belgelere göre, terör örgütü militanlarına 72 dolardan başlayan maaşlar ödüyordu. Söz konusu rakam, bekar teröristlere veriliyordu. Evli olanlar ise 256 dolara kadar maaş aldı.
Teröristlerin aileleri bir kampta tutuluyor
İnsan Hakları İzleme Örgütü, Irak güvenlik güçlerinin IŞİD teröristlerinin ailelerini de cezalandırdığı uyarısını yaptı. Örgüte göre, en az 170 aile zorla götürüldükleri bir kampta tutuluyor. Uluslararası örgüt, bu uygulamanın savaş suçu olabileceğini belirtiyor.
Kanlı terör örgütünün kökünün kazındığı kentte Musullular artık yeni bir hayata başlıyor. Sosyal medyaya yansıyan fotoğraflarda, bazı ailelerin evlerini onardığı görülüyor.
ABD: Yıllardır böyle bir savaş görülmedi
ABD Başkanı Donald Trump'ın IŞİD'le mücadele özel temsilcisi Brett McGurk, gelinen noktayı "Dünya yıllardır böyle bir savaş görmedi. Eski Musul'un her yerinde teröristler vardı, teröristler her yere keskin nişancılar yerleştirdi. Hastaneleri, yaşam alanlarını yıktılar, yerle bir ettiler" sözleriyle anlattı.
Haziran 2014'teki işgalden önce nüfusu 1,8 milyona yaklaşan Musul, şu an neredeyse tamamen harabeye dönmüş durumda.
17 Ekim'de başlayan büyük operasyonda evlerini terk etmek zorunda kalanların sayısı 1 milyona yaklaşıyor.
Ocak ayında kurtarılan kentin doğu yakasındaki mahallelere binlerce aile döndü ancak halihazırda yüzbinlerce sivil Musul çevresindeki kamplarda veya akrabalarının yanında barınıyor.
GÜN GÜN OPERASYON - Terör elebaşı Ebubekir el Bağdadi'nin hilafet ilan ettiği tarihi El Nuri Camii, 21 Haziran'da militanlar tarafından havaya uçuruldu. - 29 Haziran'da Irak ordu birlikleri artık enkaza dönen El Nuri Camii külliyesini teröristlerden temizledi. - 9 Temmuz'da Musul kurtarıldı, kanlı terör örgütünün kökü elinde tuttuğu en büyük kentten kazındı. |
Yeni hedef Türkmen kenti Telafer
Musul, terör örgütünün elindeki en büyük kent konumundaydı. Ekim 2016'da başlayan operasyonda son olarak Eski Şehir bölgesindeki El Nuri Camii Haziran ayı sonunda kurtarıldı. Bağdadi'nin 28 Haziran 2014'te yüzünü ilk ve son kez gösterdiği tarihi cami, 21 Haziran'da militanlarca havaya uçurulmuştu. Caminin geri alınmasıyla, operasyonun en önemli sembolik adımı atıldı.
Musul'daki zaferden sonra ordu birliklerinin yeni hedefi kentin batısındaki Telafer. Zira, Türkmen kenti Telafer, Kerkük'ün batısındaki Havice ile ülkenin Suriye sınırındaki geniş bir alan halen IŞİD'in kontrolünde.
Büyük Musul operasyonuna ordu birliklerinin yanı sıra Peşmerge, Şii milisler Haşdi Şabi ve Sünni aşiret güçlerinin de dahil olduğu 100 bin silahlı unsur katıldı. ABD ise hava saldırılarıyla operasyona destek verdi.
Bugüne kadar Irak güçleri 800'den fazla kayıp verdi, 5 bine yakın asker ise yaralandı. Öldürülen teröristlerin sayısı 17 bini geçti. Bu rakam, başlangıçtaki tahminleri aşıyor. Zira, operasyondan önce Musul'da 6 bin kadar IŞİD'linin bulunduğu tahmin ediliyordu.
Kenti ikiye bölen Dicle Nehri'nin doğusundaki mahalleler Ocak 2017'de tamamen kurtarıldı. 19 Şubat'ta başlayan batı yakası operasyonu hızlı bir şekilde ilerlese de Eski Şehir'in kapısına dayanıldığında ilerleme neredeyse durdu. Ordu birlikleri, aylarca Eski Şehir'i kurtarmak için savaştı.
Topraklarının dörtte birini yitirdi
IŞİD, geçen yıl elindeki toprakların dörtte birini kaybetti. 2014'ten bu yana Irak'ta kaybettiği alan ise yüzde 65'in üstünde. Kanlı örgüt, geçen yıl Irak Felluce ve Libya Sirte gibi çok önemli kalelerini yitirdi. Örgütün Ortadoğu'nun batısındaki en büyük merkezi El Bab ise, Fırat Kalkanı Harekâtı'yla 23 Şubat tarihinde geri alındı.
5 kıta, 30'u aşkın ülke
IŞİD, Mayıs ayından bu yana İngiltere Manchester ve Londra, Filipinler Mindanao, Endonezya Cakarta, Fransa Paris ve İran Tahran'da saldırı düzenledi. bugüne kadar 30'dan fazla ülkeyi hedef alan ve sayıları 200'e yaklaşan saldırıların bazıları doğrudan örgüte üye teröristler tarafından yapıldı, bazılarında ise yerel militanlar kullanıldı.
Amerikan CNN International'ın Şubat ayında yaptığı derlemeye göre, beş kıtayı kana bulayan saldırılarda 2 binden fazla insan öldü. Irak ve Suriye'deki savaşta ölenlerin sayısı ise tam bilinmiyor. Örgütün katlettiği sivil veya askerlerin on binlerce olduğu tahmin ediliyor.