Emekli aylığı gerileyecek prim gün sayısı artacak

Sosyal Güvenlik Yüksek Danışma Kurulunun dünkü toplantısında işçi ve işveren temsilcilerine reformları anlatan kitapçık dağıtıldı. Hazırlanan takvimde, tek çatıya geçişi sağlayacak yasaların Ocak - Şubat ve Mart 2005te Meclisten geçeceği belirtildi. Sosyal güvenlikte tek çatı sistemi devreye girdiğinde emekli olabilmek için prim ödenmesi gereken gün sayısı 9 bin olacak. Düzenleme, Emekli Sandığı ve Bağ-Kur için bir değişiklik getirmeyecek, ancak SSKda 2 bin günlük artışa neden olacak. Emekli maaşının miktarını belirleyen aylık bağlama oranları, tek çatı sisteminde yüzde 1.6ya düşürülecek. Bu durumda mevcut sigortalıların yeni sistemde alacakları emekli maaşı düşecek. Buna göre halen aktif sigortalı olanların emekliliklerini hak edecekleri yaş, prim ödeme gün sayısı ve sigortalılık süreleri korunacak. 2005ten itibaren sisteme giren herkes nerede çalışırsa çalışsın 9 bin gün prim yatırmak zorunda olacak. Kadınlarda 58, erkeklerde 60 olan emeklilik yaşı 2035ten itiberen kademeli olarak artırılacak. Mevcut sistemdeki sigortalıların yaş ve süreleri korunacak ancak tek çatının devreye girmesiyle beraber emekli aylıklarında dengeleme mekanizması uygulanacak. 2005ten sonra emekli olacakların alacakları aylıklar, mevcut sistemde ve tek çatı sisteminde hak kazandıkları emekli aylıklarının ağırlıklı ortalamaları alınarak hesaplanacak. Halen yıllık bazda SSK ve Bağ - Kurda yüzde 2.6 ve Emekli Sandığında yüzde 3 olan aylık bağlama oranı, tüm mevcut ve sisteme yeni girecek sigortalılarda 2015e kadar yüzde 1.6 uygulanacak. Bu tarihten sonra yüzde 1.5e çekilecek. Bağlama oranı, emekliliği geldiğinde sigortalının ne kadar maaş alacağını belirlemek için kullanılıyor. Emekli maaşı da 25 yıllık sigortalılık süresi için brüt maaş üzerinden aylık bağlama oranı kullanılarak bulunuyor. Oranın düşük tutulması, emekli maaşını doğrudan düşürüyor.Öte yandan tek çatı kapsamında oluşturulacak Genel Sağlık Sigotasında (GSS) ise katılımcılar yüzde 12.5luk primin yanı sıra sağlık hizmetlerinin tamamı için sonradan belirlenecek oranlarda katkı payı ödemek zorunda olacak. GSSnin vereceği sağlık hizmetleri kanunla temel bir paket olarak düzenlenecek. Temel paketin dışındaki sağlık hizmeti için fark ödeme zorunluluğu olacak. Fark ödeme uygulamasıyla özel sağlık sigortası da sistemin içinde yer alacak. Emekli yaşı kademeli artacak Dünya Bankası, 800 milyon dolarlık program kredisinin ön koşullarını belirledi. Raporda, sosyal güvenlik açığının yüzde 1in altına inmesi gerektiği belirtiyor. NTVnin haberine göre banka uzmanları, gayri safi milli hasılanın binde 35inin (bugünkü büyüklüklerle 1.5 katrilyon lira) bütçeden sosyal yardımlara harcanmasını, özel sektör işçi maliyetlerinin de aşağı çekilmesini istiyor. Uzmanlar, istihdam yaratma konusundaki tablonun olumsuz göründüğü değerlendirmesinde bulunarak, özel sektördeki istihdam maliyetinin çok yüksek olduğunu vurguluyor. Dünya Bankası heyetinin önkoşulları belirlemesiyle birlikte, söz konusu kredi dilimlerine ilişkin mektup imzalanarak, banka yönetimine sunulacak. Ön koşulların gerçekleşme takvimi ise bu mektupta yer alacak. Koşulların yerine getirilmesi halinde kredinin ilk dilimi 2005, ikinci dilimi ise 2006dan itibaren serbest bırakılacak. İstihdam maliyeti düşürülsün uyarısı