İşe teknolojiyi kattılar

Hanife BAŞ- Modaya yeni nesil materyali getiren Ece Gözen ve Türkiye ile dünyada yazılımcı kadın sayısını artırmak için yola çıkan Mina İlköz... Bugünkü yazımızda iki girişim hikâyesi daha var.

ÖZGÜVEN EKSİKLİĞİ...

Mina İlköz, teknolojide çalışan kadın sayısının artırılması için yapılması gerekenleri şöyle sıralıyor: “UP School’daki süreçte gözlemimiz şu oldu. Kadınların sektördeki istihdam oranının düşük olmasının nedeni teknik yetersizlikten ziyade özgüven eksikliği. Zira araştırmalar da bunu işaret ediyor. UP School’da eğitim boyunca öğrencilerin sadece teknik becerilerini değil, kariyerleri boyunca hep onlarla olacak sosyal yetkinlikler kazandırmayı hedefliyoruz.”

Mina İlköz, kadın girişimci olmakla ilgili de, “Kadın girişimci olarak bir zorluk yaşamadım fakat girişimci olarak zorlu günler geçebiliyor. Aynı gün içerisinde satış, insan kaynakları, yatırım gibi pek çok farklı konu ile ilgilendiğimiz zamanlar oluyor. Bu “duygusal fitliği” sağlıklı bir şekilde devam ettirmeye çalışıyorum” diyor.

YAZILIMCI KADINLARI ARTIRACAK

Mina İlköz, eğitim teknolojileri alanında girişimci olan bir kadın. Kadınları teknolojiyle yükseltmek için UP School’u kurdu. Firması teknoloji alanında cinsiyet eşitliği sağlamak için kadınlara özel eğitimler sunan bir eğitim teknolojisi girişimi.

İlköz, UP School’da proje odaklı, interaktif, eğitmen, mentor ve grup desteği sağlayan canlı çevrimiçi teknik eğitimleri, özgüven eğitimleriyle harmanladıklarını söylüyor:
“Katılımcılara sadece eğitim sürecinde değil eğitim tamamlandıktan sonra da birebir destek veriyor ve hayallerindeki kariyere başlamaları için sektörün önde gelen teknoloji şirketlerinde iş fırsatları sunuyoruz. UP School programlarından mezun olan kadınlar Getir, Ford Otosan, Hepsiburada, Akbank, Türkiye İş Bankası gibi öncü şirketlerde çalışmaya başladı.”

Mina İlköz, Balıkesir Gönen doğumlu. Üniversite için İstanbul’a geldi. Üniversitenin ilk yılında kampüste Young Guru Academy’nin (YGA) afişini gördü. YGA gönüllüsü oldu. Üniversitede okurken bu akademinin inovasyon projelerinde sorumluluk aldı. İki yıl önce ise, YGA’da tanıştığı kurucu ortağı Melike Aydın’la birlikte UP School ile teknolojide rol model kadınlar yetiştirmek üzere yola çıktı.

Mina İLKGÖZ

KADINLARA İSTİHDAM

İlköz, “20 yıl önce nasıl bilgisayar kullanılacağını öğretmeyi konuşurken, şu an kadınların çok iyi birer yazılımcı olarak teknolojide nasıl daha fazla yer alabileceğini konuşuyoruz. Türkiye’de teknolojide kadın istihdam oranı yüzde 10, dünyada ise yüzde 30’larda. İstatistiklere göre dünyada 10 yıl içinde yazılımcı sayısı yüzde 75 artacak. Bir yanda nüfusun yarısını oluşturan, teknoloji alanında potansiyeli keşfedilmemiş kadınlar, diğer yanda ise global bir yazılımcı açığı görüyoruz. UP School’da biz de bu verimsizliği azaltmak, teknolojide kadın istihdam oranını artırmak için çalışıyoruz” diyor.

UP School uzun vadede Web 3.0 teknolojisi ile milyonlarca gence meslek edindirecek bir eğitim ve istihdam platformu olmayı hedefliyor. İlk yatırımla hem eğitim ve işe yerleştirme kapasitesini arttıracak hem de uluslararası programlara başlamayı planlıyor.

VEGAN DERİYİ MODA YAPMA HAMLESİ...

Ece GÖZEN

Ece Gözen, bir biyotasarımcı. Kadın girişimci olarak Türkiye’de moda, tasarım, biyoteknoloji ve sanatı birleştiren Gozen Institute’u kurdu. Laboratuvarında ekibiyle birlikte tekstil sektörü için yeni dünyanın sürdürülebilir biyomalzemelerini üretiyor ve farkındalığı arttırmak için bilim ve sanat projeleri gerçekleştiriyor.
Sürdürülebilir ve döngüsel bir gelecek inşa etmek için bu işe soyunduğunu belirten Gözen, “Çalışmalarımız çevresel ve sosyal etki odağında gerçekleşiyor. Çevresel etkiyi laboratuvarımızda özellikle tekstil ve otomotiv sektörü için yeni nesil biyomalzemeler icat ederek ve geliştirerek sağlıyoruz. Hayvan derisi ve suni deriye alternatif olarak geliştirdiğimiz yeni nesil deri inovasyonumuzla dünyada hammaddemiz özelinde ilk 21 şirket içerisindeyiz.

Türkiye’de bu alanda ilkiz. İnovasyonumuz gezegenimizi koruyan uygulanabilir bir çözüm olarak yüzde 99 daha az arazi, yüzde 96 daha az su kullanımı ve hayvan hastalıkları olmadan yüzde 96 daha az sera gazı salarak hayvan zulümlerinin engellenmesini destekliyor. Böylece çok ciddi bir çevresel etki yaratmış oluyoruz” diyor.

Ece Gözen, 1989 doğumlu. Küçükken hep yaratıcılık, tasarım ve sanat gibi konulara ilgi duyuyordu. Uzay bilimcisi ya da tasarımcı olmak istiyordu. O, tasarımcılığı seçti. Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi Moda ve Tekstil Tasarım Bölümü’nden mezun. 23 yaşında kendi moda tasarım markasını kurdu.
Gozen’i kurma fikrini de şöyle anlatıyor: “2016’da Centre for Fashion Enterprise’dan aldığım bir ödül sayesinde 6 aylığına Londra’ya davet edildim. Ülkeye döndüğümde sürdürülebilirlik, moda ve iklim krizi kesişiminde yüksek lisansta akademik bir araştırma başlattım. Bu araştırmaların sonunda moda ve tekstil endüstrisinin hammadde bazında bir biyodevrime ihtiyacı olduğunu farkettim. Böylece defilelerden laboratuvarlara olan yolcuğum bu şekilde başlamış oldu. 2020’da bir etki girişimi olan Gozen Institute’u kurdum.”

Gozen Institue, tohum turu yatırım sürecinde. Ece Gözen, “Hem Türkiye’de hem de globalde bu süreç gayet iyi gidiyor. Yakın zamanda turu kapatmış olacağız” diyor.