‘Kıdem’de BES modeli

Kıdem tazminatlarını fona devredecek düzenlemenin bugün Bakanlar Kurulu’na sunulması bekleniyor. Yıl sonuna da sarkabileceği belirtilen düzenleme, zorunlu BES (bireysel emeklilik) uygulamasıyla benzer özellikler taşıyor. İşverenin üzerindeki kıdem yükünü azaltması beklenen düzenleme için işçiler, mevcut haklardan geri gidiş olup olmayacağını görmek için bekliyor.

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Mehmet Müezzinoğlu, kıdem tazminatı ile ilgili düzenlemenin bugün Bakanlar Kurulu’na sunulacağını açıkladı. Kanal 7’ye konuşan Müezzinoğlu, pek çok işçiye mevcut durumda kıdem tazminatı verilmediğini belirterek, “İşveren işçinin hakkettiği parayı fona yatıracak. Yolun başındayız. İlgili bakanlıklarla teknik çalışmalar tamamlandı. Düzenlemeyi yarın Bakanlar Kurulu’na sunacağız. Onay alınırsa sahaya çıkacağız. 41 yıl önce hazırlanan İş Kanunu’nda bir fon kurulması öneriliyor. Ama biz bunu kuramamışız. Çalışanın hakkını koruyabileceğimiz bir yapı oluşturacağız. İki üç ay için bunu başarmayı hedefliyoruz. Yıl sonuna da kalabilir” dedi.

İşçi kıdem için bekleyecek

Kıdem tazminatında üzerinde uzun süredir çalışılan model, çalışanın kıdem tazminatının aylık olarak her ay banka hesabına işveren tarafından yatırılmasına dayanıyor. BES’te olduğu gibi biriken para işletilirken, çalışan bu paradan istediği zaman tam olarak yararlanamayacak. Şu anda, haksız fesih olmaksızın işten atılan işçinin hemen alabildiği kıdem tazminatı, yeni düzenlemeyle belli bir yıla kadar alınamayacak. Bunun için en az 5, en çok 15 yıllık bir süre dile getiriliyor. Bugün, 1 yıllık çalışmadan sonra kıdem tazminatını kayıpsız olarak hemen alan bir işçi, yeni sistemle aynı ödeme için 15 yıl bekleyebilecek. İşçi ancak, evlilik, askere gitme gibi istisnai durumlarda tazminatını kayıpsız olarak erkenden alabilecek. Tazminatı yükü, işçisini çıkarmak isteyen patron için caydırıcı olmaktan çıkacak.

Devlet katkısı sağlanacak

Şu anda kıdem tazmiatı, her yıl için 30 günlük bir brüt maaş üzerinden hesaplanıyor. Yeni sistemde 30 günlük bu hesabın korunabilmesi için devlet katkısı verilecek. Her ay maaşın yüzde 8.3’ü düzeyinde bir katkı payının işçinin hesabına yatırılması için işsizlik fonu dahil kamu kaynaklarından yararlanılması gündemde.

İşe yeni girecek olanlar, kıdem fonuna dahil olacak. Mevcut çalışanlar, yeni sisteme geçebilecek, kıdemini yeni sisteme taşıyabilecek ya da eski sistemde kalabilecek. Ancak bütün seçenekler için işçi, işverenle anlaşmak zorunda.

‘Emeklilik yaşını yükseltmek gerek’

Bakan Müezzinoğlu, ‘yaşa takılan emekliler’ konusunda, “Gelişmiş ülkelerde ortalama emeklilik yaşı 72, bizde daha yeni 52 oldu. Bu ülkeler emeklisine 17 yıl maaş öderken biz 27 yıl maaş ödüyoruz. Bu sistemi sürdüremeyiz. Genç nüfusun çalışma geleceği için emekli yaşını düzenliyoruz. 65 yaşından önce emeklilik olan tek bir ülke yok. Almanya 67’yi tartışıyor. 2036’da kadınlar 58, erkekler 60’tan önce emekli olamayacak. Ortalama 52 olan emeklilik yaşını daha yukarı çıkarmamız gerekiyor. Bugün yaşa takılmayı kaldırsak bütçeye 450 milyara mal oluyor” diye konuştu.

İstihdam seferberliğinin 1 milyon 186 bin 565 kişiye ulaştığını kaydeden Müezzinoğlu, “Aralık ayı itibariyle işsizlik oranları da tek haneye inecektir” dedi.

FETÖ soruşturmaları kapsamında 140 bin 901 kamu çalışanı hakkında işlem yapıldığını belirten Müezzinoğlu, “102 bini ihraç edildi. 38 bin 772’si açığa alındı. 32 bini ise görevine iade edildi” dedi.