‘Ekonomiyi kim bu hale getirdi?’

CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu, dün CHP Emek Büroları tarafından düzenlenen ‘Sosyal Güvenlik Sistemi ve EYT Çalıştayı’nda konuştu. Türkiye’de emeklilikte yaşa takılanların sorunlarının olduğunu anlatan Kılıçdaroğlu, “Kazanılmış hak mıdır, değil midir tartışma konusu ama bir hakkın kişilerin elinden alındığı bir gerçek var” dedi.

‘Kayıt dışı’ eleştirisi

Kılıçdaroğlu, Marmara Depremi’nin olduğunu dönemde, yeteri kadar tartışmadan 38-43 olan emeklilik yaşının 65’e çıkarıldığını söyledi. Kayıt dışı çalışmada önlem alınmadığını söyleyen Kılıçdaroğlu, sosyal güvenlik sistemine bir kuruş katkıda bulunmayan kişilere belli bir yaşa geldiklerinde aylık ödendiğini ifade etti. Kılıçdaroğlu, emekli aylıkları düşürülmesine, prim ödeme gün sayıları artırılmasına ve emeklilik yaşı yükseltilmesine rağmen sosyal sigorta sisteminin düzelmediğini dile getirirken, “1999’da 2 milyar lira olan açık düşmesi gerekirken büyüdü. Yeni Ekonomi Programı’na göre sosyal güvenlik sistemi 2017’de 16 milyar 700 milyon, 2018’de 21 milyar 500 milyon, 2019’da 28 milyar 100 milyon, 2020’de 35 milyar 300 milyon, 2021’de 39 milyar 700 milyon lira açık verecek” dedi.

Kılıçdaroğlu, Yeni Ekonomi Programı’nda, “Mali açıdan sürdürülebilirliği sağlamak ve kamu maliyesinde olan yükü azaltmak amacıyla sosyal sigorta sistemi yeniden düzenlenecektir” dendiğini, iktidarın hak vermek yerine pek çok hakkı geri alacağını söyledi. Kılıçdaroğlu, Sayıştay raporlarına göre, işçinin, memurun, çiftçinin aylığından kesilen ama götürülüp SGK’ya yatırılmayan para miktarının 83 milyar 55 milyon lira olduğuna dikkati çekerek, bu tahsilatın siyasi iktidar izin vermediği için yapılamadığını kaydetti. Kılıçdaroğlu, “Hangi işverenden alınmıyor bu paralar?” diye sordu.

‘Gerçekçi değil’

SGK’nın sağlık kuruluşlarına avans verdiğini ve süresinde kapatılmayan avans miktarının 10 milyar 164 milyon lira olduğunu kaydeden Kılıçdaroğlu, müfettişlerin kayıp kaçak denetimlerinde bin 819 rapor tuttuğunu, bunlardan bin 313’ünün işleme konulmadığını, siyasi iktidarın ceza verilmesini istemediğini savundu. Kılıçdaroğlu, belediyelerin yatırmadığı işçi primlerinin 8 milyar 784 milyon lira olduğunu belirtti. Kılıçdaroğlu, şöyle konuştu: “Ondan sonra dönüp, ‘Sosyal güvenlik sisteminde açık var. Emeklilikte yaşa takılanlar, hak talebinde bulunamaz. 750 milyar lira açık olacak’ deniyor. ‘40 yıl bedavadan mı bunlara aylık ödeyeceğiz?’ diye ağır eleştiriler geliyor... ‘Emeklilikte yaşa takılanların sorunu çözülürse 750 milyar lira açık olacakmış’. Bu rakam asla ve asla gerçekçi bir rakam değil. Bu rakamın verilmesi, 38 yaşında emeklilik lafının söylenmesiyle sizin beklentilerinize uygun bir düzenlemenin yapılmasının önünü kesmek istiyorlar.”

‘Çift maaş alıyorsun’

Kılıçdaroğlu, şunları kaydetti: “Kalkıp ‘750 milyar lira yükü çekemeyiz’ diyorlar. Suriyelilere 35 milyar dolar veriyorsun emekliye gelince... Bunu söyleyince de efendim ‘sen ırkçılık yapıyorsun.’ Hayır efendim ben kendi insanımın haklarını koruyorum. Her türlü israfı yapacaksın... Efendim çift maaş alacaklarmış. Sen de çift maaş alıyorsun. Sen çift maaş alırken iyi de sokaktaki vatandaş alırken mi kötü oluyor? Hiçbir şey yapmayacaksınız, emekliyi perişan edeceksiniz, emekli aylığını yarı yarıya düşüreceksiniz, sosyal güvenlik sistemi hâlâ açık verecek, çıkıp bunun hesabını vermek yerine emeklilikte yaşa takılanlar hak istiyorlar onları eleştireceksiniz. Özrü kabahatinden büyük bir politikacıyla karşı karşıyasınız. EYT’lilerin taleplerinin “Biz ekonomide kurtuluş savaşı veriyoruz, 700 milyar lirayı nasıl ödeyeceğiz” denilerek reddedildiğini belirten Kılıçdaroğlu şöyle devam etti:

“Bu ekonomiyi kurtuluş savaşı verecek hale kim getirdi? Fransızlar mı, Almanlar mı İngilizler mi? Kim yönetiyor bu ülkeyi? Özrü kabahatinden büyük laflarla sizin önünüze geçmek istiyorlar. Siz haklarına sahip çıkmasanız bile biz sizin hakkınıza sahip çıkacağız.”

Diğer partiler katılmadı

CHP tarafından düzenlenen çalıştaya, EYT için Meclis’e kanun teklifi veren MHP, İYİ Parti ve HDP’den temsilciler de davet edilmişti. Ancak, bu partilerden çalıştaya katılım olmadı.

Altı maddelik sonuç bildirgesi

Çalıştayın ardından açıklanan sonuç bildirgesinde, EYT’liler için 6 maddelik öneri özetle şöyle sıralandı:

- Emeklilikte yaşa takılanlara, makul ve adilane bir çözüm üretilmesi gerekmektedir. Emeklilik yaşının düşürülmesi yoluyla yurttaşlarımıza emeklilik haklarının sosyal güvenlik sistemini zora sokmaksızın iade edilmesi mümkündür.

- Emeklilik yaşının kademeli artışına derhal son verilmeli; emeklilik yaşı, tüm yurttaşlar için ülke gerçeklerine uygun bir seviyeye çekilmelidir.

- Emeklilikte prime takılan kadınların sorunu da çözülmelidir.

- Emekli aylıkları ve aylık bağlama oranları artırılmalıdır. Böylece emekli yurttaşlar çalışmak zorunda kalmayacak; yeni istihdam olanakları doğacak, işsizliğe de çözüm üretilebilecektir.

- Kayıt dışı istihdamın kayıt altına alınması, sigortasız işçilerin sigortalanması, sigorta primlerini gerçek ücretler üzerinden alınması sistemi güçlendirecektir.

- Sosyal güvenlikte bütüncül bir dönüşüm gerçekleştirilmelidir.