‘F-16 alımına şart koşulamaz’

ANKARA Milliyet - Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, F-16’ların modernizasyonu ve satışı konusunda “Birbirinden bağımsız iki konunun, yani özellikle iki ülkenin NATO üyeliğinin F-16 alımına şart koşulması doğru olmaz, adaletli de olmaz. Ya da şartlara bağlanarak bizim F-16 almamız da zaten mümkün olmaz. Bu konuda Türkiye ve ABD yönetiminin ortak duruş sergilemesi bence kritik öneme haizdir” dedi.

Çavuşoğlu ve ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken dün Cumhurbaşkanlığı Külliyesi Sergi Salonu’ndaki görüşmelerinin ardından ortak basın toplantısı düzenledi. Deprem felaketinden etkilenen bölgede Blinken ile birlikte incelemelerde bulunduklarını hatırlatan Çavuşoğlu, ABD kurum ve kuruluşlarının bölgede yardım faaliyetlerine devam ettiklerini söyledi.

‘Kongre rol üstlenmeli’

Türkiye’nin F-16 talebi ile ilgili son durumu ele aldıklarına da değinen Çavuşoğlu, şunları kaydetti:

“ABD yönetimi talebimize güçlü destek veriyor. Bu konuda Kongre’ye resmi bildirimin bir an önce yapılmasını arzu ediyoruz... Kongre’nin de engelleyici değil, destekleyici rol üstlenmesini bekliyoruz. ABD yönetimi kararlı şekilde duruş sergiler ve Kongre üzerinde birlikte çaba sarf edebilirsek bunu aşabileceğimizi düşünüyorum. Birbirinden bağımsız iki konunun, yani özellikle iki ülkenin NATO üyeliğinin F-16 alımına şart koşulması doğru olmaz, adaletli de olmaz. İkisi farklı konu. Dolayısıyla ikisini birbirine şart koşmak doğru bir yaklaşım olmaz. Ya da şartlara bağlanarak bizim F-16 almamız da zaten mümkün olmaz... Bu konuda ortak duruş sergilemek yani Türkiye ve ABD yönetimi olarak bence kritik öneme haizdir.”

‘En doğal hakkımız’

Çavuşoğlu, Türkiye’nin ortağı olduğu F-35 programından çıkarıldığına işaret ederek “Bu tek taraflı bir karardı. Dolayısıyla ödediğimiz 1,4 milyar dolarlık rakamı, Türkiye bu programda olmadığı için ödediğimiz paranın geri ödenmesini beklemek en doğal hakkımız. Bu konuda da müzakereler devam ediyor” dedi.

‘İsveç’i teşvik edin’

Finlandiya ve İsveç’in NATO üyeliği için 3’lü mutabakat doğrultusunda atılacak adımların bağlayıcı olduğunu vurgulayan Çavuşoğlu, “İsveç, bazı olumlu mesajlar verdi. Kanun, anayasa değişikliği yaptı ama maalesef İsveç’te PKK terör örgütü yandaşlarının, terörün finansmanı, insan devşirme ve terör propagandası dahil her türlü faaliyetlerini devam ettirdiğini açıkça görüyoruz... İsveç, ne kadar hızlı adım atarsa, Meclisimizi ve halkımızı ikna edecek adımlar atarsa öyle adımlar atılır. Somut adım atması konusunda herkesin İsveç’i teşvik etmesi gerekiyor” ifadelerini kullandı.

‘Gereğini yaparız’

Rusya-Ukrayna savaşı ve yaptırımlara ilişkin değerlendirmelerde bulunan Çavuşoğlu, savaşın başlamasından bu yana Türkiye’nin net bir tutum sergilediğini, hiçbir savaş gemisinin boğazdan geçmesine izin vermediğini ve BM tarafından alınan kararlara uyduğunu ifade etti. Çavuşoğlu, “Bu konularda herhangi bir ihlal olursa bunun da gereğini yaparız” mesajını verdi.

‘Türkiye’yi destekliyoruz’

Blinken ise depremde yaşanan yıkımı bizzat gördüğünü, ABD’nin bugüne kadar Türkiye’ye toplam 185 milyon dolarlık yardım duyurduğunu hatırlatarak “Tıpkı müttefik ve ortakların birbirinin zor zamanında yaptığı gibi biz de destek sözümüzü veriyoruz” dedi. Blinken, Türkiye’ye F-16 satışı ve modernizasyonu süreci konusunda da “Biden yönetimi Türkiye’ye F-16’ların modernizasyonu ve satışı konusunda son derece güçlü destek veriyor. NATO müttefiki ve dost bir ülke olarak, ulusal çıkarlarımız ve ittifakın çıkarları konusunda Türkiye’nin en yüksek sınıflarda faaliyet göstermesi çok önemli... Bu konuda Türkiye’yi destekliyoruz. Çünkü bir NATO müttefiki olarak bunun gerçekleşmesi bizim ulusal çıkarlarımızın lehinedir” dedi.

‘Üyelik olmalı’

ABD’nin terör örgütü YPG/PKK’ya verdiği destekle ilgili bir soru üzerine Blinken, “Türkiye’nin güney sınırıyla ilgili meşru güvenlik endişelerini anlıyoruz. Eminim Türkiye de bizim DEAŞ konusundaki güvenlik endişelerimizi de aynı şekilde anlıyordur” yanıtını verdi. 

Blinken, “Rusya’nın Ukrayna’ya saldırısına verdiğimiz yanıtta Türkiye yanımızdaydı. Türkiye’nin Ukrayna’nın egemenliği ve toprak bütünlüğüne verdiği destek sesi çok kritikti. Bu diplomatik liderliktir” yorumunu yaptı.

Türkiye’nin Yunanistan, Ermenistan ve İsrail ile ilişkilerini geliştirmeye yönelik pozitif adımlarından da memnuniyet duyduklarını söyleyen Blinken, “Finlandiya ve İsveç’in NATO’ya üyelik süreci ikili bir mesele değil. Bu üyeliğin bir an önce olmasını destekliyoruz... Bu iki ülkenin yakın zamanda NATO’ya gireceğine inanıyoruz” diye konuştu.