Hamilelikte ağrı kesicilere dikkat

Gebelik döneminde bilinçsiz ilaç tüketiminin verdiği zararlara yönelik önemli bir araştırmanın sonuçları, Danimarkalı bilim insanları tarafından ortaya konuldu. İstanbul Bilim Üniversitesi Deneysel Tıp ve Arge Merkezi Direktörü Yardımcı Doçent Oytun Erbaş, dikkatleri erkeklik hormonu testosterona çeken bu araştırmanın sonuçlarını Milliyet ile paylaştı. Araştırmaya göre, gebelik döneminde sürekli parasetamol içeren ağrı kesiciler kullanılması, anne karnındaki erkek çocuklarda testosteron hormonunun azalmasına neden oluyor.

Yüzde 50 azalma

Copenhagen Üniversitesi Tıp Fakültesi’nde yapılan araştırmada, parasetamol etken maddesi içeren ağrı kesici özellikteki ilaçlar gebe deney farelerinde 7 gün boyunca denendi. Parasetamol verilen gebe hayvanların erkek yavrularında testosteron düzeyinin yüzde 45-50’ye varan oranda azalma gösterdiği belirlendi. Ayrıca bu erkek farelerin erişkin olduklarında, tipik erkek davranışları göstermediği ve dişi davranış özellikleri gösterdiği izlendi.

Çalışmayı Milliyet’e değerlendiren Yrd. Doç. Oytun Erbaş şunları söyledi: “Deney hayvanlarında yapılan çalışmalardan yola çıkarak gebelik süresince ağrı kesici kullanımının erkek çocuklarda eşcinselliğe neden olduğu direkt söylenemez. Ancak gebelik döneminde ağrı kesici kullanımında dikkatli olmak gerekir. 2000 gebede yapılan başka bir çalışmada, parasetamol kullanımı nedeniyle inmemiş testis riskinde artma tespit edilmişti. Erkek tipi davranışın gelişmesi için beyinde testosteron gibi steroid hormonlar görev yapıyor. Bu steroid hormonlar PGE2 denen madde ile erkek tipi davranışın beyinde gelişmesini sağlıyor. “

Beynin gelişimini bozuyor

Oytun Erbaş sözlerine şöyle devam etti: “Tüm ağrı kesiciler PGE2 yapımını bozarak erkek tipi beyin gelişimine hasar veriyor. Farelerde gebeliğin 3 hafta olduğu düşünüldüğünde, 7 günlük parasetamol deneysel kullanımı gebeliğin neredeyse yüzde 30’unu kapsar. Bu 9 aylık insan gebeliğinin 3 ayı boyunca parasetamol kullanımına denk gelir.”

Yüksek İhtisas Üniversitesi Tıp Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Cankat Tulunay da, parasetamol etken maddesi içeren ağrı kesicilerin çocuklarda ciddi sağlık tahribatları yarattığına dikkat çekti. Uzmanlar tüm bu nedenlerle hamileleri uyardı.

Toksik etki yaratabilir

Doç. Dr. Alper Okyar (İstanbul Üniversitesi Farmakoloji Anabilim Dalı): Gebelerde ilaç mutlaka kısıtlı ve sadece endikasyon varsa kullanılmalı. Parasetamol gebelik kategorisi ‘B’ olan bir ilaç ve gebelikte kullanımı görece güvenli sayılır. Ancak bu durum, ilacın doktora danışılmadan kullanılabileceği anlamına gelmez. Parasetamol doktora danışılarak, uygun dozda ve sürede kullanılmalı. Uygun dozda kullanılmadığı zaman karaciğer üzerinde toksik etki gösterir ve bu etki hayatı tehdit edici seviyede olabilir.”