Teknelerden deniz görünmüyor!

Mert İnan / İSTANBUL - İstanbul Boğazı kıyılarındaki tekne istilası sürüyor. Boğazın en değerli alanı olan kıyılar, yıllardır teknelerin park alanı olarak kullanılıyor. Geçtiğimiz yıl yaşanan bu sorunu gündeme getirmemize karşın kıyıdaki tekne istilasının halihazırda devam ettiğini Fotomuhabiri Can Erok ile bizzat yerinde tespit ettik. Bebek, Kuruçeşme, Arnavutköy sahili boyunca kıyıya paralel dizilen teknelerin oluşturduğu görüntü, vatandaşların denizle bağlantısını kesmeye devam ederken, kıyı bandında “kapanın elinde kalır” kuralı da işlemeye devam ediyor. Beşiktaş’tan Sarıyer’e uzanan sahil bandına demirleyen tekeneler doğal doku ve görünüme set çekerken, vatandaşlar, Boğaz keyfi yerine tekne manzarası izlemek zorunda kalıyorlar.

 Tekneciler ise kendilerine parlama yapacak yer tahsis edilmemesinden yakınsalar da; Kuruçeşme, Arnavutköy, Bebek, Rumeli Hisarı, başta olmak üzere kıyı hattını mesken tutanlar, ne işgaliye parası ödüyor, ne de bir düzenlemeye tabiler. Bebek ile Kuruçeşme arasındaki teknecilere küçük bir yatımız olduğunu ve yanaştırmak için ne yapmamız gerektiğini sorduğumuzda, ‘yanaştıramazsınız, her yerin sahibi var” cevabını aldık.

Bir gezi teknesinin çalışanı ise bir saatlik Boğaz turunun 750 liradan başlayıp bin 500 lira arasında değiştiğini söylerken, “Bu gördüğünüz kıyı bandındaki teknelerin her biri en az 15, 20 yıl önce buraya gelip demirleyen deniz araçlardır. 15 yıl önce halat atıp teknesini bağlayan kişi o yerin sahibidir. Herkesin demir attığı tonoz bellidir. Bir başkası gelip o teknenin olduğu yere parklama yapmaz, yaptırılmaz. Yalı dairesi sahiplerinin birçoğu vakti zamanında yerlerini tekne sahiplerine bırakmış” ifadelerini kullandı.

‘Kira bile alabilir’

Kıyıya yanaşmış, halat atmış teknelerden hiçbirinin kamuya ait kurumlara parklama ücreti ödemediğini öğrendikten sonra, bir başka tekneciden, ise şu bilgileri edindik:

“Tur taşımacılığı yaptığımızdan vergimizi ödüyoruz. Bize tahsisi edilmiş özel bir alan yok. Tekneleri park edecek başka bir alan olmadığı gibi ekstra yer parası ödeyecek durumumuz da yok. Kıyıda elektrik panolarından yararlananlar elektrik faturasını ödüyor. Kıyı bandı Milli Emlak’a ait ancak park yeri zamanında gelenin olmuştur. Siz gelip teknenizi istediğimiz yere bağlayamazsınız. Tonoz sahibi, kendi yerine bir haftalığına halat atmak isteyen kişiden üç, dört bin lira arasında ücret isteyebilir. Kıyıya yakın gördüğünüz boş şamandıraların da sahibi var. Her isteyen teknesini bağlayamaz.”

Kuruçeşme ve Arnavutköy kıyısındaki teknecilere de yat sahibi olduğumuzu ve boş kısımlara parklama yapmak istediğimizi söyleyince benzer şekilde, “Bu hatta gördüğünüz her teknenin yeri bellidir. Kimse yerini size vermez” cevabını aldık. Parklamaya yönelik herhangi bir resmi evrakları olup olmadığını sorduğumuz kişilerden ise her defasında “Kıyı devlete ait ancak yıllar önce tekneleri yanaştırdık. Boğaz hattındaki tekne sahipleri bunu bilir. Tekneleri park edecek bir mekânımız yok” cevaplarını duyduk.

‘Yaptırım gücümüz yok’

İBB’den yetkililer ise kıyı bandının Milli Emlak’a ait olduğunu, su üzerindeki deniz taşıtlarından Liman Başkanlığının sorumlu olduğunu belirterek, “İBB olarak yaptırım gücümüz yok. Yetki Liman İşletmeleri Genel Müdürlüğü uhdesinde. Teknelerin Boğaz hattını mesken tutmaları doğru değil. Boğaz’da denizle vatandaşın arasına hiçbir şeyin girmemesi gerekiyor. Hiçbir İstanbul Liman Başkanlığı’nın işgalci konumundaki teknecilere tebligat yaparak, kıyı bandını kullanmamaları gerektiğini bildirmeli. Limanlar yönetmeliği çok açık. Tespit sonrası yapılacak işlemlerde İBB olarak teknik destek verme sorumluluğumuz var. Tekne sahipleri kooperatif kurup veya farklı kurumlarla işbirliğine giderek parklama alanları veya çözümler geliştirebilirler. Sorun ve konu İBB ve zabıtanın yetkisinde değil” bilgisini paylaştılar.

Park alanı yok!

Öte yandan İstanbul Liman Başkanlığı yetkilileri, teknelerin park alanı olmadığı için yıllardır Boğaz kıyısında demirlediği bilgisini paylaşırken, parklama alanlarının yetersizliği nedeniyle teknelerin sahil bandında kalmak zorunda olduğunu dile getirdiler.