Zamanı göstermenin farklı bir yolu bulundu
12.12.2021 - 07:00 | Son Güncellenme:
2012’de bir akşamüzeri bağımsız saat ustası François-Paul Journe, The Godfather ve Apocalypse Now gibi efsanevi filmlerin yönetmeni Francis Ford Coppola ile sohbet ederken yönetmenden gelen bir soru üzerine sıra dışı bir saat ortaya çıktı
Mehmet Çelik - 6 Kasım 2021 günü birçok saat meraklısının gözü İsviçre’de, iki yılda Christie’s tarafından düzenlenen Only Watch müzayedesinin yapıldığı Cenevre’deki Palexpo’daydı. Bilgisayarların, telefonların sayfaları sürekli güncelleniyor, canlı yayınlar ilgiyle izleniyor ve merakla müzayede sonuçları okunuyordu.
Toplam 3 saat süren müzayedenin 22. teklifi, zamanı gösterme biçimiyle, daha önce bilinen bütün saatlerden ayrışan F.P.Journe marka FFC BLUE isimli prototip saat, 4,5 milyon CHF (müzayede evinin payı ile birlikte 5.125.500 CHF) ile bağımsız bir saat üreticisinin elde ettiği en yüksek fiyatla tarihe geçen bir rekor kırdı. Oysa daha bir gün önce Phillips müzayedesinde 4.749.000 CHF (müzayede evinin payı dahil) ile Philippe Dufour Grande & Petite Sonnerie No.1 rekorun sahibi olmuştu. Böylelikle Philippe Dufour’un bir günlük saltanatı oldu.
Only watch
2005’ten bu yana her iki yılda bir düzenlenen ve gelirin %99’u genetik bir hastalık olan Duchenne Kas Distrofisi (DMD) ile mücadele eden Association Monégasque Contre les Myopathie Vakfı’nın yönetimindeki projelere bağışlanan Only Watch müzayedesi, yalnızca ünlü bir bağış müzayedesi değil aynı zamanda saatçilik takviminde de önemli bir etkinlik haline geldi.
Vakıf, oğlunu bu hastalık nedeniyle kaybeden Monaco Yacht Show’un eski genel müdürü Luc Pettavino tarafından Duchenne kas distrofisi araştırmalarını finanse etmek için kuruldu.
Üst düzey saat markalarının muazzam katkısı sayesinde son müzayede ile birlikte şimdiye kadar 100 milyon Euro’nun üzerinde bağış toplanmış durumda.
Bağımsız zanaatkâr ve mikromekanik ustası François-Paul Journe aileden gelen bir bilgi ve görgüye sahip biri. Paris’te bir saatçilik okulunda eğitim gördükten sonra amcası Michel Journe’un antika saatleri tamir ettiği atölyede çalıştı. Kalfalık ve ustalık çağını gördüğü bu atölyede 18. yüzyıl sonu-19. yüzyıl başında üretilen saatlerin tamiri ve bakımında görev aldı.
Abraham-Louis Breguet gibi büyük saat ustalarının mekanik ve kültürel altyapılarını anlamak için tarihi kayıtları inceledi. François-Paul Journe 18. yüzyılı “zaman ölçümünün altın çağı” olarak görüyor.
Ambroıse Paré ve yüzbaşının eli
Only Watch etkinliği için özel tasarlanan FFC Blue isimli prototip saatin arkasında ustanın geçmiş yüzyıllara, özellikle mekanik uzuvlarla sağlık alanında yeni bir çağın kapısını açan Ambroise Paré’nin çalışmaları bulunuyor.
Ambroise Paré 1509’da Fransa’daki işçi sınıfı bir ailenin çocuğu olarak doğdu, 81 yaşında öldüğünde savaş alanlarına yapılan cerrahi müdahale tekniklerinde ve protezlerde devrim yapmış ayrıca dört Fransız kralına kraliyet cerrahı olarak hizmet vermişti. Paré bunlara ek olarak 16. yüzyılda geleneksel tıp dili olan Latince yerine hepsi anadili Fransızca olan çok sayıda kitap yazdı.
Paré’nin protez çizimleri tuhaf görünse de aslında kullanışlı tasarımlardı.
Bazıları onu modern protez tasarımların yaratıcısı olarak değerlendiriyor. Paré’nin “Le Petit Lorraine” ismini verdiği mekanik el, başparmak dışında bütün parmakların hareket etmesini sağlayan bir dizi çark, yay ve kilit içeriyordu.
“Le Petit Lorraine” tasarımı Fransız ordusuna mensup bir yüzbaşı için yapılmış ve kullanılmıştı. İşte bu protez el FFC Blue saatinin kadranında görülen mavi renkli ibreye ilham veren el oluyor. (İngilizcede ibrelere “el” anlamına gelen “hand” denmesi de işin bir başka boyutu.)
Saatin öyküsü
FFC Blue, 2012’de Francis Ford Coppola’nın Napa Vadisi’ndeki evinde François-Paul Journe ile akşam yemeği yerken doğdu. Bir ara ünlü yönetmen, saat ustasına kol saatinde bir el kullanarak zamanı göstermenin mümkün olup olmadığını sordu. Journe, fikrin ilginç olduğunu ve üzerinde düşünmeyi gerektirdiğini söyledi. Fakat sadece 5 parmakla 12 saati göstermenin mekanik zorlukları vardı. Francis Ford Coppola parmak pozisyonları için eskizler göndermişti ama zor bir konuydu 2 yılı aşkın bir süre araştırma yapan mikromekanik ustası Journe, Ambroise Paré’nin “Le Petit Lorraine” isimli protez elini minyatür boyutlarda kullanmaya karar verdi. Bu aşama daha uzun sürdü, 7 yıllık geliştirme sürecinin ardından, prototip ortaya çıktı.”
FP Journe FFC Blue for Only Watch 2021, mekanizmanın karmaşıklığı göz önüne alındığında şaşırtıcı derecede ince (10,70 mm) kalan 42 mm çapında tantal kasaya sahip. Kasa malzemesi olan tantal, aşınmaya dayanıklı nadir bulunan ve işlenmesi zor bir metal. Bu malzemeyi kullanan saat üreticilerinin sayısı da bir elin parmaklarını geçmiyor. Tantal, vücut sıvılarına karşı tamamen bağışık olduğu için, sağlık sektöründe ameliyat cihazlarının yapımında tercih ediliyor.
Otomat mavi akrep el ve mavi küçük bir üçgen olan yelkovan, 160 saatlik güç rezervine sahip otomatik kalibre FFC 1300.3 tarafından hareket ettiriliyor. Saatte 21.600 titreşimle çalışan mekanizma 396 parçadan oluşuyor ve kasa arkasından görülebiliyor. Mekanizma ise her F.P.Journe saatinde olduğu gibi markanın benzersiz bir özelliği olarak 18 ayar pembe altından yapılmış ve ince el işçiliği ile dekore edilmiş. Rotor ise 22 ayar pembe altından ve üzerine Ambroise Paré (1509-1590), F.F. Coppola ile F.P. Journe isimleri işlenmiş. Timsah derisi kayış Only Watch etkinliğinin simgesi olan portakal renginde.
