İran petrolünde muafiyet bitiyor

Beyaz Saray’dan yapılan açıklamada, “ABD Başkanı Donald Trump, mayıs başında süresi dolan muafiyetleri uzatmama kararı verdi. Bu karar, İran’ın petrol ihracatını sıfırlamayı ve rejimin ana gelir kaynağını sınırlamayı hedeflemektedir” denildi.

Açıklamada, ABD, Suudi Arabistan ve Birleşik Arap Emirlikleri’nin (BAE) ortak şekilde küresel enerji piyasalarına tedarik konusunda güvence verdikleri de kaydedilerek “İran petrolü piyasadan çekildikten sonra da küresel talebin karşılanacağını garanti etmek üzere bu vakitli adımı atma konusunda mutabık kaldık” ifadesi yer aldı.

8 ülkeye tanınmıştı

Açıklamada ayrıca ABD’nin İran Devrim Muhafızları Ordusunu “yabancı terör örgütleri” listesine almasının ardından bu kararın alındığına ve bu yolla İran üzerindeki baskının daha da artırılacağına işaret edildi.

ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo da ABD’nin İran’a yönelik petrol yaptırımları konusunda basın toplantısı düzenledi.

Pompeo, 5 Kasım 2018’de devreye giren ABD’nin İran’a yönelik ikinci yaptırım paketinden 180 günlüğüne muaf tutulan 8 ülkeye yeni muafiyet hakkı verilmeyeceğini açıkladı.

Bu yeni adımla Tahran üzerindeki ekonomik baskıyı daha da artırmayı hedeflediklerini anlatan Pompeo, ilgili ülkelerin İran’dan petrol ithalatını bu şekilde tamamen sonlandıracaklarını kaydetti. Bu kararla 2 Mayıs’a kadar 180 günlüğüne “ABD’nin İran’dan petrol alımına yaptırım getiren kararından muaf tutulan” Çin, Hindistan, Japonya, Güney Kore, Tayvan, Türkiye, İtalya ve Yunanistan’ın muafiyetleri sona ermiş olacak.

İran’la nükleer anlaşmadan tek taraflı çekilmesinin ardından ABD Hazine Bakanlığı, İran’a yönelik ilk yaptırım paketini 7 Ağustos 2018’de, ikinci aşama yaptırım paketini ise 5 Kasım 2018’de devreye sokmuştu. ABD, bu tarihte aralarında Türkiye’nin de dahil olduğu 8 ülkeye İran’a yönelik yaptırım paketinde petrol ithalatı konusunda 180 gün muafiyet tanımıştı.

İthalattaki İran payı yüzde 12

Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu’nun (EPDK) verilerine göre, ABD’nin kasım ayında başlayan İran’ın petrol ihracatına yönelik yaptırımlardan muafiyet sonrasında, İran’dan yapılan petrol ithalatının payı ocak’ta yüzde 12’yi aştı.

EPDK verilerine göre, Türkiye’nin İran’dan petrol ithalatı, aralıkta 104 bin ton ile yüzde 3.26 pay alırken, ocakta 381 bin 214 tona ve toplam petrol ithalatı içindeki payı da yüzde 12.35 düzeyine yükseldi. EPDK’nın, petrol ithalatına ilişkin şubat ve mart ayları verilerini içeren rapor henüz yayınlanmadı.