İşten Ayrılırken Nelere Dikkat Etmelisiniz?

Bağları Koparmadan İşten Ayrılmak

Çalışma hayatı bazen çok yorucu olabiliyor değil mi? Evimizden çok vakit geçiriyor, ailemizden çok iş arkadaşlarımızı görüşüyoruz. Her zaman güllük gülistanlık olmuyor. Hepimiz süper işleyen sistemlerde çalışmıyoruz. İş arkadaşlarımızın hepsi “iyi ki var” dedirten kişiler olamıyor. Yapmak istediklerinizi yapamıyor, önerileriniz dinlenmiyor da olabilir. Belki yöneticiniz gelişiminizi desteklemiyor, sürekli eleştiriyor sürekli bu tavır süreklilik kazandı ve mobbinge dönüştü. Belki de sizi rahatsız eden olaylar vardı, bir iş arkadaşınızla tartıştınız. Ücretiniz iyi değil ve son açıklanan zam da tatmin etmedi. Bunlar olumsuzluklar tabii kimse durduk yere huzurunu bozmak istemez.

Belki de hayalinizde ki firmada bir iş fırsatı çıktı, tam da istediğiniz pozisyon. Hayalinizdeki iş yapabileceksiniz, ilanda gördüğünüz işler tam da istediğiniz gibi. Eski patronunuz aradı yeni bir yapılanmada size yöneticilik teklif etti. Bunlar yaşanan olaylar..

Bu kararı verirken kar-zarar dengenizi iyi kurmanız lazım. Gerçekten attığınız taş, ürküttüğünüz kurbağaya değiyor mu? Kariyerinizin gelişimi için fırsat olarak yükselen bir ivmede misiniz? İş değişikliği kariyerinizi olumsuz bir şekilde etkileyecek mi? Yeni ücretiniz alacağınız zam sonrasında en en az %10 civarında eski işinizden yüksek mi? Yan haklar nasıl, ücret bütünlüğünde ne kadar katkısı var mı? Her detayı ince ince düşünmenizde fayda var.

Sonuçta sebep ne olursa olsun, çok düşündünüz ve ayrılma kararını verdiniz… Şunu söyleyeyim “İş çalışırken aranır.” Bir anda sinirlenip istifa etmeyin, sakin olun. Anlık bir öfke ile istifa ettiğinizde hemen iş bulamayabilirsiniz, unutmayın. Sürekli mülakatlarda “Son iş yerinizden iş bulmadan neden ayrıldınız, Neler yaşadınız?” gibi detayları öğrenmeye çalışan İK uzmanlarının karşısında bulabilirsiniz kendinizi. İş hayatını kişiselleştirmeden, profesyonel bir şekilde yönetmenizde fayda var. Kendi kariyerinizi kendiniz yöneteceksiniz. Ben de her zaman politik olamıyorum maalesef ama biliyorum ki iş hayatında bazen üç maymunu oynamak gerekir. “Duymadım, görmedim, söylemedim” Sakin kalmaya çalışın ve artık iş değiştirme hedefinize doğru adım adım ilerlemeye başlayın. İş aramak ciddi sorumluluk gerektiren bir iştir ve planlı hareket etmeniz gerekir.

Hep söylüyorum CV yazmak kopyala-yapıştır eylemlerinden ibaret değildir. Sizi en en iyi şekilde anlatan fark yaratan “Profesyonel CV”’nizi hazırlayarak iş aramaya başlamanız en profesyonel adım olacaktır. İş aradınız ve süreç sonunda ne mutlu istediğiniz şartlara uygun bir iş buldunuz. Mülakatlar görüşmeler derken iş teklifini aldınız. Hayırlı olsun diyelim o zaman. Kendinizi ödüllendirmeyi unutmayın bu arada.

Gelelim diğer önemli konuya işyerinizden ayrılma kararı verdiğinizde bunu köprüleri yıkıp yıkmadan yapmanızda fayda var. İş yerinizden nasıl ayrıldığınız sizinle ilgili yeni işlerinize de fikir verecektir. Ayrıca kiminle nerede nasıl karışılacağınızı bilemezsiniz. İş bulmak gibi çalışılan iş yerinden ayrılmak da önemli bir konudur. Arkanızdan bıraktığınız izlerin çok iyi olması sizin iyi bir şekilde anılmanızı sağlar.

1. Tam kararınızı vermeden yöneticinize ve iş arkadaşlarınıza söylemeyin. Eğer kararınız kesinleşmeden bunu önce iş arkadaşlarınızla paylaşırsanız gözden çıkartılanların ilk sırasında bulabilirsiniz kendinizi. Yani planlar altüst olur ve istemediğiniz olaylarla karşılaşabilirsiniz. Sonradan karar değiştirmek pek işe yaramayabilir. Bu tip konularda mümkün olduğunca ketum olmakta fayda var. Eğer yöneticiniz sizi destekliyorsa, çıkan fırsatı kaçırmamanızı söylüyorsa bu durum farklı olabilir. Eğer tüm şartlarda anlaşarak iş bulduysanız ve kararınız kesinleştiğinde önce yöneticinize bunu bildirin. İş çevrenizde her zaman kendinizle ilgili paylaşacağınız detaylar için çok güvendiğiniz ağzı sıkı kişiler olsun. Bazen çalışanlar işten ayrılıyorum diye blöf yapabiliyor. Amaç yöneticinizin kulağına kar suyu kaçırmak dahi olsa dikkat etmelisiniz.

2. Gerekli bildirimleri ve uyarıları ilgili kişilere yapın. Ayrılma kararınızla birlikte mutlaka şirketinizde İK süreçlerine göre İnsan kaynakları departmanının durumu bilmesini sağlayın ve iletişimde kalın. İşten ayrılmanın hukuksal bir boyutu olduğunu işten ayrılma kararınızla araştırmış olmanız gerekiyor. Çalışma süreniz, işten ayrıma şekliniz gibi detayları mutlaka İK ile işbirliği içerisinde yürütmeniz faydalı olacaktır. Ancak gerekirse bir uzmandan da destek alabilirsiniz. Ayrılacağınızı bilmesi gerekenleri önem sırasına göre belirleyin. Bir anda herkesin bilmesine gerek yok olmayabilir ama zamanında öğrenmelerinin de faydası var. Tüm iç-dış müşterileriniz kimler, hangi detaylarda işlere ait bilgi aktaracaksınız. Bu bilgilendirmeleri yapın ki, onlarda sizin ayrılacağınızı bilerek yokluğunuzda işlerin yürümesi için hazırlıklarını yapsınlar. Arkanızdan olumsuz sözlerle anılmanın size katacağı bir fayda var mı?

3. İletişimde kalmak istediğiniz iş arkadaşlarınızı belirleyin ve onların size ulaşması için gerekli iletişim bilgilerinizi paylaşın. Her iş arkadaşınızı sevmek zorunda olmadığınız gibi onlarla sosyal hayatta da görüşmek istemeyebilirsiniz. Ancak iş dünyası küçük ve kiminle nerede-nasıl karşılaşacağınızı bilemezsiniz. Apar topar giderken farkında varmadan iletişimde kalmak istediklerinizle iletişemez hale gelebilirsiniz. Bu yüzden işten ayrılmadan önce bir eposta ile durumu anlatabilir ve iletişim bilgilerinizi aktarabilirsiniz. Daha sonra özel mailinizden iletişimde kalmak istediklerinize yeni işinizle ilgili bilgileri aktarabilirsiniz. İşinizden ayrılırken; iş arkadaşlarınıza ve profesyonel çevrenize bunu keyifli bir şekilde belirtmek en şık olanı. Ayrıca bu yapacağınız hamle ile akıllarda iyi bir şekilde kalacaksınız. Ne de olsa uzun zaman geçirdiniz ve pek çok paylaşımınız oldu. Unutun yaşadığınız laf sokmaları, kötü gözle bakışları, yapamadın içerikli epostaları. Bunlar hep geçici şeyler.

4. Olumlu ve yapıcı bir şekilde ayrılma nedenlerinizi açıklayın. Ayrılma kararınızı paylaşırken yaşadığınız sıkıntıları açık açık anlatmak yerine çözüm önerileri ile yapıcı bir şekilde aktarın. Sizinle aynı sıkıntıları yaşayan varsa zaten sizi anlayacaktır, anlamayanlar için söyledikleriniz zaten bir şey ifade etmeyecek. Pozitif detaylara öncelik verin. Örneğin şirketinizde ki iyi uygulamaların, çalışma ortamının iyi olmasından, keyifli projelerden bahsedin ayrılırken. Negatif detayları mümkün olduğunca kullanmamaya özen gösterin.

5. Şu anda bulunduğunuz görevde yaptığınız her şeyin bir listesini yapın. Aslında bir nevi görev tanımınızı gözden geçirin. Sorumluluğunuzdaki bütün görevlerin, takip ettiğiniz bütün işlerin, katıldığınız grupların veya şirkette sizin her ne rolünüz varsa bunları sıralayın. İşlerinize ait bilgiye nereden nasıl ulaşılacağına dair tüm detayları iş bitiriş tarihleri ile beraber raporlayın. Bunları yöneticinize belirtin ki oda sorumluluğunda ki işlerin neler olduğunu bilsin.

6. Rolünüzü doldurmak için birini bulmaya yardım edin ve onu yeni rolü için eğitin. Kararınızla birlikte bu teklifi yapmanız yöneticinizin, iş arkadaşlarınızın ve tüm dış müşterilerinizin hayatını kolaylaştıracaktır. Sizden sonra zaten bir şekilde işler yürüyecek, siz de size yakışır şekilde işlerin yürümesi için birinin bulunması konusunda yardım edin. Örneğin şirkette yerinizi alacak olası isimleri belirleyebilir, görüşmelere katılır ve yeni kişiye iş başı eğitim verebilirsiniz. Sistem nasıl kullanılır, hangi dosya nerede, tedarikçi portföyü gibi bilgiler olabilir. Hatta tırnak içi bilgileri de etik değerler doğrultusunda aktarabilirsiniz.

7. İş arkadaşlarınızın yaşamalarını sizden sonrası için mümkün olduğunca kolaylaştırın daha zor hale getirmeyin. Devredeceğiniz işleri anlattığınız gibi işlerinizde dirsek temasında olduğunuz birim ve kişileri de iş süreçlerinizle ilgili bilgilendirin. Bu bilgilendirmeleri yerinizi alacak kişi ve yöneticinizi de eş zamanlı dâhil ederek yapabilirsiniz. İyileştirme önerileriniz, iş geliştirme ile ilgili fikirleriniz varsa mutlaka belirtin. Her şirkette çıkış mülakatı yapılmıyor ancak şirket ve çalışma süreci ile ilgili tüm detayları doğru ve etik bir üslupla İK birimi ve yöneticinize aktarabilirsiniz. Ayrıca vereceğiniz her negatif bilgi sizden sonra iş arkadaşlarınızı zora sokabilir. Emin olmadığınız, kanıtlayamadığınız, görüp duymadığınız bilgiyi kimseyle paylaşmayın. Su akar yolunu bulur size bir haksızlık yapıldıysa zaten bu bir şekilde çözülür. Ne güzel yeni işe başlıyorsunuz, siz yeni iş hayatınıza odaklanın.

8. Sosyal medyada ve iş çevrenizde hep pozitif olun. Bazen yaşadığımız haksızlıklar o kadar canımızı yakıyor ki; bunu herkesin bilmesini istiyoruz. Ne kadar kötü profillerle, ne kadar zor şartlar altında çalıştınız hâlbuki. Peki, bunun ilgisi olmayan insanların bilmesine gerek var mı? Peki o kadar zaman geçirdiniz, eski patronunuz/işyeriniz hakkında kötü paylaşımlar yapmanız sizin karakteriniz hakkında insanların olumlu bir fikir sahibi olmasını mı sağlayacak? Belki siz çevrenize bu şekilde konuşurken çevrenizde size; sen de düzgün çalışsaydın diyecek. Mesala, size düşük performans notu veren yöneticiniz hakkında sosyal medyada konuştunuz ve bir şekilde kulağına gitti. Yaptığınız bu tip sosyal medya paylaşımları karşınıza yasal süreçlerle geri gelebilir. Bir diğer tehlikede işe alım süreçlerinde İK uzmanları artık sosyal medya araştırması da yapıyor. Mülakat öncesi ve sonrası verilecek kararlarda bu tip paylaşımlar sizinle ilgili olumsuz bir etki yaratabilir. Sosyal medya paylaşımları bu anlamda çok önemli.

9. Ayrılma kararınızla birlikte tüm süreçleri yazılı iletişimle yönetin. Söz uçar yazı kalır demiş atalarımız. Ayrılma kararınızı sözlü olarak ifade ettiğiniz gibi kararınızı aynı tarihli olarak yazılı olarak da yapmayı unutmayın. İstifa dilekçenizi özenli bir şekilde hazırlayıp ilgili kişilerle paylaşın. Sözlü yaptınız ama bir müddet sonra istifa dilekçenizi verdiniz. Tarihler karıştığı gibi yeni işe başı tarihinizde etkilenecektir. Yeni işe başlamadan olumsuz bir imaj olmasına gerek yok. Ayrıca diğer tüm diğer işlerinizi de yazılı olarak yürütün ki bize söylemeden gitti, işleri yarım bıraktı olmasın.

10. Son güne kadar hep sıkı çalışmaya devam edin. Size ait geride kalan bir iş kalmasın. İlla kalacak olan bir iş varsa yapılması gerekenleri yerinizi alacak kişiye ve yöneticinize aktarın yazılı olarak. İş hayatı referanslarla gelişiyor. Sizin çalışkanlığınızı, işinize karşı sorumluluğunuzu ve olumlu yaklaşımınızı bilsinler. Yeni işe girerken teknik becerileriniz kadar kişiliğinizin de etkili olduğunu unutmayın.

Benden Not
Hepimizin hedefleri olduğunu söylemiştim. İş hayatınız için hedeflerinizi belirlediniz mi? Hadi hedefinizle ilgili hayallerinizi kurun. Peki bu hayalinizi gerçekçi bir hedef olarak ilerleyen yıllar için nasıl belirleyebiliriz. 5-10 yıllık hedeflerinizi belirlediniz o zaman süper? Tabii anlıyorum çok çok detay bir konu, üzerinde düşünmeniz gerekiyor. Peki hedefinize ulaşmak için Swoph analizinizi yapın. Sonra adımlarınızı planlayın, adımlarınızı atın bu arada hedefinize ulaşmak için güçlü yönlerinizi korumayı ve geliştirmeyi unutmayın. Hedefiniz için hangi konuda daha iyi olmalısınız? Hangi yönlerinizi geliştirmelisiniz. Örneğin ingilizce mi? Yurt dışında örneğin Kanada' da dil okuluna gidebilir, bir kursa katılabilir, ingilizce kitaplar okuyabilirsiniz yöntemler çeşitlenebilir. Peki nasıl, nerede, ne zaman, kaynakları neler, iç kaynaklar yeterli mi? Bu ve benzeri soruların cevabını araştırarak bulacaksınız. Cevapların sonuçlarına kendinize göre değerlendirin. Öğrenmek için en önemli kaynak sizde. Azminiz, isteğiniz size kazandıracak. İngilizce öğrenmeye başlayın. Bu yaşta olur mu diye sorarsanız? "Olmaması için için bir sebep var mı?" olur. Sebep siz olmayın. Yarın değil bugün, sonra değil şimdi. yeter ki ilk adımı atın. Gerisi zaten gelir.

(Oğlum Oğuz ve kızım Mira sizleri çok ama çok seviyorum. Hayatımın anlamısınız. Sizlerin de güçlü yönleri var ve bunları beslemek gerekir. İleride bu güçlü yönlerinizle başarılara imza atacaksınız.)

KARİYERİNİZ PARLASIN

Kurumsal ve bireysel danışmanlık talepleriniz için e-posta adresinden iletişime geçebilirsiniz.

ESRA KEMER

Kariyer Gelişim ve İnsan Kaynakları Danışmanı