İhracatçı şirketler kapış kapış gidiyor

Küresel birleşme ve satın alma (M&A) pazarının son yıllardaki yıldızı teknoloji, tahtını üretici-ihracatçı şirketlerle paylaşmaya başladı. Pandemi ve Avrupa’nın yanı başındaki savaş gibi etkenlerle tedariğin, dolayısıyla ihracatçı şirketlerin önem kazanması, potansiyel alıcıların da ilgilerini bu şirketlere yöneltiyor. Türkiye’nin bu süreçte hem güvenilir tedarikçi olduğunu kanıtlaması hem de lojistik avantajları nedeniyle M&A’de değişen trendi fırsata çevirecek gibi görünüyor. Tüm bu gelişmeleri, M&A pazarında danışmanlığıyla etkin olan ÜNLÜ & Co’nun Yönetim Kurulu Başkanı ve CEO’su Mahmut L. Ünlü ile konuştuk.

Yılın ilk yarısı birleşme ve satın almalar açısından nasıl geçti? Hem küresel hem de ülke bazında nasıl bir hacme ulaşıldı? Bu hacmin geçen yılın aynı dönemine göre değişimi nasıl oldu?

Sektörü izleyen uluslararası veri kuruluşlarını incelediğimizde 2021’in ilk 6 ayında dünyada yaklaşık 15 bin işlem olduğunu ve bu işlemlerden işlem değeri açıklanmış olan 6.400 kadar işleme baz olarak toplam 3 trilyon dolar tutarında M&A işlemi gerçekleştiğini görüyoruz. 2022 için aynı döneme baktığımızda ise işlem sayısında bir miktar düşüş görüyoruz, ancak açıklanan işlemlerde toplam değerin 2.5 trilyon dolar seviyesinde olduğunu gözlemliyoruz. Türkiye’de ise 2021 yılının ilk yarısında 54 işlem duyurulmuş, açıklanan toplam 2.4 milyar dolar işlem boyutu olduğunu görüyoruz. Açıklanan işlemler içerisinde Getir’in iki fonlama turu toplam 850 milyon dolar tutarı ile önemli bir yere sahip. 2022 yılının ilk döneminde ise toplam 45 işlemde 6.2 milyar dolar işlem değeri duyuruldu. Bu 6.2 milyar dolar içerisinde 3.2 milyar USD Türkiye Varlık Fonu’nun Türk Telekom’un çoğunluk hissesini satın alımını çıkarırsak işlem değerinde yüzde 25 gibi bir artış yaşandığını söyleyebiliriz. Küresel M&A pazarında olumlu bir tablo olduğunu söylemek mümkün. Türkiye bu alanda rekabet gücü, üretim bilgisi, lojistik yakınlığı ve alanında uzman profesyonelleriyle dikkat çekiyor, bu nedenle yılın geri kalanında da Türkiye’ye ilginin devam edeceğini düşünüyoruz. Türkiye pazarı her durumda fırsatlar barındırıyor, tüketici pazarlara yakın bir konumda olması nedeniyle her zaman önem taşıyor.

İlk yarıda kaç birleşme ve satın almaya danışmanlık yaptınız? Bu sayı geçen yılın aynı dönemine göre nasıl değişti?

ÜNLÜ & Co olarak 1996 yılından bu yana deneyim kazanan ve sektörün şekillenmesine katkı sağlayan bir yapımız var. Ekiplerimiz ve uzman kadrolarımız hem müşterilerimizin beklentilerine cevap vermek hem de ülkemiz ekonomisine değer katmak için tüm güçleriyle çalışmaya devam ediyorlar. 2022 yılının başında Türkiye’deki önemli sektörlere olan yabancı ilgisinin devam ettiğini ve kısa, orta vadede M&A pazarının hareketli geçeceğini öngörüyorduk. Devam eden aylar bu beklentimizi karşılar şekilde sonuçlar verdi. 2022 ilk yarısında farklı sektörlerden önemli işlemler gerçekleştirdik. Bu işlemlerin başında satıcı taraf danışmanlığını üstlendiğimiz Dalaman Havalimanı’nın yüzde 60 hissesinin Ferrovial Grubu’na satışı örnek olarak gösterilebilir. Geçtiğimiz günlerde bu işlemin tamamlandığı duyuruldu. Arkasından gelen yine satıcı taraf danışmanlığını üstlendiğimiz koruma filmi, yapışkanlı bant ile streç film ürünlerinin üretiminde ülkemizin öncü firması olan Elba Bant’ın finansal yatırımcı Mediterra Capital’e satışı işlemi ve Aktaş Grubu’nun özel kimyasal içeriği biriminin ve varlıklarının Belçika merkezli Azelis Kimya’ya satışı olmak üzere toplam yaklaşık 250 milyon dolar işlem değerinde toplam 4 işlem tamamladık. Geçen sene aynı dönemde KÜMAŞ’ın Erdemir Grubu’na satışı, Olmuksan’ın Mondi’ye satışı, SEK Süt’ün Çallı Gıda’ya satışı, BİM Maroc (BİM’in Fas iştirakinin) yüzde 35 hissesinin bir finansal yatırımcıya satışı olmak üzere yine 4 işlem tamamlamıştık.

İlk yarıda birleşme ve satın almalar hangi sektörlerde yoğunlaştı?

Türkiye her zaman potansiyelini koruyan, büyük fırsatlar vaadeden önemli bir ülke. Mevcut şirketlerimiz ve girişimcilerimiz değer yaratan işler ortaya koymaya devam ediyorlar. Özellikle son yıllarda birleşme ve satın alma işlemleri özelinde Türkiye’nin coğrafi konumundan ve üretim altyapısından sahip olduğu avantajlar dolayısıyla ihracat odaklı üretim şirketleri ekseninde yoğunlaşmış bir hareket olduğunu söyleyebiliriz. Bunun yanı sıra teknoloji odaklı işlemlerde e-ticaret, oyun gibi Türkiye’nin demografik yapısının ve geniş nüfusunun desteklediği tüketici odaklı sektörlerde oldukça boyutlu işlemler görülüyor

İkinci yarıda birleşme ve satın almalarda nasıl bir seyir izlenmesini bekliyorsunuz? Hacim ve sektör bazında değerlendirir misiniz?

Şirketlerin doğru değerlemeler ile doğru yatırımcılarla buluşmasını sağlamak yılın geri kalanında da önemli odak noktalarımızdan olacak. Mevcut piyasa koşullarını ve küresel gelişmeleri de yakından incelediğimizde Türkiye için ikinci yarıda yabancı para bağlantılı veya ihracat odaklı üretim işlerinde işlemler olmasını öngörüyoruz. Teknoloji tarafında tüm dünyada yakın zamanda düşüş gösteren değerlemeler ile bir miktar çekinceler oluşsa da yine yatırım hikayesi kuvvetli ve momentumu devam eden girişimlerin önemli yatırımlar alacağını ve büyük global oyuncular nezdinde olası alım hedefi olarak görülmeye devam edeceğini öngörmek mümkün. Tüm dünyadaki enflasyonist ortam da küresel M&A pazarını da etkileyecektir. Gıda, enerji gibi temel ihtiyaçlara yönelik üretim yapan şirketlere ilginin artmasını bekleyebiliriz.

Enflasyonist ortam, birleşme ve satın almaları nasıl etkiliyor? Karar alma süreçleri uzuyor mu, hızlanıyor mu? Görüşmeye başlama anından imza aşamasına gelene kadarki süreçte, anlaşmalarda enflasyon kaynaklı ne gibi değişiklikler oluyor?

Yüksek enflasyonu, düşük enflasyona sahip ekonomilerde faaliyet gösteren yatırımcılara iyi anlatmak sürecin başarısında oldukça önemli. Geçmiş ve gelecek finansalları reel büyüme/enflasyon kaynaklı büyüme komponentlerine ayırmak şirketin rakamlarını ve karlılığını bu şekilde açıklamak son iki senedir süreçlerimizde hazırlık aşamasının önemli bir parçası oldu. Şirket finansallarının euro/dolara olan etkileşiminin anlaşılması ve bu analizin yapılması gerekebiliyor. Bu hazırlıkları önceden yaptığımız için süreçlerde duraklama / yavaşlama yaşamadan ilerleyebiliyoruz. Danışmanlığını yürüttüğümüz M&A işlemlerinde bu izlediğimiz yol sayesinde yüksek bir işlem tamamlama yüzdesine sahibiz.

ŞİRKET ALMAK İSTEYENLER BUNLARA DİKKAT ETMELİ

Şirketleri satın alacak veya ortak olacak olan yatırımcılar için önemli konu başlıklarından belki de ilki kendi mevcut iş alanlarına ve stratejilerine uyumlu olacak şekilde ürün ve pazar yatay eksenlerinde büyümeye odaklanmaları veya rekabet gücü getirecek alanlar üzerine detaylı inceleme ve değerlendirme yapmaları.

Detaylı incelemenin yanı sıra değerleme bir işlemin en önemli unsuru. Doğru değerleme noktasına ulaşmak için farklı bakış açılarını dikkate almak, detaylı analizler yapmak oldukça kritik özellik taşıyor.

Elbette alanında uzman ekiplerle bu süreci yürütmek çok önemli. Finans, vergi, hukuk ve daha farklı pek çok alanda uzman kişi ve kurumların desteğini almak, süreci başından sonuna kadar onlarla birlikte götürmek doğru sonuca ulaşmak için önem arz ediyor.

BİRLEŞME YA DA SATIŞ DÜŞÜNENLERE 5 ÖNERİ

Öncelikle olası bir satış/ortaklık oldukça stratejik bir işlem. Herhangi bir değerlendirmede bulunulan sektörün dünya genelindeki durumu, teknolojik gelişim karşısında uyumu, rekabet, iç kaynakların bu rekabette ne kadar yeterli olacağı gibi stratejik konular dikkate alınmalı ve mevcut durumdan ziyade geleceğe yönelik bir karar verilmeli.

Olası bir işlemi değerlendirmeyi düşünen şirketlerin operasyonel ve finansal yönetim sistemlerinin şirketin dinamiklerini iyi anlatacak şekilde yeterli detayda, tam düzende dokümante ediliyor ve düzenli raporlamalarla takip ediliyor olması oldukça kritik. Herhangi bir işlemde şirketin geçmiş performansının analiz edilmesi/detaylı açıklanabilmesi ve gelecek performansa baz teşkil etmesinin sağlanması sürecin en önemli adımlarından.

Şirketlerde profesyonel yönetim olması, olası yabancı alıcı adayları için satın alım sonrası yönetimi düşündükleri noktada kritik bir karar noktası. Belirli kontrol mekanizmaları dahilinde şirketlerin dengeli bir profesyonel yönetim kadrolarının olması önemli.

Şirket satışı/ortaklık hem bir şirketin hem de hissedarların hayatında en önemli kararlardan bir tanesi. Bu süreçte uzman bir danışmanla çalışmak hem sürecin başarı şansını artıracak hem de hissedarlar için azami faydanın alınmasını sağlayacaktır.

Son ve en önemli olarak iyi bir hazırlık, sürecin gecikme ve kopma olmadan ilerlemesi için önemli. Biz süreçlerimizde hazırlık aşamasında çok titiz çalışmaya özen gösteriyoruz.