Orta yol bulunsun

ABD’nin terörizmin finansmanıyla mücadeleden sorumlu Hazine Bakan Yardımcısı Marshall Billingslea ve beraberindeki heyet, dün Ankara’ya gelerek hem iş dünyası hem de Maliye-Hazine ve Dışişleri Bakanlığı yetkilileriyle görüştü.

Dışişleri Bakanlığı, “İran gerek ekonomik ve ticari ilişkilerimiz, gerek enerji ithalatımız bakımından önemli bir komşumuzdur. ABD’nin bu alanda uygulayacağı yaptırımlar yakından izlenmeye devam edilecektir” açıklaması yaptı.

ABD Başkanı Donald Trump’ın 16 Ocak 2016’da yürürlüğe giren Kapsamlı Ortak Eylem Planı’ndan (KOEP) çekileceğini açıklaması ve İran’a yeniden yaptırım uygulamaya başlanacağını açıklamasının ardından, dün Billingslea başkanlığındaki heyet önce Dışişleri Bakanlığı’nda temaslarda bulundu.

‘Zarar giderilsin’

Billingslea ve beraberindeki heyet, dün ayrıca, İran’la iş yapan 200’den fazla Türk işadamıyla da görüştü. Önümüzdeki dönemde İran’a yönelik yaptırımlara başlanacağını anlatan Amerikalı yetkililer, Türk şirketlerinin şikayetlerini not aldı. TOBB Başkanı Rifat Hisarcıklıoğlu, “İran’a uygulanacak yaptırımların Türkiye ekonomisine vereceği zararı endişeyle karşılıyoruz. Geçmişte, Irak ve İran’a uygulanan benzer yaptırımlardan en büyük zararı Türkiye görmüştür. Türkiye’nin muhtemel zararlarının giderilmesi gerektiğini düşünüyoruz” dedi.

Tahsilde problem

Hisarcıklıoğlu, Türkiye’nin Orta Asya ticaretinde ve hatta Körfez ülkelerine ulaşımında İran’ın ana transit ülke konumunda olduğuna dikkat çekti.

Türkiye-İran İş Konseyi Başkanı Ümit Kiler, Milliyet’e yaptığı açıklamada, şunları söyledi:

“Kararlarda Türkiye lehine bir muafiyet olan herhangi bir şey yok şu ana kadar. İnşallah biraz daha önümüzdeki günlerde müzakerelerle bu işte bir orta yol bulunur. Aksi takdirde buradan hem karşılıklı ticaret yapan işadamlarımız, hem de orada yatırım yapan yatırımcılarımız ciddi anlamda zarar görüyor ve göreceklerdir. En yakın, en eski komşu, ticaret hacmi en geniş olan ülke Türkiye burada.”

Türkiye’nin İran’la ciddi ticareti olduğuna dikkat çeken Kiler, “Ticaretin neticesi ödemedir. İş ödemeye geldiğinde şu an ciddi sıkıntılarla karşılaşıyoruz. Tahsil konusunda ciddi problemler yaşanıyor, ödemeler alınamıyor, bankalardan havale yapılamıyor” dedi.

İlaç ve temel gıda ne olacak?

ABD’nin ambargo senaryolarını anlattığını ifade eden Ümit Kiler, şunları söyledi:

“Ambargonun kapsamını, boyutunu, neleri kapsayacağını anlatıyorlar. Biz de anlatıyoruz. Hangi konularda ne kadar sıkı olacağı. Biliyorsunuz ilaç gibi, temel gıda ihtiyaç maddeleri gibi konular biraz daha esnek konular. Onlarla ilgili daha çok görüşmeler. Yoksa şu daha az zarar verir, şu daha çok zarar verir, birinci model, ikinci model diye bir şey yok. Kasım itibarıyla hayata geçirmeyi düşündükleri ambargo Avrupa ülkelerini de ilgilendiriyor ama Türkiye burada daha fazla İran’la ilişkide olan ülke.

Daha fazla karşılıklı ticareti, karşılıklı menfaati olan bir ülke. Türkiye biraz daha fazla etkileniyor bundan. Orada 4 Kasım itibarıyla ticaretin önü tamamen tıkanmaya çalışılıyor.”

‘Yakından izlenmeye devam edilecek’

Dışişleri Bakanlığı’ndan konuyla ilgili yapılan açıklamada, “ABD’nin KOEP’ten çekilme kararının ardından İran’a yönelik uygulanacağı açıklanan yaptırımlar ülkemiz bakımından önem arz etmektedir. Uygulamaya konulabilecek yaptırımlardan ülkemizin zarar görmemesi amacıyla gerekli çalışmalar ilgili kurumlarımızca yürütülmekte olup, ABD’li muhataplarımızla temaslarımız sürdürülmektedir. Bu çerçevede, 20 Temmuz günü ülkemizi ziyaret eden ABD heyetiyle görüşmelerde bulunulmuştur. İran gerek ekonomik ve ticari ilişkilerimiz, gerek enerji ithalatımız bakımından önemli bir komşumuzdur. Bu nedenle ABD’nin bu alanda uygulayacağı yaptırımlar yakından izlenmeye devam edilecektir” denildi.