Otobüs terzisi vitesi büyüttü

Otobüs üretmek emek yoğun bir iş. Her sipariş bir diğerinden farklı. O yüzden her otobüsü motorundan koltuğuna terzi gibi işlemek gerekiyor. Bu işi iyi yapan Türkiye adeta Avrupa’nın otobüs üretim merkezi.

1987’den beri otobüs üreten Anadolu Isuzu da boş durmuyor, vitesi büyütüyor. Anadolu Grubu ve Japon Isuzu ortaklığındaki şirket otobüsün yanı sıra kamyon, kamyonet, midibüs ve pick-up gibi ticari araçların üretimi ve satışını da yapıyor.
Anadolu Grubu’nun patronu Tuncay Özilhan ve grubun otomotiv yöneticileriyle Tarabya Oteli’nde bir araya gelerek sektördeki son gelişmeleri konuştuk.

Tuncay Özilhan, önce bir hatırlatma yapıyor: “Otobüs işinde Isuzu’nun desteği bulunmuyor. Tamamen biz kendimiz yaptık. Isuzu’nun dünya üzerindeki bazı ülkelerdeki distribütör ağına biz doğrudan kendimiz otobüs satıyoruz.”

Genel Müdür Tuğrul Arıkan ve İhracat Direktörü Hakan Kefoğlu ise geçen yıl 44 civarı ülkeye 1000’e yakın otobüs ihraç ettikleri bilgisini veriyor. 10 senede toplam 7 bin otobüs ihraç eden şirket 2018’deki 93 milyon euro’luk ihracatı 2023’te ikiye katlamayı hedefliyor. Güney Amerika, Orta Afrika ve Orta Asya’ya ihracat planları da var.

Tek şarjla 300 kilometre

Özilhan’ın kurmayları Anadolu Otomotiv Sanayi (AOS) markası ile İngiltere, İrlanda, Malta gibi sağdan direksiyonlu ülkelere otobüs ihracatı bağlantıları yapıldığını, nisanda ilk sevkiyatın gerçekleşeceğini söylüyor.

İlk elektrikli kamyonu bu yıl sonuna kadar Türkiye’de belediyelere sunacak olan şirket 8 ve 12 metrelik elektrikli otobüslerini de hazır hale getiriyor. 8 metrelik otobüs 50 kişi taşıyor ve hedef tek şarj ile 300 kilometre... Elektrikli otobüs yıl sonunda Türkiye’deki belediyelerin beğenisine sunulacak.

Bu arada Fransa’nın en büyük otobüs tedarikçilerinden olan Anadolu Isuzu’nun bu ülkede pazar payı yüzde 38’i bulmuş.

Taksiye rakip MOOV

Anadolu Grubu Otomotiv Grup Başkanı Bora Koçak otomotiv piyasasının 2018 yılında yüzde 35 civarında daraldığını anlatıyor. Koçak, “Son çeyrekteki vergi indirimi piyasayı yüzde 10 olumlu etkiledi. ÖTV indirimi bir anda sonlandırılırsa şok etkisi olur. Bunun kademeli bitirilmesi gerekir. Ticari araçta ÖTV olmadığı için KDV indirilebilir” diyor.

Saatlik araç kiralama şirketi MOOV’un beklentilerin üzerinde bir performans gösterdiğini anlatan Koçak, “İstanbul’da 1.100 araca doğru gidiyoruz. Bu yaz Çeşme ve Bodrum’da olacağız. İstanbul Havalimanı bizi davet ediyor. Taksi ile 150 TL’ye gidilen mesafeye bizim sistemimizle 50-60 TL’ye gidiliyor. Kilometre başına fiyatlama olduğu için kullanıcıların akaryakıt almak için zaman kaybetmeleri gerekmiyor. Şu anda Tuzla’dan Küçükçekmece’ye kadar olan alanı kapsıyoruz” diyor.

Trieste Türk ihracatçıya park olur mu?

Tuncay Özilhan ticari araç satılabilmesi için ekonominin büyümesi gerektiğini hatırlatıyor. Ticari araç piyasasında 2016 yılından beri düşüş var. Özilhan’ın kurmayları KDV indirimi ile hurda teşviği birleştirilirse sektöre çok olumlu etkisi olacağı görüşünde:

“Şu andaki hurda teşviği 15 yaştan büyük araçlar için ÖTV teşviği ile birlikte en fazla 10 bin TL’ye yükselebiliyor. Kamyon ve otobüs fiyatının içinde bu miktar, çok küçük bir oran olarak kalıyor. Hurda teşviğinin araç fiyatının belli bir yüzdesi olması gerekiyor. Ya da otobüs için hurda teşviğinin 30 - 50 bin TL düzeyinde olması teşvik edici olabilir. Hurda teşviği çok önemli. 15 yaş üstü araçların yakıt tüketimi yeni araçlara göre yüzde 50 daha fazla. Yaşlı araç kullanımı ülke ekonomisine önemli zarar veriyor.”

Tuğrul Arıkan lojistik maliyetlerinin yüksekliğinin ihracatı olumsuz etkilediğini Ticaret Bakanlığı’ndan bu konuda yardım istediklerini, özel anlaşmalarla lojistik maliyetinin düşebileceğini anlatıyor. Tuncay Özilhan da İtalya’nın Trieste kentindeki limanda Türkiye’den gelen araçlar için 10 - 20 bin araçlık bir park oluşturulursa, oradan Avrupa ve yakın bölgelere ihracatın çok daha uygun maliyetle yapılabileceği görüşünde.