İlişkilerdeki roller çoğunlukla tahterevalliye benzer. Her ne kadar ilişkilerimizi denge ve dinginlik içinde sürdürmeyi hedeflesek de, bir taraf diğer taraftan daha baskın olabilir. Bencil kişi karşısında fedakâr, sorumsuz kişi karşısında fazla dikkatli, seven kişi karşısında sevmeyen, ezen kişi karşısında ezdiren kişilerin olduğu ilişki denklemleri listesi uzayıp gidebilir. Bugünkü yazımızda ezilen olmamak adına neler yapabileceğimize, kişisel gelişim adına nasıl pozitif katkı olabileceğimize değineceğiz.
Herkesten sevgi ve onay beklemeyin.
Herkesin bizleri sevmesini beklemek doğru bir bakış açısı değildir. Bu davranış, çok sevilmek için, herkes tarafından sevilmek için ödün vermek, herkese uyumlanmak anlama gelir. Kişi sınırlarını belirlemekte zorlanabilir. Herkesin kendisini sevmesini isterken bir anda kendine yabancılaşabilir. İlişki, başlangıç anı itibarıyla böyle bir temele dayanmışsa sonradan dönüşmesi zor olabilir. Çünkü artık sınırlar çizmeye çalıştığınızda ilk duyacağınız şey “Sen değiştin!” olacaktır. Sevilmek adına açılan alan, kişinin öz saygısını suistimal edebilir. Aynı şekilde, onaylanmak ihtiyacı da kişinin kendi arzu ettiği şeyleri yapmasının önünde engel oluşturabilir. Onaylanma ihtiyacı arttıkça karşı tarafın daha eleştirel olduğu da gözlemlenebilir. Aslında burada karşılıklı kutuplaşma enerjisi başlamıştır. Kişinin onaylanma ihtiyacı ne kadar fazlaysa ilişkisi de bağlılıktan bağımlılığa doğru eviriliyor demektir.
Neye tahammül ettiğinize dikkat edin.
Karşımızdaki kişiye gösterdiğimiz tolerans, iltimas, anlayış ya da belki tekrar etmeyeceği düşüncesiyle her göz ardı edilen davranış bir sonraki negatif davranışın temelini oluşturabilir. Tahammül edilen her negatif, bir süre sonra kronikleşebilir. Sonra bir bakmışsınız ki bu durum, “ilişki diliniz” oluvermiş. Bu sebeple tahammül edilen her şeye dikkat etmekte fayda vardır. Tabii ki ilişkinin bütününde affedici olmak önemlidir. Ancak karşı taraf hata yaptığını dahi düşünmüyorken kendi içinizde kişiyi haklı çıkararak devam etmeniz sizin alanınızı negatif olarak sıkıştırabilir.
“Ağzımızın tadı kaçmasın” bakış açısıyla yaşamayın.
Konfor alanımızdan çıkmaktan çekinirsek ya da karşımızdaki kişiyi kaybetmekten, yalnız kalmaktan korkarsak o zaman karşı tarafa ezici güç vermiş oluruz. Her ezmek istediğinde benzer teknikleri uygulayarak devam eder ve kendimizi sorun çıkmasın diye her şeyi idare eder halde bulabiliriz. Sınırımız, kişiliğimizin başladığı yerdir. Belli bir noktada dur diyebilmeli, yeri geldiğinde korku ve kaygılarımızla yüzleşerek, gerekirse uzman desteği alarak hayatımıza yön verebilmeliyiz.
Haklarınızı öğrenin.
Kaygı ve yalnızlık korkusu kadar haklarının ne olduğunu tam olarak bilmemek de kişinin ezilmesine sebep olan konu başlıklarından biridir. Eksik bilgi her zaman kişinin yolunu bulmasına engeldir. Belki de güçlü bir şekilde devam edeceği bir yol daha vardır fakat o bilmiyordur. Bu sebeple yasalar önündeki haklarının neler olduğunu bilmek kişiye sınır çizmesinde katkı sağlar.
Yaşam süresince birçok ilişki içinde oluyoruz. Yalnızca partner ilişkilerinden de söz etmiyorum. Bazen bir iş arkadaşımız tarafından ezildiğimizi, kullanıldığımızı da aylar, hatta yıllar sonra fark edebiliyoruz. Bu süre zarfında çoğunlukla zehir o kadar derine işlemiş oluyor ki hayatında toksik bir ilişkiye dönüşmüş olsa da insanın kurtulması zaman alıyor. Burada önemli olan nokta şudur: Bir kere fark ettiğinizde artık farkında değilmiş gibi yapamazsınız. Zayıf noktalarınızı keşfederek kendinizi güçlendirmeniz, yapıcı eleştiriyi kabul ederken haksız eleştiriyi içselleştirmeden sınır çizebilmeniz, yeri geldiğinde hayır diyebilmeniz, yeniden düzen kurmaktan korkmamanız, ilişkilerinizde ezilen taraf olma yoluna giden kapıyı sizin için kapatacaktır. Herkesin hakkını nasıl gözetiyorsanız aynı şekilde kendi hakkınızı da gözetebilmelisiniz.
İlişkilerinizde ne ezen ne ezilen taraf olmanız, her zaman denge ve dinginlik içinde yaşamanız dileğiyle.
Sevgi Keleş
Kişisel Gelişim Dersleri Eğitmeni - Yazar
