Diyabet Nedir?
Halk arasında şeker hastalığı olarak bilinen ve maalesef birçok sağlık sorununun da beraberinde getiren bir hastalıktır. Vücutta insülin hormonunun yetersiz veya etkisiz olmasından dolayı ortaya çıkan diyabet, aynı zamanda kronik bir hastalıktır. Maalesef hızla yayılmaya devam ediyor. Masa başı çalışma, yanlış beslenme, genetik sorunlar, obezite, stres bazlı yaşam biçimi derken artık diyabetin önünü kesmek zorlaşıyor gibi duruyor. Evet Tip-1 diyabette durum insülin iğnesi mecburiyeti iken Tip-2 diyabette yapılanın aksine ilaçsız tedavi mümkün!
Diyabetin Belirtileri Nelerdir?
Aslında çok fazla belirtisi olan bir sağlık sorunu olmasına rağmen reelde biline en temel 3 belirtisi;
-Gereğinden fazla yemek yeme isteği yani doygunluk hissine bir türlü ulaşamama
-Ağız kuruluğu ve sonrasında gelen aşırı su içme isteği
-Sık idrara çıkma isteği
Temel belirtilerin dışında görülenler nelerdir derseniz;
-Halsizlik
-Hızlı kilo kaybı
-Kaşıntı veya ciltte kuruluk
-Bulanık görme
-Yaraların geç iyileşmesi
-Ayaklarda uyuşma hissi
Diyabet Çeşitleri Nelerdir?
Diyabet oluşmasında etkili olan faktörler hem genetik hem de çevresel etmenler olabilir. Aslında birkaç tane diyabet modeli olmasına rağmen genellikle Tip-1 ve Tip-2 diyabet olmak üzere ikiye ayrılır.
Tip-1 Diyabet Nedir?
İnsüline bağımlı olan bir diyabet türüdür. Tip-1 diyabetin tam nedeni bilinmemektedir fakat yapılan çalışmalara göre; genellikle doğuştan oluşur veya bazen de ileri yaşlarda (özellikle gençlerde) bağışıklık sistemi pankreasa saldırır ve insülin hormonu üreten hücreleri baskılar. Sonucunda da Tip-1 diyabet oluşur. Bazen viral enfeksiyonlar sonucunda da bu diyabet türü görülebilir. Bunun dışında ilk 1 yaş boyunca inek sütü kullanımı da Tip-1 diyabete neden olabilir. Hastalar genellikle zayıf veya normal kilodadırlar. İleri vakalarda aniden aşırı kilo kaybı ve tekrarlayan mantar enfeksiyonları söz konusu olabilir. Maalesef Tip-1 diyabet hastaları yaşam boyunca insülin enjeksiyonlarına mecburdur. Çünkü beden artık insülin hormonunu üretemez.
Tip-1 Diyabet Hastasının Dikkat Etmesi Gerekenler
Yoğun insülin tedavisini asla aksatmamaları gerekir.
3 ana ve 3 ara öğün mutlaka tüketilmelidir.
Asla öğün atlanmamalıdır.
Bilinçli bir şekilde spor programı uygulanmalı ve düzenli olarak devam edilmelidir.
Rutin doktor kontrolleri yapılmalıdır.
Senelik göz dibi muayenesi şarttır.
Oluşabilecek kardiyovasküler, göz ve nefroloji komplikasyonları değerlendirilmelidir.
Ayak komplikasyonlarına karşı ise diyabet hastalarında ayak standartlarına uygun ayakkabı seçimine dikkat edilmelidir.
Tip-2 Diyabet Nedir?
En sık görülen diyabet türüdür. İnsülin salgısının bozukluğu, obezite veya vücudun insülin etkisine oluşturduğu direnç Tip-2 diyabet sebeplerindendir. Herkeste ve her yaşta görülebilir. Bu diyabet türünde genetik eğilim de etkilidir evet, fakat asıl sebep yanlış beslenme ve hareketsiz bir yaşam şeklidir.
Beslenme yanlışları ortadan kalktığında aslında ilaca bağımsız olarak iyileşebilen bir hastalıktır!
Bugün doktora gittiğinizde size tanı olarak Tip-2 diyabet tanısı konulduğunda ilk iş olarak anti diyabetik ilaç tedavisi uygulanır. Sonrasında ise insülin iğnelerine mahkûm edilirsiniz. Üstelik bunlar hastalığı belli bir süre ortadan kaldıracak seçenekler değildir. Oysa beslenme şeklinizi düzenleyip düzenli spor yapsanız Tip-2 diyabetten kurtulmanız mümkündür...
Tip-2 Diyabet Beslenme ile İyileşir mi?
Evet! Temel kuralınız sağlıklı beslenme olmalı…
İşlenmiş gıdaların tümünü hayatınızdan çıkarın!
Bütün sebzeleri mevsiminde tüketin ki hormon ve kimyasal ilaç tüketmemiş olasınız!
Meyve tüketiminizi sınırlandırın. Çünkü meyveler de şeker içerir. Glisemik indeksi düşük olan elma gibi meyveler tüketin. Ama her gün değil ve tek porsiyon olmak şartı ile!
Glutenden kaçın… Hangi gıdalar gluten içerir derseniz; bütün ekmek çeşitleri, un, bulgur, makarna, erişte, şehriye, ev tarhanası…
Kepekli ekmek veya tam buğday ekmeği glutensiz değildir, unutmayın!
Yulaf, arpa, çavdara elveda deyin!
Marketlerdeki ‘glutensiz’ etiketli gıdalardan uzak durun. Çünkü onların hepsi nişasta ile yapılır ve glisemik indeksleri şekerin iki katıdır. Yani gerisini siz düşünün!
Mayadan uzak durun.
Genetiği değiştirilmiş yem ile beslenen besi hayvanlarından ve çiftlik balıklarından uzak durun. Merada yayılmış olan hayvan eti ve deniz balıkları ise serbest!
Sakatat tüketin!
Sızma zeytinyağı tüketin! Eğer hakiki tereyağına ulaşabiliyorsanız onu da tüketin. Margarin, çiçek yağı ve mısır özü yağından kaçın.
Laktozdan kaçınmanız gerektiği için sütten uzak durun! Aynı şekilde bir süre peynir, yoğurt, kefirden de uzak durun. Çünkü az da olsa onlarda da laktoz bulunur. Tabi bunlar ev yapımı olanlar idi. Gelelim hazırlara… Marketteki hazır yoğurt, peynir ve kefirden bir süre değil tamamen uzak durun!
Günde 1 saat kesinlikle açık hava yürüyüşü yapın!
Uzman kontrolünde diyabet için bitkisel kürler, ozon tedavisi veya besin takviyesi de kullanabilirsiniz.
Unutmayın, bilinçli bir hayat kaliteli bir gelecek demektir. Sadece düzenli spor, temiz beslenme ve gerekli takviye kullanımı ile (özellikle bağırsakta çözünen probiyotikler) sağlıklı bir yaşam sizinle olacaktır…
Sağlıkla kalın…
Yüksek Gıda Mühendisi
Merve Karataşlı
