Varikosel tarihsel olarak ilk 1843 yılında testis ve eklerinin toplardamarlarının genişleyip varisleşmesi olarak tanımlanmıştır. Erkeklerin %15’in de bulunan bu hastalık, çocuk sahibi olamama sebebiyle başvuran erkeklerde yaklaşık %30-40 oranlarında görülür. Bu hastalığa dair en sık sorulan soruları cevaplandıracağım.
Varikosel hastalığı neden çoğunlukla sol tarafta oluşur?
Varikosel hastalığı genellikle %90 sol tarafta görülür. Sağ tarafta görülme olasılığı %2’dir. Eğer tek başına sağ tarafta görülüyorsa altta yatan başka pıhtılaşma durumları ve tümöral durumlar araştırılmalıdır. Çoğunlukla sol tarafta gözükmesinin sebebi sol tarafın toplardamarları böbreğin toplardamarlarına dökülmesidir. Çünkü sağ tarafın toplardamarları direk ana toplardamara dökülür. Sol taraf önce böbreğin toplardamarına döküldüğü için hem açısal olarak hem de basınç olarak daha zayıf bir yapıya sahiptir. Ayrıca sol tarafın toplardamarlarında geri kaçışı önleyen toplayıcı kapaklar az bulunur.
Varikosel sperm değerlerini neden ve nasıl bozar?
Vücudumuzda toplardamarlar genişlediği zaman varislerin bulunduğu bölgenin ortamın sıcaklığının artması aşikardır. Bu sıcaklık artışı testis ve eklerinin çalışma fonksiyonunu direkt olarak etkiler. Spermler 1 derece bile sıcaklık artışından ciddi miktarda etkilenebilir. Böbrek ve böbrek üstü bezinden toplardamarlara salgılanan metabolit dediğimiz zararlı son ürünler aynı yapıyı paylaştıkları için testis ve eklerinin çalışma fonksiyonunu etkilerler. Böylelikle oksijen miktarı azalan kan bu yapıların sperm üretiminde zarar verebilir. Bununla beraber kanın içindeki toksik maddeler, zararlı immünolojik maddeler ve bazı enzimler direk testis üzerinde sperm üretimini azaltıcı etkiye sahiptir.
Ergenlik döneminde varikosel görülür mü?
Ergenlik döneminde varikosel hastalığı genellikle semptom ve şikayet vermeden seyredebilir. Ama hastalığın görülme ihtimali %15’ler civarındadır. Başka bir sebeple doktora başvurmalarda varikosel mutlaka muayene edilmesi gereken bir hastalık olarak öne çıkmaktadır. Ergenlik çağında görülen varikosel ilerleyen dönemde testislerde hacim kaybı ve çocuk sahibi olamama konusunda şikayet yaratabilir.
Varikosel kendi kendine geçer mi?
Varikosel hastalığı kendi kendine geçmez. Eğer testislerde hacim kaybı, sperm değerlerinde azalma ve şiddetli ağrıları olan bir varikosel hastalığınız varsa beklemek yanlış bir tutumdur. Bunun aksine ne kadar erken ameliyat olursanız o kadar güzel sonuç alırsınız.
Her varikosel ameliyat edilmeli midir?
Hayır. Her varikosel ameliyat edilmez. Varikoselin ameliyat edilmesi için ağrı, sperm değerlerinde düşüklük veya testis hacim azalması kriterlerinden en az biri olmalıdır.
Varikosel hastalığında en etkili tedavi yöntemi nedir?
Varikosel nedeniyle müdahale edilmesi gereken hastalarda en etkili ve güvenilir tedavi yöntemi mikro cerrahi teknik ile yapılan subinguinal varikoselektomi ameliyatıdır. Başarı şansının yüksekliği, nüks oranlarının düşüklüğü, komplikasyon ihtimalinin azlığı ve ameliyat sonrası ağrı neredeyse olmaması bu yöntemi güvenilir ve etkin kılmaktadır.
Üroloji Uzmanı
Dr. Doğukan SÖKMEN
http://facebook.com/drdogukansokmen
http://instagram.com/drdogukansokmen
www.uroloji.web.tr
