Erken yaşam stresi

Psikonöroimmünoloji

Erken yaşam stresi, daha sonraki yaşamda depresif duyguları ve psikolojik problemleri tetikleyebilir.

Erken yaşam stresi filmi

Her şeyden önce, hastalarınızın sağlığının bir 'filmini' yaparsınız. Soru sormaya devam edersiniz ve semptomların ötesine geçerek hastaları bugünkü haline getiren temel nedenlere bakarsınız. O zaman depresif duyguların "kötü" bir karakterle hiçbir ilgisi olmadığını göreceksiniz; genellikle bunun nedeni yaşamın erken dönemlerinde yaşanan olumsuz deneyimler olarak ortaya çıkar.

Haberin Devamı

Doğumdan sonra yalnızlık veya korkuyu ele alalım. Bu fiziksel yokluk olabilir. Örneğin annedeki doğum sonrası depresyon, çocuğun sosyal, duygusal, bilişsel ve hatta fiziksel gelişimi üzerinde yaşam boyu etkilere sahip olabilir (Murray 1997, O'Hara 2013) .

Epigenetik program

2017'de 'Science' dergisinde yayınlanan araştırma, erken yaşamdaki olumsuz deneyimlerin neden bu kadar derin bir etkiye sahip olduğunun altını çiziyor. Araştırmacılar, doğumdan kısa bir süre sonra anne bakımı almayan genç farelerin ventral tegmentum adı verilen beyin bölgesinde Ortodentik homeobox 2 (Otx2) seviyelerini bastırdığını buldu ( Peña 2017). Bu epigenetik transkripsiyon faktörünün baskılanması, bu beyin bölgesindeki yüzlerce genin anormal transkripsiyonuyla sonuçlandı. Yetişkin fareler, stresli koşullar altında kontrol grubuna göre daha sık depresif davranış sergiledi. Aksine, Otx2'nin aşırı ifadesi çocukluk çağı stresinin sonuçlarını tersine çevirebilir. Otx 2 ifadesinin ölçüleri böylece yaşamın erken dönemlerinde belirlenir ve stres duyarlılığı ve zihinsel sağlık üzerinde yaşam boyu etkisi vardır.

Ventral tegmentum

Ventral tegmentum, bulmacanın ekstra ilginç bir parçasıdır. Alan, orta beynin altında bulunur ve mezokortikolimbik dopamin sisteminin tabanındadır ve ödül sisteminin bir parçasıdır. Bu sistemlerin değiştirilmiş epigenetik transkripsiyonu, bilişi, motivasyonu, yoğun duyguları ve bağımlılık duyarlılığını derinden etkiler. Bozulmuş biliş, motivasyon eksikliği ve duyguları deneyimlemede zorluk, depresyon duygularıyla el ele gider.

Haberin Devamı

Araştırmacılara göre, farelerdeki araştırma, insanlarda nasıl çalıştığına dair bir plan olarak kullanılabilir. Gerçekten de, anne bağının, sosyal bağın ve cinsel bağın yaratılmasından ve sürdürülmesinden sorumlu olan birçok nöral ve hormonal mekanizma, farklı memeli türleri arasında evrimsel olarak korunmuştur (Broad 2006). Ek olarak, insanlar üzerinde yapılan önceki araştırmalar, erken yaşamdaki stresin, depresyon ve diğer akıl hastalıkları riskini artırdığını zaten göstermiştir (Opp 2016).


Epigenom ve Mikrobiyom

Ne yazık ki, çalışma bağırsak, mikrobiyom ve beyin arasındaki ilişki hakkında daha fazla bilgiye sahip değil. Bağırsak florasının rahatsız edici gelişimi burada bir rol oynadı mı? Anne bakımı ve cilt teması olmadan, önemli immünoglobulinlerin ve cilt florasının transferi olmaz. D'Agata ve arkadaşları tarafından yakın zamanda yapılan bir araştırma, ilk günlerini veya haftalarını yenidoğan bölümünde geçiren prematüre çocukların mikrobiyomunun kontrol grubundan farklı bir bileşime sahip olduğunu göstermiştir (D'Agata 2019). Anne-çocuk ayrılığı şeklindeki erken yaşam stresi, çocuğun mikrobiyomunu değiştirir. Bunun, transkripsiyon faktörlerinin, özellikle Otx2'nin ifadesini ne ölçüde etkileyebileceği henüz net değildir.

Haberin Devamı

Açık olan, mikrobiyom ile epigenom arasında bir ilişki olduğudur. Epigenom, DNA'mızı kontrol eden ve genleri açıp kapatan tüm dış uyaranlardan oluşur. Erken yaşam stres faktörleri bağırsakları etkiler ve genom boyunca epigenetik değişikliklere neden olur (Opp 2016, Chen 2017). Otx2 epigenetik bir transkripsiyon faktörü olduğu düşünüldüğünde, mikrobiyomumuzun metabolitleri veya besin maddeleri gibi harici uyaranlardan etkilenebilir. Bağırsak florasının (beslenme, egzersiz, pre ve probiyotikler) ve epigenetik ortamı etkileyebilecek besin maddelerinin (birincil beslenme düzenine göre yemek yeme gibi) optimize edilmesi alanındaki müdahaleler, muhtemelen Otx2 üzerinde olumlu bir etkiye sahip olabilir. Ek olarak, derin öğrenme, depresif kişinin zihniyetini değiştirmenin bir yoludur.

Erken yaşam stresi, gelecekte kronik ağrı problemlerine, fibromiyaljiye, inflamatuar hastalıkların gelişmesine, depresyona vb. neden olabilir.