Kadın Sağlığı Rahim ağzı kanseri taraması

Rahim ağzı kanseri taraması

13.03.2019 - 14:42 | Son Güncellenme:

Kadın Hastalıkları ve Doğum, Jinekolojik Onkoloji Uzmanı Prof. Dr. M. Murat Naki, rahim ağzı kanseri tanısında kullanılan tarama tekniklerini sizler için anlattı.

Rahim ağzı kanseri taraması

Rahim ağzı kanseri tüm dünyada en yaygın görülen kanser türlerinden birisidir. Bununla birlikte rahim ağzı kanseri bugün en önlenebilir kanserlerden biridir. Çoğu vakada, rahim ağzı kanserinin gelişmesinden önce rahim ağzında meydana gelen anormal hücre değişikliklerinin erken tespiti ve tedavisi ile rahim ağzı kanseri önlenebilir.

Haberin Devamı

Artık bu hücre değişikliklerine HPV olarak bilinen insan papilloma virüsünün neden olduğunu biliyoruz. Erken tanı için en geleneksel test PAP testidir. 30 yaş ve üstü kadınlar için HPV testi önerilir. HPV testleri rahim ağzı kanserinde sık görülen yüksek riskli HPV tiplerinden birini bulabilir.

Rahim ağzı kanseri taraması için kullanılan en güncel teknikler

Kadınlar 21 yaşında PAP testi ile taramaya başlamalıdır. 21 yaşın altındakiler için tarama önerilmez. 30 yaşından itibaren, kadınların tarama için üç seçeneği vardır: Üç yılda bir yalnız PAP testi, her beş yılda bir PAP ve HPV testi bir arada, her beş yılda bir yalnız bir HPV testi. PAP ve/veya HPV testlerinin sonuçlarına bağlı olarak, doktorunuz ek tarama veya prosedür önerebilir, bu nedenle bazı kadınlarda daha sık tarama yapılması gerekebilir. 65 yaşından sonra, yüksek risk altında olmayan kadınlar taramayı durdurabilirler. Histerektomisi olan kadınların (rahim ve rahim ağzı alınan), yüksek dereceli prekanser lezyon öyküsü olmadıkça tarama yapılması gerekmez.

Haberin Devamı

PAP testi

PAP smear testi rahim ağzındaki hücrelerde normal olmayan değişiklikleri bulur. Kadınlar PAP smear testi için, muayene masasına alınır ve vajinayı açmak için yavaşça spekulum adı verilen bir cihaz kullanılır. Spekulum uzmanın rahim ağzını ve üst vajinayı görmesine izin veriyor. Rahim ağzı görüldükten sonra, hücreleri toplamak için bir fırça veya spatula kullanılır. Hücreler, mikroskop altında incelenecekleri ve değerlendirilecekleri bir laboratuvara gönderilir.

PAP smear testi, rahim ağzındaki hücrelerde herhangi bir anormal veya kanser öncesi değişiklik olup olmadığını arar. PAP smear testi sonuçları bu hücre değişikliklerini gösterirse, buna genellikle servikal displazi denir. Anormal hücre değişiklikleri, kanser öncesi hücre değişiklikleri, CIN (servikal intraepitelyal neoplazi), SIL (skuamöz intraepitelyal lezyonlar), servikste oluşan siğiller olarak teşhis edilebilir.

Tüm bu terimler sadece anormallikler bulunduğunu ifade eder. Çoğu zaman, bu hücre değişiklikleri HPV'den kaynaklanmaktadır. Servikal displaziye neden olabilecek birçok HPV tipi vardır. Bu tiplerin çoğu “yüksek riskli” tipler olarak kabul edilir, bu da rahim ağzı kanseri ile bağlantılı oldukları anlamına gelir.

Haberin Devamı

Servikal displazisi olması, rahim ağzı kanseri olacağı anlamına gelmez. Bu sadece hücre değişikliğinin kanserli hale gelmesini önlemek için tedavi edilip, düzenli olarak kontrol edilmesi gerektiği anlamına gelir.

HPV testi

HPV testi, rahim ağzı kanserinde en sık rastlanan yüksek riskli HPV tiplerini teşhis etmeye yardımcı olabilir. Bu HPV tiplerinden herhangi birinin bir kadında uzun yıllar boyunca bulunması, rahim ağzı kanserinin oluşmaması için tedavi edilmesi gereken hücre değişikliklerine neden olabilir. HPV testi, PAP testiyle aynı anda, laboratuvara gönderilen servikal hücreleri toplamak için küçük bir yumuşak fırça kullanarak yapılır veya HPV test numunesi doğrudan PAP numunesinden alınabilir.

PAP veya HPV testine hazırlanma

PAP veya HPV testinizden mümkün olan en iyi sonuçları almanızı sağlamak için atabileceğiniz bazı adımlar var: Adet döneminde olmadığınız bir günde testi programlamaya çalışın. Testten 48 saat önce cinsel ilişkiden kaçının. Testten 48 saat önce duş almayın. Testten 48 saat önce tampon veya vajinal kremler, köpükler, jeller (spermisitler veya vajinaya yerleştirilen ilaçlar) kullanmayın.

Haberin Devamı

PAP test sonuçları anormalse ne olur?

PAP testi anormal hücreler gösteriyorsa, ek testler yapılabilir. Bu testler şunları içerir:

Kolposkopi: Kolposkopi, kolposkop adı verilen ışıklı bir büyüteçle vajina ve rahim ağzının muayenesidir.

Servikal biyopsi: Biyopside, kanser öncesi hücrelere veya kanser hücrelerine bakmak için mikroskop altında incelemek üzere az miktarda doku alınır. Muayene odasında biyopsi rahatlıkla yapılabilir ve hiçbir anesteziye gerek yoktur. Biyopsi yapmak için doktor vajinayı açık tutmak ve çok küçük bir örnek almak için spekulum yerleştirir. Numune alındıktan sonra, başka bir doktorun mikroskop kullanarak dokuyu kontrol ettiği bir laboratuvara gönderilecektir. Muayeneden sonra bir miktar kanama, akıntı ve adet kramplarına benzer bir rahatsızlık yaşayabilirsiniz.

Haberin Devamı

Kolposkopik biyopsi: Rahim ağzınızı bir kolposkopla görüntülerken, uzmanınız, özel bir cımbızla serviks yüzeyinden küçük bir anormal doku parçası çıkarır. Hücreler daha sonra mikroskop altında incelenir.

Endoservikal küretaj: Rahim ağzı kanalının mukoza zarının, küret adı verilen kaşık şeklinde bir alet kullanılarak kazındığı bir prosedür. Bu, uzmanınızın muayenehanesinde yapılabilir ve anestezi gerektirmez. İşlemden sonra bir miktar kramp ve kanama olabilir.

Koni biyopsisi: Anormal hücrelerin rahim ağzının yüzeyinin altındaki dokuda olup olmadığını görmek için rahim ağzından koni şeklinde bir doku örneği alınır. Lokal ya da genel anestezi altında yapılabilen bir LEEP koni prosedürü uygulanabilir. İşlemden sonra yaklaşık bir hafta boyunca az miktarda vajinal kanama ve üç hafta boyunca lekelenme olabilir.

Rahim ağzı kanseri taraması


Prof. Dr. M. Murat Naki

Yazarlar