Sandık yatalak seçmenin ayağına kadar gidecek

Ak Parti ve MHP’nin seçim ittifakını da içeren ortak teklifi aynen yasalaşırsa, seçimlerde “seyyar sandık” dönemi başlayacak. İktidar kurmaylarının Milliyet’e aktardığı bilgilere göre Yüksek Seçim Kurulu (YSK), yatalak durumdaki seçmenler için getirilecek bu imkanın usul ve esaslarını belirlemeye yönelik çalışmalara şimdiden başladı. Anayasaya göre yerel seçimlere yönelik değişikliklerin seçim tarihinden en geç 1 yıl önce yürürlüğe konması şart. Bu nedenle teklifin 24 Mart 2018 itibarıyla Meclis’ten geçirilmiş ve Cumhurbaşkanı’nca onaylanarak yürürlüğe konulması gerekiyor.

Zamana karşı yarış şeklinde geçecek teklifin yasalaştırılması süreci TBMM Anayasa Komisyonu’nun 27 Şubat Salı günü gerçekleştireceği toplantı ile start alacak. CHP, tek başına seçime giren partiler için yüzde 10’luk barajın düşürülmesi gibi bazı taleplerinin teklife monte edilmesi hedefiyle düzenleme için bir “alt komisyon” çalışması talep ederken, Ak Parti yönetimi, “Muhalefet samimi katkı sunacaksa bir alt komisyon çalışması yapılabilir. Ancak amaç zaman kazanmak ve engelleme yapmaksa alt komisyon kurmanın anlamı yok” diyor.

Teklifin Meclis sürecinin ne şekilde seyredeceği merakla beklenirken, YSK’nın şimdiden düzenleme ile kendisine yetki verilen konularda ön çalışmalara başladığı öğrenildi. Milliyet’in Ak Parti kurmaylarından aldığı bilgilere göre YSK, kendisine tanınan, “seyyar sandık kurulu oluşturma” yetkisine yönelik de ön çalışma yaptı.

Gizlilik önlemi

Teklife göre YSK, muhtarlık seçimleri hariç tüm seçimlerde, “seyyar sandık kurulu” oluşturabilecek. Yani sandık yatağa bağımlı seçmenlerin ayağına gidecek. Teklifle bu konuda “seyyar sandık kurulu oluşturma”nın yanısıra, bu şekilde oyların kullanılması ve sayım-döküm ile birleştirme işlemlerine ilişkin usul ve esasları belirleme” yetkisi YSK’ya veriliyor.

Ak Parti kurmaylarının aktardığı bilgilere göre, bu imkandan, durumlarını raporla belgeleyip, YSK’ya ileten seçmenler yararlanabilecek. Bu durumdaki seçmenler için ayrı sandık listeleri oluşturulacak. Seyyar sandık kurulunun oluşumunda, sabit sandık kurullarına ilişkin esaslar geçerli olacak. Bu şekilde oy kullacak yatalak seçmen sayısının çok fazla olmayacağı ifade edilirken, çalışmalarda asıl sorunun bu şekilde oy kullanacak seçmen sayısının bir-iki olması durumunda, “gizli oy” ilkesi açısından yaşanabileceği gündeme geldi. Bazı yerlerde tek bir yatalak seçmen için seyyar sandık kurulu oluşturulması gerekebileceği ihtimaline karşı, “gizli oy” ilkesinin nasıl ihlal edilmeyeceği tartışıldı. Bunun için de, “seyyar sandık” oylarının, sabit bir sandığın oylarıyla birleştirilmesi formülünün değerlendirildiği öğrenildi. Buna göre örneğin 1 yatalak seçmen seyyar sandıkta oy kullanmışsa, o oyun sayım sırasında ifşa olması, sözkonusu sandıktan çıkan oyun o ilçedeki en son numaralı sandığa eklenmesi yoluyla önlenecek.