Türkiye’den ‘afet’ atağı

Türkiye ile BM arasında afet ve acil durum halinde yardım sevkiyatını yeniden düzenleyen anlaşma kabul edildi. Türkiye ile BM Arasında Afet ve Acil Durum Halinde Yardım Sevkiyatının ve Yardım Personeline Ait Eşyanın İthalat, İhracat ve Transitini Hızlandırmaya Yönelik Önlemlerin Alınmasına İlişkin Anlaşmanın Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Tasarı, TBMM Genel Kurulu’nda yasalaştı. Uluslararası boyutta insani yardımda yükselen ülkelerden biri olan Türkiye’nin anlaşmayı TBMM’den geçirmesi, uluslararası açıdan önem taşıyor.

Az sayıdaki ülke

İnsani yardım sağlamada dünya lideri olan Türkiye, küresel bazda ise 3. sırada yer alıyor. Anlaşmanın açıklandığı yasa metninde, uluslararası boyutta insani yardım konusunda öncü ülkelerden biri olan Türkiye’nin anlaşmayı iç hukukuna aktarmasının önemine dikkat çekildi. Metindeki, “2016’da Dünya İnsani Zirvesi’ne ev sahipliği yapmış olan ülkemiz, insani yardım sevkiyatlarının gümrük işlemlerinin hızlandırılmasına ilişkin olarak BM ile bir anlaşma imzalayan az sayıdaki ülke arasında yer almaktadır” ifadesi dikkati çekti.

Muhalefet, yasayı “hükümet dışı kuruluşların afet veya acil durum halinde Türkiye’ye yardım sevkiyatında bulunabilme olasılığı nedeniyle” eleştirdi.

Vergilerden muaf

Getirilen bazı düzenlemeler şöyle:

- Anlaşma, afet durumlarında tüm insanlığın güçlerinin birleştirilmesi ve afetlerin en hızlı şekilde bertaraf edilmesini sağlayacak. Uluslararası yardım malzemeleri ve ekiplerinin gelip gitmesi konusunda gümrük idarelerinin işbirliğinin sağlanacak.
- Büyük afetlerde ulusal gümrük rejimleri kolaylaştırılacak ve hızlandırılacak.
- Türkiye, afetten muzdarip ülkelere yardım sevkiyatına ilişkin ekonomik ihracat yasaklamaları, kısıtlamaları, ihracat vergi veya resimlerinden feragat etme ve BM’nin veya BM’ye bağlı kuruluşların bu konuda yaptığı yazılı düzenlemeleri ihracatta kabul etme yükümlülüğünü üstlenecek.
- Türkiye ayrıca aktarma ya da transitle ilgili işlerde gerekli görüldüğünde prosedürlerin ve belgelerin basitleştirilmesi ve ithalatlarla ilgili olarak yardımın ülkedeki afet kurbanlarına dağıtılabilmesi için yardım sağlayan BM kuruluşunun harç, ekonomik ithalat yasaklamaları veya kısıtlamalarından muaf tutulması konularında BM ile işbirliği içerisinde hareket edecek.
- İthalatla ilgili olarak ithalat vergisi, katma değer vergisi, harçlar, dolaylı vergiler, eş etkili diğer vergilerden muaf tutulacaklar şunlar: Gıda maddeleri, ilaç, giysi, battaniye, çadır, prefabrik ev, iletişim cihazları, sağlık ekipmanı.