Mevsimsel hastalıklara bitkisel çözümler

Soğuk algınlığı, öksürük ve boğaz ağrısında en etkili bitkiler ve onları kullanma kılavuzu…


Eskiden soğuk algınlığı, grip, öksürük gibi şikâyetlerde herkes adaçayı, ıhlamur gibi doğanın ilaçlarına başvururdu. Günümüzde unutulmaya yüz tutmuş bu âdetimizi hatırlamanın tam zamanı… Biraz sonra da göreceğiniz gibi dedelerimizin, nenelerimizin bitkisel reçetelerinin etkinliğini bilim de kanıtlıyor.

Şifalı kekik

Kekik çayı boğaz ağrısına, bademcik iltihabına birebirdir. Çocuğunuzun boğazı ağrıdığında, bademcikleri şiştiğinde hemen ilaca sarılmak yerine ılıtılmış kekik çayı içirin ve kekik suyuyla gargara yaptırın. Kekiğin üst solunum yolu enfeksiyonlarındaki, bronşit ve öksürük tedavisindeki etkisi kanıtlanmıştır.(1) Doğal bir öksürük ilacı, balgam söktürücü mü arıyorsunuz? İşte kekik.

Karşınızda öyle bir güç var ki, MRSA (Metisilin Dirençli Stafilokok Aureus) denen bir bakteride bile etkili olduğu kanıtlanmıştır. Halk arasında “hastane mikrobu” olarak da bilinen MRSA antibiyotiklere dirençli bir süper bakteridir.

Aslında stafilokok ailesine mensup bakteriler, normalde bizimle yaşar, üst solunum yollarında, boğaz ve ağız florasında, deride bulunurlar. Ama MRSA denen türü, ameliyat olmuş, hastalıklar yüzünden vücut direnci düşmüş hastalara bir bulaştı mı kısa sürede öldürür. Bir çalışma (2) için anti-bakteriyel özellikleriyle ön plana çıkan dört bitkinin bu ölümcül bakteri üzerindeki etkisi araştırılmış. Ve birincilik bu süper bakteriyi sadece iki saatte yok eden kekik yağının olmuş. Ama kekiğin 300’den fazla türü olduğunu tekrar hatırlatmakta fayda var. Tıbbi kekik Thymus vulgaris denen türdür. Bu kekik ülkemizde Akdeniz kekiği, beyaz kekik, catır otu, girit kekiği, zahter otu, sivri kekik ve güvey otu olarak da bilinir.




Mis kokulu ıhlamur

Kış aylarında ilaç niyetine kullanabileceğiniz bitkilerden biri de ıhlamurdur. Ihlamurun yapraklarını değil çiçeklerini kullanmaya özen gösterin. Ihlamur çiçeği, bitkiye mis kokusunu veren uçucu yağlardan antioksidanlara, kanserden koruyucu kafeik asitten enfeksiyonlarla savaşan flavonoitlere kadar pek çok değerli bileşen içerir. İçindeki müsilajlar ile doğal bir öksürük ilacıdır, balgam söktürücü etkisiyle solunum yollarını rahatlatır. Kışın sık sık rastlanan viral üst solunum yolu enfeksiyonlarında antibiyotikler faydasızdır. Gereksiz yere antibiyotik kullanmak yerine bol bol ıhlamur çayı için. Ancak ıhlamur çayı hazırlamanın da bir püf noktası var. Ihlamuru uzun süre kaynatmayın. Rengi kırmızı olana kadar kaynatmak, içindeki etken maddelerin yok olmasına yol açar. Kaynatmak yerine üzerine kaynar su ekleyip 10 dakika demlenmeye bırakın.




Doğal ilaç adaçayı

Bitkisel ecza dolabınızın olmazsa olmazlarından biri adaçayıdır. Ülkemizde Akdeniz’e özgü bu bitkinin pek çok türü yetişir. Anadolu adaçayı ve acı elma otu olarak da bilinen türü Salvia triloba ülkemizde en yaygın bulunan adaçayıdır. Bir araştırma,(3) boğaz ağrısında adaçayı ile gargara yapmanın kimyasal boğaz ağrısı spreyleri kadar etkili olduğunu gösteriyor. Gargarınızı hazırlamak için yarım bardak sıcak suya bir tatlı kaşığı ya da birkaç dal adaçayı koyup yarım saat bekleyin. Süzdüğünüz suyla günde birkaç defa gargara yapın.

Ve diğerleri

Kış aylarında hastalıklardan korunmak, hasta olduğunuzda şifa bulmak için faydalanabileceğiniz başka bitkiler de var…

Hastalıklardan koruyucu kuşburnu: Kuşburnu C vitamini içeriği açısından turunçgillerden daha zengindir. Sonbahar ve kış mevsiminde bol bol kuşburnu çayı içerek soğuk algınlığından, gripten korunun.

Bronş açıcı nane: Burun tıkanıklığı, bronşların dolu olmasına bağlı solunum problemlerinde çocuğunuzun odasına bir buğu makinesi koyun ve suyuna birkaç damla esansiyel nane yağı damlatın.

Doğal burun damlası acı kırmızıbiber: Bibere acılığını veren kapsaisin maddesi burun tıkanıklığını açmakta son derece etkilidir. Biberin antibakteriyel özelliği de kronik sinüs enfeksiyonlarıyla savaşır. 

BİR ÖNERİ

Çocuklar genelde sıcak şeyler içmeyi pek sevmez. Çocuğunuza adaçayı, ıhlamur ya da kekik çayı içirmek istiyorsanız, çayı hazırladıktan sonra buzdolabına kaldırın. Çok soğumasına gerek yok. Oda sıcaklığına geldiğinde buzdolabından çıkarın. İçine bir tatlı kaşığı hakiki bal atıp iyice karıştırın. Balı kolay erisin diye sakın çay sıcakken eklemeye kalkmayın. Aksi halde balın tüm şifalı özellikleri kaybolur geriye sadece şeker kalır.

SOĞUK ALGINLIĞI ÇAYI

1 tatlı kaşığı adaçayı
1 tatlı kaşığı ıhlamur
1 tatlı kaşığı zencefilu
1 tatlı kaşığı adaçayı
1 tatlı kaşığı ıhlamur
1 tatlı kaşığı zencefil

Öksürüğü ve soğuk algınlığı semptomlarını hafifletmek, tedavi etmek için bu çaydan faydalanabilirsiniz. Porselen ya da cam bir bardağa tüm bitkilerden birer tatlı kaşığı koyun. Üstüne 250 cc. kaynar su ekleyin. 10 dakika demlenmeye bırakıp için. Günde 3-4 fincan tüketebilirsiniz.  

1 “Efficacy and tolerability of a fluid extract combination of thyme herb and ivy leaves and matched placebo in adults suffering from acute bronchitis with productive cough” Kemmerich B, .Arzneimittelforschung. 2006;56(9):652-60.
2 “The antimicrobial activity of four essential oils in combination with conventional antimicrobials” S.F. Van Vuuren, S. Suliman, A.Viljoen, Lett Appl Microbiol. 2009 Apr;48(4):440-6.
3 “Echinacea/sage or chlorhexidine/lidocaine for treating acute sore throats: a randomized double-blind trial” A. Schapowal, European Journal of Medical Research 14: 406 (2009)