Günümüz dünyasında hızlı tempo, çalışma sürelerinin fazlalığı, ilgisizlik gibi sebeplerden pek çok baba, çocuklarıyla yeterince zaman geçiremiyor. Baba figürü çocuk için çok önemli oysa
Londra’da yaşayan ve orada çalışmalarının yanında, hem televizyon programları olan, hem de gazetede yazılar yazan Psikolog Özden Bayraktar’la konuşuyorduk. Özden, kızım Ceylan’ın Koç Lisesi’nden sınıf arkadaşı, devamlı epostalarla bana yeni çalışmaları hakkında bilgi verir, İstanbul’a geldiğinde de her fırsatta beni arar, buluşup özellikle farkındalık konusu üzerine uzun uzun konuşuruz. Son geldiğinde babalık üzerine yeni bir yazı hazırladığını ve bu nedenle de yaptığı araştırmayla ilgili ilginç bilgiler verdi. Bu ilginç bilgiler için sözü Özden’e bırakıyorum:
Bazı hayvanlar insanlardan önde
“Yazım için babalık hakkında antropolojik ve tarihsel açıdan araştırma yaptım ve bakın karşıma neler çıktı!
‘Time’ dergisinden alınan bir kaynağa göre, şu anda tüm dünyada yüzde 10-40 arasında çocuk, babası olmadan büyümektedir. ABD’deyse, boşanmış babaların yarısından çoğunun ilk senelerden sonra çocuklarıyla bağlantısı kopmaktadır. 10 sene sonrasında, üçte ikisinden fazlasının çocuklarının hayatından uzaklaşmış olduğu saptanmaktadır.
Başka bir araştırma sonucuna göreyse, babaların yarısının gün içinde çocuklarıyla bir saatten az birlikte olduğu görülmüştür. Bu noktada, birtakım canlılar, babalık konusunda insanlardan daha ileriler. Örneğin Kaliforniya’daki bir araştırma merkezinde Titi Maymunları’nın bebekken günlerinin yüzde 90’ını babalarının kucağında geçirdiği tespit edilmiş.
Aslında hormonal olarak erkekler, bazı durumlarda kadınlara tahminimizden daha çok yaklaşıyorlar, özellikle bebeğin doğumu öncesindeki kritik dönemde. Bazı memeli türlerinde olduğu gibi, erkeklerin eşlerinin doğum öncesinde, yüksek seviyede prolaktin hormonu salgıladıkları bulunmuş.
Onu kucağınıza alın
Kanadalı biyolog Katherine Wynne-Edwards ve psikolog Anne Storey, benzerliklerin sadece bunlardan ibaret olmadığını belirtiyor. İkili, yeni doğmuş bebeklerini kucaklarına alan babaların, prolaktin ve kortisol hormonlarında artış; testesteron hormonundaysa azalma tespit etmiş. Ancak babaların bu hormonları salgılamaları için çocuklarıyla vakit geçirmeleri gereklidir. Ama bu, her zaman gerçekleşemiyor.
Tarihte araştırdığımızda çeşitli toplumlarda babalık o derece ön planda tutuluyor ki, bu konuda çok ilginç örneklere rastlıyoruz sık sık. Örneğin böyle eski ve ilginç bir inanış da, Güney Amerika’daki bazı toplumlardan geliyor. Bu tarihsel kültürel inanışa göre, doğum olmadan önceki 10 ay içinde bir kadının beraber olduğu tüm erkeklerin, fetusun gelişiminde biyolojik katkısı olduğuna inanılıyor. Ve bu görüşü benimseyen, hamile kalan kadının son ay içindeki beraber olduğu tüm erkeklerden yardım isteme hakkı oluyor. Kadının kocası da bunu kabulleniyor ve gerektiğinde çocuğun bakımında bu erkeklerden yardım isteyebiliyor.
Sevginizi göstermeniz zor değil
Tarih içinde ve farklı toplumlarda işbirlikçi sistem içinde babaların rollerinin ve çocuklarıyla ilgilenmelerinin durumu değişmekte ama her toplum, babaların çocuklarıyla ilgisinin fazla olmasının yararını ve önemini belirten örnekler ve inanışlar yaratmış.
Şimdi bu örneklerle babalara seslenelim ve onlara, çocukları için mümkün olduğunca zaman yaratmaları gerektiğini hatırlatalım. Bebek, çocuk ve ergenlerle vakit geçirin, onların sevmeyi, sevilmeyi, koşulsuz sevgiyi, kabul etmeyi, güven hissini, içinde yaşadıkları ve yaşayacakları sosyal dünyayı öğrenmelerine yardımcı olun. Tüm tarih bunun yararlarını göstermeye çalışan ve siz babaların çocuk yaşamında ne denli önemli rolü olduğunu hatırlatan ve vurgulayan örneklerle dolu.”
