Dr.Eser Alptekin

Dr.Eser Alptekin

dreseralptekin@gmail.com

Tüm Yazıları

Bu spor dalında en sık sakatlık, göz ve göz çevresiyle yüzde görülür. Sporcular, sahalara dönmek için acele etmese iyi olur

Ne yazık ki göz bölgesindeki yaralanmalar da basketbolcular arasında sıkça izlenmekte. Bu sakatlıkların oranı yüzde 5.4, sporlar arasında da göz yaralanmalarında basketbol yüzde 29’la üst sıralarda. Bir başka sporcunun parmağının temasıyla yaşanan sakatlıklar yaygın. Diğer yaralanmalarsa başka bir oyuncunun dirseğinin ya da topun temasıyla gerçekleşir. Ribaund sırasındaki yaralanmalar yüzde 30.5’la ilk sıradadır. En sık gözlenen göz yaralanmaları göz kapağı yırtılmaları (yüzde 50.9), göz çevresi dokulardaki morarmalar (yüzde 28.8) ve korneal yırtıklardır (yüzde 11). Daha ciddi göz yaralanmaları arasında optik sinirin zarar görmesi ve göz küresinin alt bölgesindeki kırıklar gelmektedir.

Koruyucu gözlük kullanılmalı
Göz bölgesinde meydana gelen sakatlıklardan sonra basketbolcunun görme kusuru olup olmadığına dikkat edilmelidir. Muayenede, görme keskinliği ve görme alanına bakılmalı, fundoskopik muayeneyle kırmızı refleks değerlendirilmelidir. Sporcuda ortaya çıkan vizyon kaybı, ışık korkusu, çift görme, anormal göz hareketleri, göz içinde yabancı cisim ya da göz küresinde yırtılma hissi dikkatle tespit edilmelidir. Göz küresi yırtılan bir hastanın gözü derhal kapatılmalı ve de oftalmolojik değerlendirme için hastaneye yönlendirilmelidir. Göz yaralanmalarının önlenmesi için basketbolcuların gözlük kullanması önerilmektedir. Polikarbonat tipi gözlüklerin kullanımı önerilmektedir.

Yüz bölgesinde kırıklar
Yüz bölgesinde en sık kırıkların meydana geldiği bölgeler elmacık kemiği ve burun kemiği bölgeleridir. Elmacık kemiği kırıklarında özellikle alt orbital sinir de zarar görebilir. Burun kırıklarıysa arka bölgeden gelen baskı sonucu olur ve burun kemiğinin alt kısmında kırıklar izlenmektedir. Burun kırıklarında burun kemiğinde artmış hareket ve sürtünme sesi alınır. Ayrıca burnun uç kısmı kolayca hareket ettirilebilir. En tehlikeli burun kırıkları, nefes almada güçlük ve de kanamayla giden tiplerdir. Bu tür durumlarda acil müdahale gerekir. Burun kırıkları anestezi altında yeniden yerleştirilebilir. Bazen kemiğin yeniden yapılandırılması gerekebilir. Cerrahiden 6 hafta sonra basketbolcu sahalara dönebilir. Eğer koruyucu maske kullanırsa bu süreç daha da kısalabilir.

Sahaya dönüşte acele edilmemeli
Basketbol takım oyunu olmasına rağmen bazı oyuncuların vazgeçilmezliği nedeniyle sporcular zorlanabilmekte ve oynamamaları gereken durumlarda sahaya çıkarak daha ileri düzeyde sakatlıklarla uğraşmak durumunda kalmaktadırlar. Burada bir noktaya daha parmak basmak istiyorum. Sporcular arasında çok yaygınlaşan kinesiotaping uygulaması, kas propriosepsiyonunu geliştirerek yeni sakatlıkları önlemekte ve halihazırda sakatlanmış eklemin daha iyi çalışmasını sağlamaktadır. Ancak bu tarz yöntemlere kurtarıcı ya da sihirli değnek gözüyle bakmamak gerekir. Sporcunun kas ve kemik doku olarak sağlığına kavuşması daha önemlidir.

Dikkat, doping çıkabilir
Örneğin bazı lokal enjeksiyon uygulamalarına da sadece sporcu sağlığı açısından değil Dünya Doping Yönetmelikleri açısından da dikkatle araştırmak gerekir. 2012 yılında çıkan Dünya Dopingle Mücadele Ajansı’nın yasaklılar yönetmeliğinde, çeşitli spor dallarında bazı maddelerin yasaklılık durumları kaldırılmıştır. Ancak ozon uygulamalarında yapıldığı gibi kişinin kendi kanının alınıp dışarıda ozonlanıp tekrar geri verilmesi doping olarak yorumlanmaktadır. Dünya Dopingle Mücadele Ajansı o kadar dikkatlidir ki, böbrek yetmezliği nedeniyle diyalize giren sporcuların dahi özel izin almaları gerekmektedir. Sporcuların müsabaka sırasında kahve içmeleri bile doping olarak kabul edilmektedir. Hal böyleyken ve geçmişte yaşanan doping skandalları nedeniyle sporcular, federasyonlar ve spor hekimleri, sporun her dalında çok dikkatli davranmak zorunda. Sonra, performansı artırmaya giderken eldeki profesyonel sporcu lisansından olunmasın.