Ekonomide “güven”in azalması veya yükselmesi yatırımı da, üretimi de, tüketimi de etkiler. Güven arttıkça insanlar daha çok yatırım, üretim, tüketim yapar. Ekonomi canlanır, büyür. İstihdam ve gelir artar.
Ekonomik Güven Endeksi şubatta önceki aya göre yüzde 6.8 artarak 85.7 değerinden 91.5 değerine yükseldi. Ekonomik Güven Endeksi’ndeki artış, hizmet sektörü, reel kesim (imalat sanayii), inşaat sektörü ve perakende ticaret sektörü güven endekslerindeki artışlardan kaynaklandı.
Tüketici ve üreticilerin ekonomik duruma ilişkin değerlendirmeleri, beklentileri ve eğilimleri TÜİK (Türkiye İstatistik Kurumu) tarafından izleniyor. Değişimlere dayalı olarak aylık Ekonomik Güven Endeksi hazırlanıyor.
Ekonomik Güven Endeksi 5 farklı endeksin birleştirilmesiyle oluşuyor. Bu 5 farklı endeks: 1) Tüketici güven endeksi 2) Reel kesim (imalat sanayii) güven endeksi 3) Perakende ticaret güven endeksi 4) Hizmet sektörü güven endeksi 5) İnşaat kesimi güven endeksi...
Ekonomik güven endekslerinin 100’den büyük olması genel ekonomik duruma ilişkin iyimserliği, 100’den küçük olması ise genel ekonomik duruma ilişkin kötümserliği gösteriyor.
Tüketici güveni...
1) Tüketici güven endeksi şubatta yüzde 1.8 geriledi. Ocakta 66.7 iken, şubatta 65.7 oldu.
- Hanenin maddi durum beklentisi endeksi bir önceki aya göre yüzde 2.2 azalarak şubatta 85.9 oldu. Bu azalış, gelecek 12 aylık dönemde hanenin maddi durumunun daha iyi olacağını bekleyenlerin oranının düşmesinden kaynaklandı.
- Genel ekonomik durum beklentisi endeksi ocakta 88.6 iken, şubatta yüzde 0.7 azalarak 88 oldu. Bu azalış, gelecek 12 aylık dönemde genel ekonomik durumun daha iyi olacağı yönünde beklentisi olan tüketicilerin sayısının bir önceki aya göre azaldığını gösteriyor.
- İşsiz sayısı beklentisi endeksi bir önceki aya göre yüzde 1.4 azalarak şubatta 67.9 oldu. Bu azalış, gelecek 12 aylık dönemde işsiz sayısında düşüş bekleyenlerin azalmasından kaynaklandı.
- Tasarruf etme ihtimali endeksi yüzde 5.9 azaldı. Bu azalış, tüketicilerin gelecek 12 aylık dönemde tasarruf etme ihtimallerinin bir önceki aya göre azaldığını gösteriyor.
Reel kesim...
2) Reel kesim (imalat sanayii) güven endeksi (mevsimsellikten arındırılmış olarak) şubatta bir önceki aya göre yüzde 5.9 puan artarak 106.5 seviyesinde gerçekleşti.
2096 işyerinin yanıtlarıyla elde edilen endeksi, genel gidişat, gelecek üç aydaki üretim, ihracat sipariş ve toplam istihdam miktarları, mevcut toplam sipariş ve mamul mal stoku miktarları ile sabit sermaye yatırım harcaması endeksi artış yönünde etkilerken, son üç aydaki toplam sipariş miktarına ait değerlendirmeler azalış yönünde etkiledi.
Perakende ticaret...
3) Mevsim etkilerinden arındırılmış perakende ticaret sektörü güven endeksi şubat ayında yüzde 2.1 artarak 97.9 değerine yükseldi.
Perakende ticaret sektörü güven endeksindeki yükseliş; son üç aylık dönemde “iş hacmi-satışların” arttığını ve gelecek üç aylık dönemde “iş hacmi-satışların” artacağını bekleyen girişim yöneticisi sayısının artmasından kaynaklandı. Perakende ticaret sektöründe bir önceki aya göre; iş hacmi-satışlar ve iş hacmi-satışlar beklentisi endeksleri sırasıyla yüzde 2.1 ve yüzde 4.9 artarken, mevcut mal stok seviyesi endeksi yüzde 0.6 azaldı.
Hizmet sektörü...
4) Mevsim etkilerinden arındırılmış hizmet sektörü güven endeksi ocak ayında 87.5 iken, şubat ayında % 6.1 oranında artarak 92.9 değerine yükseldi.
Hizmet sektörü güven endeksindeki bu artış; son üç aylık dönemde “iş durumunun” iyileştiğini, “hizmetlere olan talebin” arttığını belirten ve gelecek üç aylık dönemde “hizmetlere olan talebin” artacağını bekleyen yöneticisi sayısının artmasından kaynaklandı.
İnşaat sektörü...
5) Mevsim etkilerinden arındırılmış inşaat sektörü güven endeksi bir önceki ayda 74.8 iken, şubatta yüzde 2.1 artarak 76.4 değerine ulaştı.
İnşaat sektörü güven endeksindeki bu artış; gelecek üç aylık dönemde “toplam çalışan sayısında” artış bekleyen girişim yöneticisi sayısının artmasından kaynaklandı. “Alınan kayıtlı siparişlerin mevcut düzeyini” mevsim normalinin üzerinde değerlendiren girişim yöneticisi sayısı ise azaldı.
Şubatta tüketimi teşvik etmeye dönük çok sayıda tedbir uygulamaya konuldu. KDV ve ÖTV indirimleriyle belli sektörlerde talep yaratılmaya çalışıldı. Buna karşı tüketici güveninin düzelmemiş olması ilgi çekiyor. İmalat sanayiinde, ticarette, inşaatta, hizmetlerde güven artışı, yılın kalan aylarında ekonomide canlanmanın başlayacağını işaret ediyor.
