Mersin’de bugün “Akdeniz Ekonomi Forumu” toplantıları başlıyor. İki gün sürecek toplantılarda, cazibe merkezi olarak Akdeniz şehirlerinin ve özellikle Mersin’in ekonomik ve sosyal gelişmesi tartışılacak. Mersin’in dört bir yanı tarım alanı. Yaş meyvenin % 13.4’ü, muzun % 72’si, çileğin % 40’ı, limonun % 70’i Mersin’de üretiliyor. İhraç imkânı olan iri kiraz, şeftali ve erik üretimi var. Seraların 1/5’i Mersin’de.
Mersin’e bitkisel üretimin katkısı 6.5, hayvansal üretimin katkısı 2.0, toplam tarımsal üretimin katkısı 8.5 milyar TL.
Tarım hızla gelişiyor
1980’lerde Mersin’de ticari hayat ‘bakliyat-nakliyat’ diye özetlenirdi. Körfez krizi büyük yıkıntıya yol açtı. Turizm patlamasından yararlanamadı. Her köşede farklı medeniyetlerin tarihi kalıntısı var. (Çok kişinin haberi yok!) Şimdilerde ekonomi ticaret ve tarıma dayalı. Toplam yaş meyve ve sebze üretim ve ihracatında Mersin’in payı (narenciye ağırlıklı) yüzde 30. İhraç edilen bakliyatın yüzde 85’i Mersin’den ihraç edilir.
Mersin için önemli olan narenciyenin işlenerek ihracatı. Özellikle, arz fazlası limonu değerlendirecek sanayinin kurulması. Yaş meyve ve sebze işlemeden olduğu gibi ihraç ediliyor.
Geçmişte levantenler Mersin’i ithalat-ihracat limanı haline getirmiş. İç harpte Amerika’da pamuk üretimi duraklayınca, yabancılar Mersin’de pamuk tarımını başlatmış. 1863’te bir İngiliz ilk sanayi tesisi olarak ‘çırçır fabrikası’ kurmuş. Ticaret o kadar gelişmiş ki 1866’da ticaret odası açılmış. 1888’de Osmanlı ve Ziraat bankaları faaliyete geçmiş. 12 ülkenin Mersin’de konsolosluğu varmış. Şimdilerde Mersin’de gemi acenteliği yapan 3 Levanten aile kalmış.
Ticaret şehri oldu
Mersin’in yerlileri ya tarımla uğraşıyor ya da topraklarını satarak yaşamlarını sürdürüyor. Mersin’e ticareti, Türkiye’nin başka yerlerinden gelerek Mersin’e yerleşenler sürdürüyor.
Küçük ölçekli işletme sayısı artarken, ekonomik ölçekli yatırım yapılmıyor. ‘Ataş’ rafinerimiz vardı. 1958’de yabancı petrol şirketleri tarafından kurulmuştu. Deniz Baykal’ın devletleştirme teşebbüsü nedeniyle ünlenen rafineri 2004’te kapatıldı. Şimdi akaryakıt deposu.
Mersin çok yönlü ekonomik yapısı sayesinde ekonomideki dalgalanmalardan az etkileniyor. Tarım da, sanayi de ihracata yönelmiş durumda. Mersin’de Türkiye’nin ikinci büyük serbest bölgesi var. Liman ekonomiye hareket getiriyor. Farklı ekonomik yapıyla şanslı bir şehir. Birçok şehrin sahip olamadığı imkânları var.
Sanayi geliri önemli
Mersin’de 35 bin işyeri, işyerlerinde 250 bin işçi, 65 bin memur, 45 bin esnaf çalışıyor. 30 bin de kayıtlı çiftçi var.
İmalat sanayiinde 1.350 işyerinde üretim sürüyor. Gıda sanayii işletmeleri önde. Metal, plastik, tekstil, makine, kimya ve mobilya sanayii imalat sanayiinin önde gelen sektörleri.
Mersin limanı ABD ve Ortadoğu arasında transit bir liman. Yılda 4.500 gemi yanaşıyor. Limanda 140 gemi barınabiliyor. 15 gemi yükleme yapabiliyor. Elleçlenen yük yılda 23 milyon ton. 8.7 milyon tonu ihracat, 13.7 milyon tonu ithalat yükü, 2.9 milyon tonu transit, 1.1 milyonu dâhili yük. Mersin ve Taşucu’ndan farklı ihracat hatlarına Ro-Ro seferi yapılıyor.
Mersin Serbest Bölgesi’nde 520’si yerli, 146’sı yabancı, 54’ü yerli yabancı ortaklı 719 firma faaliyet gösteriyor.
Ticaret hacmi 3 milyar dolar. Ticaretin yüzde 40’a yakını Türkiye ile.
