Perakende satışlarda canlanma var
Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış sabit fiyatlarla perakende satış hacmi 2017 yılı haziran ayında bir önceki aya göre %0.5 arttı.
Haziran ayında gıda, içecek ve tütün satışlarında % 3.6 oranında artış var. Gıda dışı satışlar %1.6 azaldı.
Gıda dışı satışlardan elektrikli eşya ve mobilya satışlarında %5.4, posta veya internet üzerinden satışlarda %2.9 azalma var.
Tekstil, giyim ve ayakkabı satışları %0.2, tıbbi ürünler ve kozmetik satışları %4.4 arttı, Bilgisayar, kitap ve iletişim aygıtları satışları aynı seviyede kaldı.
Piyasaya yansır...
Perakende satış hacminin değişimi “Piyasa”nın durumunu yansıtır. Ticaret sektöründe piyasa, toptan ve perakende ticaretin bütünü için kullanılan bir deyimdir.
Perakende ticarette sabit fiyatlarla satış hacminin artması piyasadaki canlanma işaretidir.
Türkiye istatistik Kurumu’nun haziran ayı (sabit fiyatlarda, KDV dahil, mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmamış) Perakende Satış Hacmi Endeksi’ne göre, haziran ayında perakende satış hacmi, önceki yıla göre %0.5 oranında, mayıs ayına göre ise %1.0 oranında büyüdü.
Sabit fiyatlarla KDV dâhil 2010 yılında 100 olan endeks, 2017 yılı başında 108.3 oldu. Şubattan sonra endeks devamlı artış gösterdi. Mayısta 134.1’e, haziranda 135.5‘e yükseldi...
Takvim etkilerinden arındırılmış sabit fiyatlarla perakende satış hacmi 2017 yılı haziran ayında bir önceki yılın aynı ayına göre %1.1 arttı. Gıda dışı satışlar (otomotiv yakıtı hariç) %1.3 artarken, gıda, içecek ve tütün satışları %2.5 azaldı.
Artış eğilimi iyi
Takvim etkilerinden arındırılmış cari fiyatlarla perakende ciro 2017 yılı haziran ayında bir önceki yılın aynı ayına göre %12.3 arttı. Aynı ayda gıda, içecek ve tütün satışlarında %11.6, gıda dışı satışlarda (otomotiv yakıtı hariç) %9.6, artış var.
Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış sabit fiyatlarla perakende satış hacmi 2017 yılının İkinci çeyreğinde bir önceki çeyreğe göre %2.4 arttı.
Takvim etkilerinden arındırılmış perakende ciro, cari fiyatlarla bir önceki yılın aynı çeyreğine göre %13.2 artış gösterdi.
Perakende satış hacmindeki ve perakende cirodaki artış eğilimi piyasada canlanmayı işaret ediyor.
Finansal yatırım araçlarının reel getiri oranları
TÜİK, temmuz ayı itibarıyla finansal yatırım araçlarının reel getiri oranlarını açıkladı. Basit anlatımla, ”Parası olan, parasını nereye yatırırsa, enflasyondan arındırılmış olarak eline ne getirisi olur?”
Finansal yatırım araçları yıllık olarak değerlendirildiğinde banka mevduatının ortalama nominal getirisi (faizi) %10.27. Bu getiriden %15 vergi kesiliyor. TÜİK vergi kesintisini dikkate almadan, getiriden enflasyon köpüğünü temizliyor. Reel getiriyi açıklıyor.
Temmuzdan geriye son 1 yılda banka mevduatının (%15 vergi kesintisi olmadan) reel getirisi Yİ-ÜFE (Yurt İçi Üretici Fiyatları Enflasyonu köpüğü alındığında) eksi %-0.60, TÜFE (Tüketici Fiyatları Enflasyonu köpüğü alındığında) % 0.76 oranında.
Mevduat faizi...
Faiz ödenirken yapılan stopaj (%15 vergi) kesintisinden sonra parasını bankalarda mevduat hesabına yatıranların son bir yılda enflasyondan arındırılmış olarak getirilerinin olmadığı, önemli götürüyle karşılaştıkları görülüyor.
Yıllık % 10.27 ortalama mevduat faizi yüksek faiz gibi görünüyor. Ne var ki enflasyon yüksek. Yüksek enflasyon, yüksek görülen faizi bile yetersiz hale getiriyor.
Görülüyor ki enflasyon, yüksek faizin ana nedeni. Faizi düşürmek için önce enflasyonu düşürmek gerekiyor. Temmuzdan geriye (Borsa) BIST 100 Endeksi Yİ-ÜFE ile indirgendiğinde %17.71, TÜFE ile indirgendiğinde ise %23.78 oranında yatırımcısına en fazla reel getiriyi sağladı. DİBS (Devlet İç Borçlanma Senedi) Yİ-ÜFE ile indirgendiğinde %7.97, TÜFE ile indirgendiğinde ise %3.22 oranlarıyla yatırımcısına en çok kaybettiren yatırım aracı oldu.
Altın, dolar, euro
Dolar Yİ-ÜFE ile indirgendiğinde %5.77, TÜFE ile indirgendiğinde %7.22 net reel getiri sağladı. Külçe altını tercih edenler, Yİ-ÜFE ile indirgendiğinde %11.62, TÜFE ile indirgendiğinde %13.15 net getiri elde ettiler.
Son bir yılda paralarını bankalardaki TL mevduat hesaplarında tutanların enflasyon nedeniyle kayba uğradıkları, diğer alternatif yatırım araçlarının net getirilerinin daha yüksek olduğu görülüyor.
Finansal kaynakların Amerikan doları, euro, altın gibi yatırım araçlarına yönelmesi ekonominin yararına değildir. Finansal yatırımların bankalarda TL mevduat hesaplarına yönelmesi, bankaların kredileme imkânını artırır.
