Yerli startup’lar devrede

Türkiye’de pek çok startup’ın deprem çözümleri de bulunuyor. Bir kısmı deprem sırasında ve sonrasında kullanılırken bir kısmı da deprem öncesi hazırlığı içeriyor. Depremde iletişimi kolaylaştıranlar, yer içi sismik titreşimleri ölçenler var.

Deprem ülkesi olan Türkiye’de, bu alanda çözüm geliştiren pek çok startup da var. Bir kısmı deprem sırasında ve sonrasında kullanılırken bir kısmı da deprem öncesi hazırlığı içeriyor.

İTÜ Çekirdek girişimlerinden SesVer bunlardan biri. Arvia’nın geliştirdiği SesVer.in platformu, deprem bölgesinde yardıma ihtiyacı olanlar ile yardım edebilecekleri buluşturuyor. Oluşturulan platform, otomatik konum paylaşma ve sesli görüşme özellikleri ile müdahale hızını artırmayı hedefliyor.
Arvia CEO’su Burhan Bozkurt, SesVer.in uygulamasının bu depremde kullanıldığını belirterek, “Yardıma ihtiyacı olanlar ve onlara yardım etmek isteyen vatandaşlarımız tarafından depremin ilk gününden itibaren yoğun bir şekilde kullanıldı. Deprem sonrası bölgede telefonla iletişimin çok sıkıntılı olduğunu gördüğümüzde internet üzerinden iletişim konusunda destek olabileceğimizi düşündük. Amacımız enkaz altında olan veya evini terk etmek zorunda kalmış vatandaşlarımızın kendilerine yakın konumda bulunan insanlardan hızlıca yardım alabilmesini sağlamaktı. Zaman kritik olduğu için Türkiye’de bulunan ekip arkadaşlarımla aynı gün içinde uygulamayı yayına aldık. Depremden sonra Türkiye’deki birçok yazılımcı afet anında yardım için çeşitli konularda yazılım projelerini hayata geçirdiler ve geliştirmeye devam ediyorlar” dedi.

Kidolog, yaşanan deprem felaketi sonrası Türkiye’nin her yerinde depremzedelere geliştirdikleri uygulama ve WhatsApp üzerinden ücretsiz psikolojik destek sağlıyor.
Kidolog kurucusu ve CEO’su Eray Uğurelli, afetin birinci günü kriz masası kurarak yol haritası planladıklarını ve bu kapsamda afetzedelere ücretsiz mental sağlık desteğini devreye aldıklarını dile getirerek, “Depremin olduğu ilk günden itibaren platformumuzdan ve platform dışından 250’den fazla gönüllü pedagog ve psikolog uzman ağımızla destek vermeye başladık. Bu destek sürecinde, bize gelen bireysel ve kurumsal taleplerdeki afetzedelerle en yetkin uzmanımızı görüntülü görüşme sistemimizde bir araya getirdik ve ilk günden bugüne kadar 500’ü aşkın depremzedeye uzman desteği verdik. Önümüzdeki süreçlerde ise deprem bölgelerinde, fiziksel desteğimizi başlatacağız. Başta çocuklar olmak üzere afetten etkilenen tüm aile bireylerine mental sağlık desteği vereceğiz” diye konuştu.

Dijitalleşme yeraltında

Seismocode adlı startup ise, yer içi sismik titreşimleri dinleyerek yeraltı yapısını modelleyen, bulut destekli sismik izleme ve analiz platformu. Kurucusu Serhat Tekebaş, yer altı araştırmaları konusunda ülkemizde maalesef teknolojik yeniliklerin çok az olduğuna işaret ederek, şunları söyledi:
“Makine öğrenmesi, yapay zeka, bulut teknolojisi hemen hemen tüm sektörlere uygulanmaya başlamışken, yer bilimleri alanında dijitalleşme ve inovasyon konularında ülkemizde ciddi bir geriden seyretme hakimdi. Bu da Seismocode olarak bu alanda teknoloji geliştirme motivasyonumuz oldu. Direkt deprem esnasında kullanılan bir sistem olmadığından bu deprem özelinde bir kayıt almadık. Seismocode daha çok deprem olmadan önce yapılan çalışmaların güvenilirliği ve standartlara uygunluğu ile ilgilenmektedir. Deprem esnasında zemin içerisinde yayılan sismik dalgaların nasıl bir davranış göstereceğini zemin özellikleri belirler. Bu zemin özelliklerinin deprem öncesinde belirlenip ona uygun yapı tasarımı yapılması gerekir. Ancak zemin etütlerinin arazide gerçek verilerin toplanması ile yapılan çalışmalar olması ve bu çalışmaların ekip olarak yapılmasının zorunluluğu sebebi ile karmaşa ve yanlış veri kullanımına açıktır. Seismocode olarak ana amacımız yer bilimleri ve zemin etütleri alanında dijitalleşme sağlamaktı. Bu nedenle ilk çalışmamız bulut tabanlı bir veri tabanı altyapısı oluşturmak oldu.”

Şiddetini ölçecek

Sismik ise depremin şiddetini ölçen akıllı bir cihaz. Kurucusu Harun Kuruoğlu, “Bir jeoloji mühendisi olarak ülkemizin deprem bölgesinde yer alması ve yaşanan deprem felaketlerinde binaların dolayısıyla insanların yaşama ihtimalinin olduğu ciddi kayıplardan dolayı bu projeyi başlattım. Projemiz şu anda aktif olarak hayata geçirilmedi fakat geçirilmiş olsaydı, deprem bölgesindeki yapı stoğu ve depreme karşı göstermiş olduğu davranış konusunda çok ciddi verileri elde ediyor olacaktı. Projeyi bir an önce hayata geçirerek, Türkiye deprem risk haritasında bulunan bölgeler için gerekli bilgilerin toplanması, devlet, belediye ve özel kurumlarla paylaşılmasını sağlayarak, düşük kalitede yapılmış olan binaların tespitlerinin hızlıca yapılmasını amaçlamaktayız” açıklamasını yaptı.