Osmanlı Devleti’ni tasfiye edenler yüz yıldan beri petrol gibi para kaynaklarının coğrafyasına yerleşmeye çalışıyor ama savaştan başını kaldıramıyor.
Barzani’nin, PKK ile birlikte Kerkük ve Musul petrollerine çökme isteği de şimdilik rafa kalktı gibi ama bu vazgeçtikleri anlamına da gelmiyor...
Barzani ve ailesinin bu arkadan hançerleme eylemi yeni bir şey değil, ailenin gelenekselleştirdiği duruşlarından sadece biri...
*
Prof. Dr. İlber Ortaylı yaşanan son gelişmeleri özetliyor ve diyor ki:
“İlhak edilmeye çalışılan Kerkük ve Erbil Türklerin yaşadığı kentlerdir. Bu bir coğrafyadır... Irak diye bir memleket yok, onu bilin. Bunların hepsi 1’inci Cihan Harbi’nde çizilen coğrafyalardır. Cetvelle çizildi. Amerika haritasına bakarsanız, böyle cetvelle çizilen bir sürü eyalet var. Fakat Ortadoğu’da böyle bir sınır olamaz.”
Ortadoğu’da muhtelif etnik grupların olduğunu söyleyen Prof. Dr. İlber Ortaylı işin en zor kısmını ise şöyle tarif ediyor:
“Bunlar aynı dili konuşsa bile dinleri uymaz. Dinleri uysa, tarihleri uymaz, o uysa mantaliteleri uymaz. Ortadoğu çok alengirli olması lazım. İşte o Irak haritası zengin bir İngiliz olan Gertude Bell tarafından çizilmiştir. Kolonyal ofis bunu Irak’ı çizmek için görevlendirdi ve o da cetvelle çizdi.”
*
Büyük Ortadoğu Projesi’nin ise gerçekleşmesinin zor olduğunu belirten Prof. Dr. İlber Ortaylı, şunları söylüyor:
“Büyük Ortadoğu Projesi falan diyorlar, yok öyle bir şey. Şimdi bu suni olarak çizilen dünya patladı. Öyle büyük projeleri burada kimse çizemez. Onu aklınızdan çıkarın. Burada oturan insanlar, derbeder milletlerdir. Aralarında sağlam bir ideoloji yoktur. Devletlerinde, ’devlet nedir’ farkında değillerdir.”
*
“Bağlılık ve sadakatleri vatan ve devlet değil, aynı sülale ve aşirettir. Vatan-ül Arap tamamen suni ve siyasi bir laftır. Hiçbir şey de ifade etmiyor” diyen Prof. Dr. İlber Ortaylı şöyle devam ediyor:
“Mısırlı ’Mısırlıyım’ diyor, Suriyeli ’Suriyeliyim’ diyor, Filistinli ’Filistinliyim’ diyor, ama Iraklı ’Iraklıyım’ diyemiyor. Çünkü bir bütünlük değil, kendine ’Bağdadi’ diyor. Bağdadi de bir eyalet, bir kültür. Bizim bugün Irak dediğimiz yerdeki Türklük, Anadolu’dan daha evveldir. Yani bugün, hani böyle başladılar, ’Bayır-Bucak Türkmenleri’ falan gibi aptal laflar.”
*
Prof. Ortaylı Türkiye’nin çok uzun sürecek bir Ortadoğu probleminin içine girmeyeceğini de temenni ederek uyarmayı ihmal etmiyor.
Kısacası, beş yüz yıl ışığın masallarından bıkanlar şimdi yüz yıldan beri her gün karanlığın kâbusunu yaşıyor...
