Bir çocuğun okula kaç yaşında başladığının önemi var mı?
Dünyadaki uygulama, zorunlu okula başlama yaşları arasında büyük farklar olduğunu gösteriyor. (*)
Dünya genelinde ve Avrupa ülkelerinin çoğunda çocuklar ilkokula altı yaşında başlıyor.
En düşük başlama yılı, çocukların ilkokula dört yaşında alındığı İrlanda’dadır.
İngiltere’de yasal eğitime başlama yılı beştir ama çocukların dört yaşında ilkokula girmesinin önünde bir engel yoktur.
Hollanda ve Avustralya’da da çocuklar ilkokula beş yaşında başlıyor. Avusturya, Belçika, Çek Cumhuriyeti, Fransa ve İspanya’da altı yaşında. Çin ve İsveç’te yedi yaşında.
Zorunlu düzenleme
Türkiye’de hükümet zorunlu eğitime yeni bir düzenleme getirdi ve iyi bilinmeyen bir nedenle beş yaşını dolduran çocukların ilkokula başlamalarını buyurdu. Kamuoyundan yoğun tepki gelince başlama yaşını beş buçuk olarak değiştirdi.
Neden ülkeler arasında fark var ve olması önemli mi? Optimum bir okula başlama zamanı var mı? Çocuğun beyninin ilkokula başmak için ulaşması gereken bir olgunluk düzeyi bulunuyor mu?
Yoksa başlangıç yaşından önemli olan eğitimin kalitesi mi?
Eldeki en iyi veriler şunu gösteriyor:
Erken öğrenmeye başlamak daha geç başlayanlara nazaran, ilk aşamada, çocuğa akademik avantaj sağlamaktadır. Ancak bu avantaj uzun vadede kaybolmaktadır.
Değişik yaşlarda okula başlamanın avantajlarının ne olabileceğine dair kesin kanıt yoktur.
Uluslararası eğitim ölçümlerinde en iyi derece alan ülkeler çocukların ilkokula altı yaşında başladığı ülkelerdir. Ancak bu başarıyı sadece yaşa bağlamak doğru değildir çünkü sonucu etkileyen başka birçok faktör var.
Okula geç başlamak
İngiltere ve Slovenya’yı karşılaştıran bir araştırmada okula daha erken başlamanın İngiliz çocuklarına bir avantaj sağlamadığı ortaya çıktı.
Okula daha geç yaşta başlamanın geç başlayan çocuğa kayda değer herhangi bir avantaj veya dezavantaj sağladığına dair kanıt da yoktur.
Çocukları beş yaşında zorunlu olarak ilkokula başlatmayı destekleyecek çok güçlü herhangi bir neden de bulunamamıştır.
Erken okula başlamış yetişkinlerin akranlarına nazaran herhangi bir avantaj veya dezavantaja sahip olup olmadığı da açık değildir.
Şunun dışında: Okula erken başlayanlar hayata daha erken atılır. Hükümetin ilkokula başlama yaşını beşe çekmesinin ardındaki önemli nedenlerden biri budur-nüfusun bir an önce çalışma hayatına atılması.
Belki de, yabancı bir eğitimcinin dediği gibi, önemli olan çocukların okula hazır olup olmadığı değildir, okulların çocuklara hazır olup olmadığıdır. Eğitim, Türkiye’de olduğu gibi kalitesiz ise, çocukların kaç yaşında okula başladığının fazla önemi yoktur.
(*) Okula başlama yaşları (Dünya Bankası) http://data.worldbank.org/indicator/SE.PRM.AGES?page=1
