Selva Demiralp

Selva Demiralp

sdemiralp@ku.edu.tr

Tüm Yazıları

Fed’in mayıs toplantısına ait tutanaklar açıklandı. Mayıs toplantısında Fed beklentilere paralel olarak faiz artırımına gitmemişti. Asıl merak edilen, Fed’in bilanço küçültmesine dair vereceği sinyallerdi.

Finansal kriz sonrasında büyük miktarlarda tahvil alımlarıyla bilançosunu 4.5 trilyon dolara çıkaran Fed, her ne kadar tahvil alımlarını Ekim 2014 yılında sonlandırıp bilanço genişlemesini durdursa da itfası gelen varlıkları yeniden satın alarak bilanço büyüklüğünü sabit tutuyor. Bu nedenle, gündemdeki soru bilançonun ne zaman ve ne şekilde küçültülmeye başlanacağı sorusu.

Haberin Devamı

Bilanço küçültmesine dair ilk sinyaller geçtiğimiz aylarda verilmeye başlandı. Detaylar söylenmedi. Bu konuda iki olasılık var:

1) Fed herhangi bir kural takip etmeksizin itfası gelen tahvilleri yenilemeyeceğini açıklar. Bu şekilde bilanço otomatik olarak daralır. Bu alternatifin en önemli avantajı basit olması. Herhangi bir takvim açıklanması gerekmediği için Fed’in izahat yapması da gerekmiyor. Ama dezavantaj bilanço küçülmesi yumuşak ve kademeli olmaz.

2) Fed bilanço küçülmesini bir kurala bağlar. Mesela her ay “x” dolarlık bir daralmaya izin verir ve bu miktarın üzerinde itfası gelen tahvilleri yenilemeye devam eder. Zaman içerisinde “x” miktarı artırılır ve bu artışların yapılacağı takvim de önceden ilan edilerek piyasa oynaklığı engellenir.

Dünkü tutanaklarda Fed üyelerinin ikinci senaryoyu takip etme konusunda hemfikir olduklarını öğrendik. Başlangıç tarihi ise sene sonu olarak konuşuluyor.

Tutanaklardan edindiğimiz diğer bilgiler ise şöyle:

1) Fed çalışanları GSYH’de birinci çeyrekte görülen zayıflamayı geçici buluyorlar. Üstüne üstlük zayıflayan Dolardan dolayı ileriye yönelik tahminlerini hafif yukarı revize etmişler. FOMC üyeleri de ilk çeyrekteki zayıflamanın geçici olduğu konusunda Fed çalışanlarıyla hemfikir. Bununla birlikte, kimi üyeler Fed’in normalleşme sürecinin gelişmekte olan ülkelerde finansal zorluklar yaratacağından ve bunun da daha sonra ABD ekonomisini olumsuz etkileyebileceğinden bahsetmişler.

Haberin Devamı

2) Enflasyon tahminleri Fed çalışanları tarafından 2017 için aşağı yönlü revize edilmiş. FOMC üyeleri ise bir taraftan işsizliğin önümüzdeki birkaç yıl potansiyelin altına düşmesinin enflasyonu fırlatmasından korkarken bir yandan da zayıf gelen mart verisi sonrası temkinli bekleyişte olacaklarını dile getirmişler. Genel olarak mart ayındaki verinin geçici bir zayıflık olduğu inancı hâkim olsa da bazı üyeler enflasyondaki iyileşmenin yavaşladığından endişe ettiklerini açıklamışlar.

Haziranda ne olur?

Fed üyeleri sene başında ilan ettikleri patikaya sadık kalmak konusunda istekliler. Ekonomide ciddi bir yavaşlama olmadığı sürece bu sene için sözü verilen iki faiz artırımı gelecek görünüyor. Öte yandan, ekonominin bulunduğu konum konusunda Fed içinde önemli fikir ayrılıkları olduğu da belli oluyor. Bu da gelecek verinin önemi tekrar artıyor. Mesela mayıs toplantısı sonrasında gelen nisan ayı TÜFE rakamı da düşüş gösterdi. Bu Fed’i durdurur mu? Haziran için durdurmaz muhtemelen ama eğer yavaşlama devam ederse bir sonraki faiz artışı tekrar düşünülür.