Girişimciliği sadece biz değil bir çok ülke gençlerle özdeşleştiriyor. “Girişimcilik gençlerin işi, bizden geçti o işler” gibi cümleleri dünyanın her yerinde duyabilirsiniz. Bu aslında yanlış bir algı. Bununla ilgili birçok istatistik paylaşılıyor. Ülkemizde de bunlardan bir tanesini geçtiğimiz haftalarda startups.watch olarak biz yayınladık.
Raporda Türkiye’de dijital alanda tanınan bilinen, özellikle girişimini belirli bir noktaya getiren veya satan kırka yakın girişimcinin kaç yaşında en çok bilindiği girişimi kurduğuna bakıldı. Buna göre Türkiye’de dijital alanda girişim kurma yaşı ortalaması 29.4. Yani bir kişinin 23 yaşında üniversiteden mezun olduğunu varsayarsak üniversite mezuniyetinden 6.4 yıl sonra bir girişim kurmuşlar. Yani biraz pazarı tanımışlar, belki birkaç girişim veya kurumsal hayatı denemişler. Sonrasında da en çok bilindikleri girişimi kurmuşlar.
En genç yaşta en çok bilindiği girişimi kuranların başında Ekşisözlük ile Sedat Kapanoğlu ve AlkışlarlaYaşıyorum ile Fatih Aker geliyor. 22 yaşında en bilindikleri girişimi kurmuşlar. En ileriki yaşlarda kuranlar arasında ise Markafoni ile Sina Afra, Commencis ile Fırat İşbecer, Zet ile Can Turanlı yer alıyor. Bu girişimcilerimiz 38 yaşında bu girişimleri kurmuşlar. Bildiğiniz gibi Markafoni en kısa sürede en yüksek değerlemelere ulaşıp satılan girişimlerimizin başında geliyor. 2008 yılında kurulan girişim 3 yıl sonra 200 milyon doların üzerinde bir tutara Naspers adlı firmanın olmuştu. (2011 yılında %72’sini, 2014 yılında da %28’ini almışlardı)
30’lu yaşlarda en bilindiği girişimi kuranlar arasında bir çok isim var. Sidar Şahin Peak Games’i 30 yaşında kurmuş. Hatırlayacağınız gibi geçen sene Zynga Peak Games’in bazı oyunlarına 100 milyon dolara satın almıştı. Serkan Borançılı ve Burak Divanlıoğlu Gittigidiyor’u 30 yaşında kurmuşlar. Yine hatırlayacağınız üzere eBay Gittigidiyor’u 217.5 milyon dolara satın almıştı. Ersan Özer itiraf.com'u 30 yaşında kurmuş, Alemşah Öztürk 41?29!’u 30 yaşında kurmuş. Halil Erdoğmuş Ebebek’i 31 yaşında kurmuş. Emre Kurttepeli Mynet’i 32 yaşında kurmuş, Alper Akcan Mikro Ödeme’yi 32 yaşında kurmuş, Erdem Yurdanur Mackolik’i 33 yaşında kurmuş, Barbaros Özbugutu İyzico’yu 35 yaşında kurmuş. Bülent Tekmen İninal’ı 36 yaşında kurmuş, Burak Büyükdemir eTohum’u 36 yaşında kurmuş. Gördüğünüz üzere hepsi birbirinden değerli girişimcilerimiz 30’undan sonra açılmışlar ve en başarılı işlerine imza atmışlar. “Artık 20’li yaşlardaki gibi enerjik değilim, bir firmaya gireyim, orta düzey bir yönetici olayım” dememişler ve başarmışlar. Bazılarınızın “Biz çoluğa çocuğa karıştık, bu girişimciler gibi çok risk alamayız, bizi gaza getirmeyin” dediğini duyar gibiyim. Bu kişilerin çoğu evli barklı çocuklu kişiler. “Yaşın olmuş 35, bu yaşta ne tip bir girişim yapabilirim ki?” diyor olabilirsiniz. Size tavsiyem hiç bilmediğimiz bir sektöre girmeyin, 35 yaşına gelene kadar hangi sektörde çalıştıysanız o sektörün problemlerini çözmeye çalışın, o sektörde inovasyon yapmaya çalışın. Bu tabiki çok zor, çünkü bir sektörde ne kadar kalırsanız o sektörün problemlerini o kadar çok kanıksıyorsunuz ve sizin için problem gibi gelmemeye başlıyor. Bunun için kafa yapınızı biraz değiştirmeniz gerekiyor. Sektörün problemlerini gerçekten iyi düşünmeniz gerekiyor, belki beyninize de format atmanız gerekiyor. Örneğin turizm sektöründe otel işiyle ilgili 15 yıllık tecrübeniz var diyelim. Airbnb gibi bir iş aklınıza gelmeyebilir. Çünkü Airbnb bir anda turizm sektörünü otellerden evlere taşımış oldu. Yani otel işindeki birinin aklına gelmeyebilir ama hotel işindeki birinin çok iyi büyütebileceği bir iş. Biraz daha müşteri problemleri üzerinden giderseniz Airbnb gibi bir işi siz de bulabilirdiniz. Zaten kurucusunun da anlattığı üzere San Francisco’da 3+1 evinde işsiz güçsüz otururken şehre gelen bir çok turistin otellerde yer bulamadığını farkediyor ve “Benim evim boş, otellerde ise yer yok” diyip evinin atıl durumdaki odalarını gelenlere nasıl kiraya verebileceğini düşünerek Airbnb’yi kuruyor.
Özetlersek, ister 22 yaşında olun, ister 38 yaşında olun pazardaki bir müşteri problemini farkettiyseniz ve bu problemi çözecek ve uygulayacak bir fikriniz de varsa kendinize bahaneler üretmeyi bırakın ve girişimci olun. Girişimciliğin gerçekten yaşı yok.
