Türkiye, içte ve dışta kritik tarihsel süreçlerden geçiyor. TSK, Zeytin Dalı operasyonuyla, tarihindeki en zorlu harekâtlardan birine imza atarken, devlet de Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi gibi radikal bir sistem değişikliğine hazırlanıyor.
Bu zorlu tabloda devletin kurumları çalışıyor. Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi’ne yönelik uyum düzenlemeleri konusunda AK Parti ve MHP’nin oluşturduğu komisyon çalışmalarını sürdürüyor. Ancak sisteme geçiş sadece teknik yasal düzenlemelerle sınırlı değil.
Devletin bir anlamda yeniden yapılandırılması da söz konusu.
Türkiye’nin tarihsel olarak en önemli sıkıntılarından biri de bürokratik işleyiş.
Başbakanlık, uzun bir süredir, bu bürokratik işleyişi baştan sona değiştirmeye yönelik bir çalışma yürütüyor.
Yapılan çalışmalar gösteriyor ki herhangi bir olay karşısında, koltuğunu korumak, çalışmalarını göstermek isteyen bürokrat, elinde ne varsa, ne çalışma yürüttüyse ilgili kurumlara ve siyasete sunuyor.
İyi çalışanlar ödüllendiriliyor, kötü bulunanlar başka yere atanıyor.
Bürokrasinin ve siyasetin bu davranış modeli, bir olay anında, havuzda istenenden fazla su birikmesine yol açıyor.
Yeni sistem ise gerektiği kadar suyun havuzda birikeceği, isimlerin, “olmazsa olmaz” denilen kişilerin değil, kurumların öne çıkacağı biçimde yapılandırılıyor.
e-devlet devrimi
Başbakanlık Müsteşarı Fuat Oktay’ın koordinasyonunda yapılan çalışmalarda ortaya çıkan saptamalar ve geliştirilen modelleri şöyle aktarabilirim:
- 5 ayrı komisyon, hangi kurumun, hangi işleri kiminle yaptığına yönelik tarama gerçekleştirdi. Vatandaşa sunulan hizmetlerle ilgili 2.300 belge yürürlükten kalktı. Ancak artan ihtiyaçlar yeni 10 bin belge sisteme girdi. Bundan sonra kurumların kafasına göre belge koymaması, sistem belirlememesi kararlaştırıldı.
- 2017’de kamunun vatandaşa doğrudan verdiği hizmetlerin yüzde 30 azaltılması hedefi konuldu. İlk adımda 11 bin hizmet türü 8 bine indi. 2017 sonuna varmadan 6 bine kadar indirildi. Bugün 3 binin altına kadar düştü. 2018’de hedef doğrudan hizmetleri tamamen bitirmek.
- 2017 sonuna kadar devletin tüm yazışmaları da e-devlet sistemine taşındı. Artık hangi iş, hangi kurumda ve ne kadar bekliyor, görülebiliyor.
- Tüm bu kayıtların görülebilmesiyle devlette performans dönemi başlayacak.
Beyan yeterli olacak
- Vatandaştan hiç belge alınmadan, bilgi istenerek, beyan ve kontrol esasıyla sistem yürüyecek. 2018’de pilot çalışma yapılacak.
- Yeni sistemde vatandaş, kapı kapı dolaşmadan, sadece e-devlet üzerinden, tek kapıdan tüm işlerini halledebilecek. Devletle ne işi varsa, tek merkezden hepsini çözebilecek.
- Bir ekip, bütün bu işlemleri arka planda 7/24 kontrol edecek. Gecikme halinde, en zayıf halkanın neresi olduğu saptanacak. Kötü yapana “Kalitemi düşürüyorsun” denilecek.
Devlet-vatandaş ilişkileri, toplumsal işleyiş açısından devrim niteliğinde adımlar atılmaya hazırlanıyor. Türkiye, artık vatandaşı kapı kapı dolaştıran ve devletin karşısında güçsüz kılan bürokratik işleyişten, vatandaş odaklı bir işleyişe adım atıyor.
