Arapsaçına dönen Cemal Kaşıkçı olayının iki boyutu var. Biri henüz resmen açıklanmayan cinayet ve detayları, diğeri böylesine pervasızca yapılan bir infazın bağlantıları. O nedenle de sadece kriminal soruşturmayla, yani Kaşıkçı’nın akıbeti ve Suudi infaz timini somutlaştırmakla düğümü çözmek zor. Özellikle de bu eylemde başka ülkelerin parmağının da olabileceği düşünüldüğünde... Çünkü Suudi Arabistan’ın ekonomik gücü ve Ortadoğu politikasındaki yeri üzerine pek çok hesap var. Dolayısıyla da Suudi gizli servisinin imkân ve kabiliyetini aşan başka “derin” bağlantılar olasılığı da yüksek. Tabii bu noktada akla ilk gelenler de malum şüpheliler ABD ve jandarması İsrail. Evet, Trump böyle bir olayın kabullenilemeyeceği ve sonuçlarının ağır olacağı gibisinden oldukça sert açıklamalar yaptı ama Suudi Arabistan’la olan ekonomik ve siyasi çıkar ilişkileri dikkate alındığında buna ne kadar cesaret edeceği ya da dozajı konusunda soru işaretleri var. Dahası, Suudi yetkililerin Cemal Kaşıkçı’yı yakalamak üzere kendi aralarında yaptıkları görüşmelerin CIA’nın dinlemesine takılması ve buna rağmen ABD’nin müdahale etmemesi gibi garip bir durum da söz konusu. Hatta Kaşıkçı’nın CIA ajanı olduğuna dönük iddialar da var. Açıkçası, CIA’nın Kaşıkçı’nın başına gelenleri ve bunun arkasındakilerin kim olduğunu bilmemesi gibi bir durum pek mümkün değil. Nitekim dün görüştüğüm MİT eski Müsteşar Yardımcısı Cevat Öneş’in öngörüsü de aynı yöndeydi:
“Herkesten çok daha iyi biliyordur. Bağlantıları çok güçlüdür bu ekip içinde dahi ya da sarayda çok yakın temas ettiği kullandığı insanlar mutlaka vardır. Dinleme, elektronik takip kabiliyeti çok yüksektir.”
Bilmesine rağmen susuyor mu?
Trump’ın konuşmalarına dikkat ederseniz, kafasında Kral’ı koruyan ya da Selman’ı da korumaya çalışan bir düşünce var. ABD meselenin gerçeğiyle ilgili değil, ABD-Suudi Arabistan ilişkileriyle bu gelişmelerden nasıl daha çıkar sağlarım meselesiyle ilgili...
Kaşıkçı’nın CIA ajanlığı durumu?
Ajan meselesi ayrı bir şey söyleyemeyiz ama CIA ile bağlantısı olduğu kesin. Çünkü sıradan bir adam değil. Sarayın çok yakınında. Eski kral zamanında saraya hizmet etmiş bir insan, Suudi istihbaratıyla iş birliği söz konusu. Ve Suudi muhalifliği bakımından da Washington Post’ta bir köşesi var. Bunlar çok önemli şeyler; ayrıca Müslüman Kardeşler’i de destekleyen bir yapısı var.
Dinlemeye takılmasına rağmen CIA Kaşıkçı’yı neden riske attı?
Atabilir. Böylesine gelişmeleri elinde tuttuğu zaman Suudi Arabistan yönetimini daha fazla kontrolü altına alabilecektir. Gerek ekonomik açıdan gerek siyasi açıdan Suudi sarayına daha fazla baskı yapabilecektir. ABD bu hesapları yapar ve bu imkânları kullanmak ister.
Yani bile bile gönderildi? Ya da oyun kuruldu?
Kurabilir. Ve Suudi Arabistan’da yeni bir yönetim, kendi isteğine daha bağımlı olabilecek yeni şartlar yaratabilir, yaratmak ister. Bende gidişatı öyle görüyorum zaten. Böylesine bir olay ancak Suudi Arabistan yönetiminde bazı temizliklerle ortadan kaldırılabilir ya da sessizlik sağlanabilir.
CIA’nın parmağı var yani?
Yani gelişmelerden yararlanma, nasıl çıkar sağlayabilirimin hesaplarını yapmak. Bunu planlamıştır...
