Yaman Törüner

Yaman Törüner

yaman.toruner@milliyet.com.tr

Tüm Yazıları

Bizden epeyce uzak bir sorun gibi görülse de, Kuzey Kore’nin atom ve hidrojen bombası denemeleri bizi de ilgilendiriyor. Çünkü, Kuzey Kore füzelerinin menzili İstanbul’a ve Balkanlar’a kadar ulaşıyor.

ABD medyasının bugünlerdeki tek konusu, Kuzey Kore sorunu. Bu konuda, ABD Hükümeti, savaş dahil tüm alternatifleri incelediğini söylese de, henüz kesin bir plan belli değil.

Kuzey Kore’nin füzeleri Pasifik Okyanusu’ndaki ABD’ye bağlı adaları ve ABD’nin Batı kıyılarını vurabilecek güçte. Üç gün önceki Kuzey Kore füze denemesinde, Japon halkı sığınaklara taşındı.

Haberin Devamı

ABD Hükümeti şimdiye kadar dört tedbir aldı. Japonya ve Güney Kore’ye istedikleri kadar silah satabileceğini açıkladı. Milliyetçi Çin’i dışlama pahasına, Kıta Çin’i ile iyi ilişkilere girmeye çalıştı. Kuzey Kore yakınlarına uçak gemileri gönderdi. Güney Kore ile ortak askeri tatbikat yaptı.

Ayrıca bugünlerde, Kuzey Kore füzelerini havada vurabilecek yeni silahlar geliştiriliyor. Öte yandan, Kuzey Kore füze rampalarının nasıl vurulabileceği tartışılıyor. Çünkü, rampaların bir bölümünün yerlerinin gizli olduğu anlaşılıyor. ABD, Kuzey Kore’deki derin devletin sırlarını da çözebilmiş değil. Bu konuda, CIA’in sıkı bir çalışma yürüttüğü anlaşılıyor.

Asıl sorun Çin

Kuzey Kore Başkanı Kim ve yönetimi, hayatta ve ayakta kalabilmelerinin tek desteğinin, nükleer programa devam etmek olduğunu biliyorlar. Kim Rejimi, Çin’den aldığı milyarlarca dolar destekle, nükleer programını yürütebiliyor ve büyük adımlarla büyüyebiliyor. Çin ise, Kuzey Kore’yi kullanarak Orta Doğu’ya da silah sevkederken, Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi kararlarına da aykırı davranmamış oluyor.

Kuzey Kore’nin Çin’den aldığı yardım ve ticaret kârı, 2015 yılında 5.7 milyar dolara ulaşmıştı. Bu rakam, Kuzey Kore’nin 6 milyar dolarlık silahlanma bütçesinin yüzde 95’ini ifade ediyor. Çin’in Kuzey Kore’ye olan ekonomik desteği, 2006’da yaptıkları ilk nükleer denemeden sonra, dört kat artmış durumda. Kısacası, Çin her türlü kirli işi ve dış politika başarısı için, Kuzey Kore’yi kullanıyor.

Haberin Devamı

Karşı politika...

ABD yönetimi, Çin’i kolayca ikna ederek, Kuzey Kore’ye yaptığı yardımı durdurabileceğini zannetti. Oysa Çin, Güney Çin Denizi’ni ve Milliyetçi Çin adalarını ele geçirebilmek için, Kuzey Kore’yi “söz geçirilemez çocuk” olarak tutmak istiyor.

ABD Başkanı Trump’ın “Sadece tek Çin tanırım, o da kıta Çin’idir!” açıklaması, Milliyetçi Çin’de panik havası yarattı; Japonya’nın da güvenini sarstı. Rusya da, Çin’e ve Kuzey Kore’ye destek vererek, o bölgede ABD’ye güvenin tamamen yok olmasına çalışıyor.

ABD benzer içinden çıkılmaz politikayı, Orta Doğu’da da sürdürüyor. PKK ve onun kollarına, ABD tarafından yapılan büyük yardım, Türkiye, Rusya ve İran’ın birleşmesine yol açtı. Sonunda, ABD yardımı kesilince, bölge ülkeleri kendi sorunları ile başbaşa kalacak.

Yarınki yazımda, Kuzey Kore sorununu incelemeye devam edeceğim.