Borsa yatırımcısı iki kat kazançlı
Yılın ilk dokuz ayı tamamlandı. Geride kalan dokuz aylık sürede BIST 100 Endeksi 1.858’den 3.180’e çıktı. Artış oranı yüzde 71.18 seviyesinde gerçekleşti. Aynı sürede dolar kuru yüzde 38, gram altın yüzde 29 yükseldi. Mevduat faizi ise yüzde 12 seviyelerinde bulunuyor. Bu sürede yatırımlarına hisse senetlerini dahil edenler, getirilerini yükseltti.
BORSA 30’DA YÜZDE 100’LÜK KAZANÇLAR: Piyasa değeri en yüksek şirketlerin yer aldığı BIST 30 Endeksi’ne dahil şirketlerde yüzde 100’ün üzerinde getiriler oluştu. Hektaş, yüzde 291.06 yükseldi. Türk Hava Yolları yüzde 252.65 değerlendi. Pegasus yüzde 180.40 prim yaptı. Sasa Polyester yüzde 158.09, Sabancı Holding yüzde 103.56 oranında arttı. Uzun yıllar yatayda dalgalanan bankacılık hisselerinde de yüksek çıkışlar yaşandı. İş Bankası (C) yüzde 140.84 yükseldi. Yapı ve Kredi Bankası yüzde 114.06 oranında prim yaptı.
DİKKAT ÇEKEN ÖNEMLİ GELİŞMELER: Dokuz aylık süre içerisinde altının ons fiyatının 1.660 dolar seviyelerine gerilemesi, Dolar Endeksi’nin (DXY) 114’lere tırmanması, İngiliz Sterlini’nde yaşanan dalgalanmalar, küresel bazda merkez bankaları faiz arttırırken TCMB’nin faizi 12’ye kadar çekmesi, dikkat çeken gelişmeler oldu. Öte yandan borsa açısından en önemli gelişmelerden biri özellikle temmuz ayından itibaren banka hisselerinde art arda gelen tavanlar oldu. Gözlenen sert çıkışlarla sektör hisselerinde yüzde 100’ün üzerinde getiriler oluştu. Ancak hemen ertesinde gelen sert satışlarla seri tabanlar yaşanırken hisseler tırmanışa geçtikleri noktalara yaklaştı.
ÜÇÜNCÜ ÇEYREK BEKLENTİLERİ: Ekim ayı süresince üçüncü çeyrek bilançolar açıklanmaya başlayacak. Dokuz aylık performansların ortaya çıkmasıyla birlikte hisse ve sektör bazlı hareketlerin yaşanması şaşırtmamalı. Ulaştırma, enerji, gıda sektöründe seçici hisse hareketliliklerinin öne çıkması beklenebilir. Öte yandan kârlılığı artan şirketlerin bilanço hareketliliklerinin güçlendiği gözlenecektir. Ayrıca endeks bazında henüz yatay trendden çıkılmadığını hatırlatmakta fayda var.
PİYASA DEĞERİNDE ÖNE ÇIKAN ŞİRKETLER: Piyasa değeri, bir şirketin piyasadaki toplam değerini gösterir. Piyasa değeri genellikle bir şirketin büyüklüğünü belirlemek, şirketin finansal performansını çeşitli büyüklükteki diğer şirketlerle karşılaştırmak için kullanılır. Özellikle kurumsal yatırımcılar yatırım yaparken yatırımda, daha büyük piyasa değerine sahip şirketleri tercih eder. Bu şirketlerin genellikle iş geçmişlerinin uzun olması, köklü şirket olmaları güvenli yatırım olarak görülmelerine neden olmakta.
Yüksek piyasa değeri; güçlü bir marka ve bilinirliktir. Satın almalarda en fazla kullanılan kriterdir. Borsada 30 Eylül itibari ile 504 şirket işlem görüyor. Borsadaki şirketlerin toplam piyasa değeri 194 milyar dolar seviyesinde bulunuyor. Borsadaki şirketlerin piyasa değeri Mayıs 2013’te 326 milyar dolara kadar çıkmıştı. Geçen zaman diliminde bir daha bu seviye test edilemedi. Şirketlerin piyasa değeri en son Ocak 2021’de 249 milyar dolara kadar çıkmıştı.
30 Eylül 2022 itibari ile BIST 100 şirketlerinin piyasa değeri ise 137 milyar dolar. BIST 50 Endeksine dahil firmaların 166 milyar dolar; BIST 30 Endeksine dahil şirketlerin piyasa değeri de 90 milyar dolar seviyesinde bulunuyor. Sektör bazında incelendiğinde ise BIST Sanayi Endeksine dahil şirketlerin piyasa değerinin 74 milyar dolar ve BIST Mali Endeksine dahil şirketlerin piyasa değerinin de 56.2 milyar dolar olduğu gözleniyor.
Borsa İstanbul’da piyasa değeri 10 milyar dolara ulaşan herhangi bir şirket bulunmuyor. İstikrarlı şekilde artan fiyatı ile en yüksek piyasa değerine ulaşan Sasa’nın son kapanışa göre piyasa değeri 8,3 milyar dolar. Sasa’nın piyasa değeri iki Tüpraş değerinde. Son kapanışa göre Tüpraş’ın piyasa değeri 4.3 milyar dolar.
5 MİLYAR $ ÜSTÜ ALTI ŞİRKET
Piyasa değeri 5 milyar doların üzerinde olan altı şirket bulunuyor. Altı şirketin piyasa değeri şöyle:
1 - Sasa Polyester: 8.3 milyar dolar
2 - Koç Holding: 6.2 milyar dolar
3 - Ford Otosan: 6.2 milyar dolar
4 - Enka İnşaat: 5.5 milyar dolar
5 - Ereğli Demir Çelik: 5.5 milyar dolar
6 - Türk Hava Yolları: 5.3 milyar dolar