Sözleşmenin Süresi Dolduğunda Emlak Acentesi Komisyon Alabilir mi?

Ev ve iş yeri gibi taşınmazların satışı ya da kiraya verilmesi sırasında aracılık yapan emlakçılar, tarafları bir araya getirmekle yükümlüdür. Emlak acentası ve serbest emlakçılarla yapılan sözleşmeler “simsarlık sözleşmesi” olarak kabul edilir ve Türk Borçlar Kanunu’nun 520 - 525. maddelerinde düzenlenir.

Emlak acentası seçerken nelere dikkat edilmeli?

Taşınmazların satışında aracılığınızı yapacak acenteler için dikkat edilmesi gereken en önemli konu güvenilirliktir. Emlakçılık birçok yasal sorumluluğu da beraberinde getirdiğinden aracı olacak kişi ya da kurumların güvenilir ve yasal prosedürlere hakim olmaları önemlidir. Bunun dışında emlakçı seçiminde dikkat edilmesi gereken bir diğer konu da satış ve pazarlama alanındaki uzmanlığıdır. Bu konularda uzman, işinin ehli kişilerle çalışmak daha fazla potansiyel alıcı ya da kiracıyla görüşmenizi sağlar ve zaman kaybını önler.

Emlak acentesine komisyon vermek zorunlu mudur?

Emlakçıyla aranızda yazılı bir sözleşme düzenlenmişse sözleşme şartlarına uygun olarak komisyon ödemesi gerçekleşir. Çalıştığınız emlak acentası sözleşmede belirtilen hizmetleri yerine getirerek, kanunlarla belirlenen doğruluk ve dürüstlük kurallarına uygun bir şekilde işini tamamladıysa komisyon ödenmesi zorunludur. Fakat çalışmış olduğunuz acente, sözleşme şartlarını bozacak şekilde ya da doğruluğa aykırı şekilde davranmışsa komisyon ödenmeyebilir. Borçlar kanunun 407. maddesinde bu durum “doğruluk kurallarına aykırı davranan aracı ücrete ve yaptığı masrafa ait olan haklarını kaybeder.” şeklinde bu durum belirtilmiştir. Emlakçının ücret talep etme hakkı ancak emlakçı tarafından bir araya getirilen kişiler anlaşarak bir sözleşme imzalarsa ortaya çıkar. Emlakçının gerçekleştirdiği satış çalışmalarına rağmen iki taraf arasında bir sözleşme oluşturulamamışsa aracılık komisyonu ödenmez. Bu duruma istisna olabilecek durumlardan biri satıcı ile emlakçı arasında gerçekleştirilen sözleşmeye aksi bir hüküm eklenmesidir.

Sözleşmenin süresi dolduğunda komisyon ödenir mi?

Emlakçının yapılan satış ya da kiralamadan komisyon kazanabilmesi için şart, mal sahibi tarafından istenilen amaca uygun ve hukuken geçerli olacak şekilde aralarında oluşturdukları sözleşmenin hükümlerini yerine getirmesidir. Sözleşme imzalandıktan sonra hükümler iki taraf arasındaki uyuşmazlık nedeniyle yerine getirilmese de emlak acentası komisyona hak kazanır. Mülk sahibinin emlakçının bulduğu kişiyi seçerek sözleşme imzalama zorunluluğu yoktur. Ancak mülk sahibinin anlaşmayı reddetmesinin haklı bir nedeni olmalıdır. Aracılık ücretini ödememek amacıyla sözleşmenin yapıldığı sürede satış ya da kiralama işlemlerini gerçekleştirmez ya da tamamlamazsa emlakçının uğradığı zararı ödemek zorundadır. Ayrıca mülk sahibi emlakçının bulduğu potansiyel müşteriyle sözleşme yapmayıp, sözleşme süresinin dolmasını ve aralarında imzalanan anlaşmanın sona ermesini bekleyip daha sonra emlakçının bulduğu kişiyle anlaşma yaparsa bu durum doğruluk kuralına aykırıdır. Mülk sahibi bu sözleşmeyi emlakçının gerçekleştirdiği aracılık faaliyetleri sonucu yapmıştır. Bu durumda emlakçının bulduğu kişi ile sonradan sözleşme yapan mülk sahibi de komisyon ücretini ödemek zorundadır.