Aslında dondurarak depolamanın en önemli avantajı mevsiminde toplanmış meyve ve sebzeleri mevsim dışında da tüketebilmek ve çabuk bozulabilen gıdaları da uzun süre muhafaza edebilmektir. Bu yüzden sadece meyve ve sebzede değil balık, tavuk, hindi, unlu mamuller, et ve et ürünlerinde de tüketime hazır donuk ürün çeşitliği artmaktadır.
Donuk bir gıdayı tüketirken gıdadaki besinlerden maksimum derecede faydalanmak ve özellikle mikrobiyolojik bozulmalara davetiye çıkarmamak için doğru çözdürme yöntemini tercih etmeliyiz.
Peki en doğru çözdürme yöntemlerinden sırayla bahsetmek istersek;
1. Buzdolabında +4 °C’de çözdürmek;
İlk tercih etmemiz gereken en sağlıklı yöntemdir. Çünkü gıdaları çözdürmeye başladığımızda süre ne kadar uzar ve sıcaklık ne kadar yükselirse mikrobiyal bozulmalara davetiyeleri o kadar hızlı açmış oluyoruz. Bu yüzden gıdalarda mikrobiyal risk sıcaklığına ulaşmayı engellemede kullanılabilecek en doğru yöntemdir.
Ancak buzdolabında çözdürme işlemi gıdanın büyüklüğüne bağlı olarak çok uzun sürebilmektedir.
2. Mikrodalgada çözdürme
Mikrodalganın çözdürme ayarında donuk gıdaları çözdürmek hızlı bir yöntem olduğu için acil durumlarda kullanabileceğimiz en hızlı güvenilir yöntemdir diyebiliriz. Çünkü donuk gıda hızlı bir şekilde mikrobiyal yükünü arttırmadan hazır hale gelmektedir.
3. Pişirme işleminin bir parçası olarak çözdürme
Endüstride de dondurulmuş gıdaların bir çoğu üretimden pişirmeye hazır olarak çıkmaktadır. Gıdalara çözdürme işlemi uygulanmadan pişirilebilmektedir. Bu yöntemde de ısıl işlem uygulanacak gıda kısa sürede güvenli sıcaklığa ulaşmaktadır. Evde de özellikle parçalı olarak dondurduğumuz köfte, patates gibi gıdalarda da tercih edebiliriz.
4. Akan soğuk su altında çözdürme
Bu yöntem de güvenli diyebileceğimiz yöntemler arasındadır. Ancak su sıcaklığı 20°C’nin altında, gıdanın ambalajıyla hızlı bir şekilde yapılmalıdır. Temiz ve sterilize edilmiş bir lavaboda ve gıda maddesini 20°C (60°F) veya daha düşük sıcaklıktaki akan suyun altında yapılmalıdır. Gıda sızdırmaz, su geçirmez ambalajda tutularak çözdürülmelidir. Mikrobiyal yükün artmasına izin verilmemelidir.
Gıdaların çözündürme işlemi sırasında riskli olan ve gıda zehirlenmelerinin temel sebeplerinden olan yanlış bulduğumuz yöntemler arasında ise;
-Oda sıcaklığında tezgâh üstünde
-Sıcak suda
-Fırında ya da petek üstünde çözdürme işlemleridir.
Bu yöntemler dondurulmuş gıdalarda yanlış olan ve birçok gıda zehirlenmesi vakalarının temelinde de gözlemlenen yöntemlerin başında gelmektedir. Bunlara ek olarak bütün gıdalarda özellikle et, balık gibi riskli gıdaları doğru yöntemle de çözdürüp tekrar dondurmamalıyız. Bu gibi yöntemler dikkate alınmadığında ağır vakaların da gözlemlendiği zehirlenmelere sebep olabilmektedir.
Gıda Mühendisi Hatice Büyükakkuş
www.instagram.com/gidamuhendisikaleminden/
